به گزارش خبرگزاری صدا وسیما؛ علی اکبر پورجمشیدیان قائم مقام وزیر کشور و رئیس ستاد مرکزی اربعین حسینی با حضور در استودیو گفتگوی ویژه خبری به اقدامات وزارت کشور برای تامین امنیت و خدمت رسانی به زائران اربعین حسینی پرداخت و به سوالات در این باره پاسخ داد. متن کامل این گفتگو به شرح زیر است:
سوال: آقای دکتر شاید پیش از برگزاری راهپیمایی اربعین تصور میشد، چون هوا گرمتر هم شده بعد از جنگ ۱۲ روزه هم هستیم یک مقداری شاید استقبال از راهپیمایی اربعین کاهش پیدا کند، اما در آماری که ارائه شده ۳ درصد هم نسبت به سال گذشته افزایش داشتیم. خودتان هم این پیش بینی را داشتید که شاید کاهش حضور را داشته باشیم یا شما افزایش را پیش بینی میکردید؟
پورجمشیدیان: البته ما واقعا در جلسات غالبا این پیش بینی را میکردیم که آمار حداقل کمتر از سال گذشته نباشد ولی ته دل ما به لحاظ چند موضوع یک مقدار نگران این بودیم که شاید آمار کمتر بشود یکی بحث آثار و تبعات جنگ تحمیلی رژیم صهیونی و این که ما در روند خدماتی که آماده میکردیم برای مراسم اربعین حسینی یک ۲۰ روزی توقف داشتیم، یکی هم همین موضوع گرمای شدید هوا، ما امسال مراسم اربعین امام حسین (ع) را در گرمترین فصل، گرمترین ماه و گرمترین روزهای سالهای اخیر برگزار کردیم، لذا احتمال میدادیم که بخاطر گرمای هوا شاید یک مقدار حضور مردم کمتر بشود. منتها الحمدالله خدارا شکر ما امسال یکی از باشکوهترین مراسمهای اربعین امام حسین را در چند سال اخیر برگزار کردیم، یکی از آن شکوه و عظمت حضور چشمگیر مردم عزیز ما بود، یعنی ما مردم خود اتباع ایرانی کشور عزیزمان، زوار ایرانی تقریبا بیش از سه درصد افزایش حضور داشتیم نسبت به پارسال در حدود سه میلیون و ۸۰۰ هزار نفر، چون هنوز این روند زیارت ادامه دارد تا آخر ماه صفر، ۳ میلیون و ۸۰۰ هزار نفر شاید بیشتر هم بشود حضور ما زوار را داریم از سمت کشور ایران که بخشی از این از اتباع خارجی هستند که داخل کشور ما بودند، جالب است علیرغم همه تبلیغات و مسائلی که نسبت به اتباع خارجی در کشور ما رسانهها و دشمنان داشتند القا میکردند امسال حضور اتباع خارجی که میهمان ما هستند در داخل کشورمان، حدود ۱۶ درصد افزایش حضور داشتند اینها که در مجموع یک درصد اضافه میکند آن ۳ درصد را نسبت به جمع حضوریافتگان در مراسم اربعین امام حسین، ۴ درصد میکند، لذا ما یک حضور باشکوه را تجربه کردیم و این حاصل یک زحماتی است و از آن طرف اطمینانی که مردم به خادمین خودشان داشتند و علاقهای که به ساحت مقدس حضرات ائمه معصومین و عتبات عالیات خصوصا وجود نازنین حضرت سالار شهیدان و زینب کبری (س) داشتند یک حضور چشمگیر را ما داشتیم از همه اقشار مردم، یعنی جوان، پیر، حتی بچههای کوچک، نوزادان را من دیدم که مردم همراه خودشان آورده بودند و با عشق و علاقه یک حضور چشمگیر را امسال تجربه کردیم.
سوال: الان وضعیت ورود و خروج ما در مرزها به چه صورتی است؟ چقدر الان زائر در عراق داریم؟ به تفکیک مرزها، ترددها به چه شکل انجام میشود و این که آیا آن مدیریت توزیع که همیشه راجع به آن صحبت میشد که در مرزها اتفاق بیفتد شدنی شد یا نه؟
پورجمشیدیان: البته ما انتظارمان بیشتر بود ولی انصافا مردم امسال خیلی با ما همراهی کردند در ستاد مرکزی اربعین امام حسین (ع)، ما توقع داشتیم که یک مقدار بیشتر مردم از سایر مرزها هم استفاده بکنند، اما ناخودآگاه مردم یک علاقه خاصی به مرز مهران و استان ایلام دارند هم بخاطر میهمان نوازی مردم آن جا هم بخاطر این سنتی که پیش آمده در طول سال هم معمولا از مرزهای مهران و استان ایلام بیشتر استفاده میکنند، ما تقریبا حدود بیش از ۴۰ درصد زوار از مرز مهران و استان ایلام عبور کردند که بیشترین تردد را ما در استان ایلام داشتیم، حدود ۲۵ درصد از زوار عزیز از مرز شلمچه عبور کردند و بعد از آن به ترتیب مرز خسروی که جزو مرزهای بسیار خوب و آمادگی بسیار بالایی را ایجاد کرده بودند مردم و مسئولین در استان کرمانشاه و بعد مرز شلمچه و بعد از آن مرز تمرچین و باشماق را ما در این ۶ مرزی که آماده کرده بودیم را داشتیم و تقریبا عملیات اصلی مراسم اربعین و رفت و آمد زوار اربعین امام حسین (ع) به اتمام رسیده یعنی ما فردا صبح دیگر روال عادی همیشگی خودش را پیدا میکند طبق معمول ما روزهای ایام سال بعضی مواقع بیشتر، بعضی مواقع کمتر ۱۰ هزار، ۱۵ هزار، ۲۰ هزار رفت و آمد را داریم که این روال معمول است.
سوال: آیا این در ایام غیر از پیاده روی اربعین با همین گذرهای زیارتی مردم میتوانند از این مرزها تردد کنند؟
پورجمشیدیان: بله، میتوانند بیشتر هم از مرزهای مهران و خسروی و شلمچه استفاده میکنند، اما این ایام این ۶ مرز را ما آماده کرده بودیم که مردم امسال استقبال بهتری داشتند ولی امیدوارم که با آشنایی بیشتری که نسبت به سایر مرزها پیدا میکنند، سال آینده بتوانیم این توزیع جمعیت را بهتر انجام بدهیم و بعضی مشکلات جزئی که بخاطر ازدحام در مرز مهران بوجود میآید را انشاالله دیگر نداشته باشیم.
سوال: امسال مهمترین چالش شما چه بود که میتوان قول داد سال آینده این چالش نباشد؟
پورجمشیدیان: بیشترین چالشی که ما داریم البته بیشتر در حوزه حمل و نقل است یعنی بیشترین چالشی که ما در ستاد مرکزی اربعین داریم ...
سوال: یعنی نمیشود قول داد که سال آینده نباشد؟
پورجمشیدیان: با آن مواجه هستیم حمل و نقل هم هوایی و هم ریلی و هم زمینی؛ حمل و نقل هوایی به لحاظ بعضی محدودیتها که هواپیماهای ما دارند در کشور عراق این یک مقدار امسال مشکل را جدیتر کرد البته در اثناء کار برادران عزیز ما در دولت عراق همراهی کردند و مجوز ورود هواپیماهای بیشتر ما صادر شد، در موضوع ریل هم امیدواریم که تا سال آینده ریل شلمچه انشاالله به اتمام برسد و ما بتوانیم مستقیم از طریق ریل زوار را به کشور عراق برسانیم، بعضی شهرهای ما هم اگر ریلی انشاالله برسد به آنها مثل پیشنهاداتی البته است بعید است این به این زودی مصوب شود که مثلا به مهران هم ما بتوانیم ریل را برسانیم یا استان کرمانشاه به مرزها بتوانیم ریل را برسانیم، این میتواند کمک کند. در خصوص ناوگان اتوبوس ما بهرحال ما ناوگان اتوبوس مان طی سالیان گذشته هم یک مقدار مستهلک شده هم یک مقدار کم شده، به لحاظ آن استهلاک، در دستور کار دولت به صورت جدی است که ما انشاالله بتوانیم چند هزار دستگاه به ناوگان اتوبوسی کشورمان اضافه کنیم که این بعضی وقتها ازدحامی که بوجود میآید البته بحمدالله با پیگیریهای جدی سرکار خانم صادق وزیر محترم راه و شهرسازی انصافا معاونین شان در مرز، خودشان مستقر بودند و پیگیری جدی میکردند با مدیریت خوبی که برادران ما در مجموعه وزارت راه و شهرسازی انجام دادند جناب آقای دکتر اکبری معاون راهداری شان، آقای قربانی و سایر همکاران شان آنجا شخصا حضور میدانی داشتند و پیگیری میکردند بحمدالله با مدیریتی که شد مشکل جدی که مثلا معطلی بیش از یک روز یا نصفه روز باشد نداشتیم، بحمدالله خوب مدیریت شد و تا همین یک ساعت پیش که من صحبت میکردم الان دیگر ما در هیچکدام از مرزها مشکل تردد و حمل و نقل زوار را نداریم.
سوال: در مجموع فکر میکنید که امسال مدیریت بهتری اعمال شد نسبت به سال گذشته؟
پورجمشیدیان: من معتقدم که به چند لحاظ مدیریت بهتری انجام شد، یکی این که اربعین تقریبا تبدیل به یک دغدغه خاطر همه مسئولین ما بود از رئیس جمهور محترم از حتی دفتر حضرت آقا، مجلس محترم که چندین بار ما را بردند و آوردند و دغدغههای خاطرشان را مطرح کردند، قوه قضائیه، وزیر محترم کشور، همه اینها پیگیر بودند که مشکلات اربعین را ما با توجه به تجربیاتی که از سالهای قبل بدست آوردیم پیگیری کنیم و حل کنیم، برداشت من بعنوان خادم همه عزیزان خودم در دولت و دستگاههای نهادها و نهادهای مردمی این است که امسال ما اربعین بهتری را الحمدالله تجربه کردیم، طبیعی هم هست باید این اتفاق میافتاد الحمدالله افتاد و قطعا البته مسائلی هست که باید برطرف بشود و ما انشاالله سالهای آینده وضعیت از این که امسال تجربه کردیم بهتر باشد.
سوال: یکی از مشکلاتی که خیلی به آن اشاره میشود بحث بعضا تشکیل بازارسیاهها روی بلیت قطار یا هواپیما یا مثلا حتی اتوبوس هست نمیدانم چقدر این قابل مدیریت است؟ چقدر نظارت پذیر است این ماجرا و گلهای که بعضا باز مطرح میشود این است که مثلا چطور یک پرواز به فلان کشور که مقصد سیاحتی است عمدتا، ارزانتر از مثلا پرواز تهران به نجف است؟ چرا این گرانتر از پرواز مثلا به یک مقصد توریستی باشد؟
پورجمشیدیان: البته من انکار نمیکنم بازار سیاه را خصوصا در مواقعی که ازدحام و آن روزهای آخر که مردم علاقه بیشتری دارند تا حدودی به لحاظ همین کمبودهایی که ما داریم احتمال این که بازار سیاه وجود داشته باشد هست، منتها مشخصا در رابطه با هواپیما من عرض میکنم که جدای از کمبودی که هست، کشور عراق هزینههای فرودگاهی نسبت به سایر کشورهای همسایه یا آن کشورهایی که مقصد گردشگری هستند یک مقدار بیشتر است از این جهت هزینه تمام شده برای شرکتهای هواپیمایی بیشتر میشود و برایشان این قیمتها نمیصرفد، البته من نمیخواهم دفاع کنم از این که افزایش قیمت رسمی ایجاد بشود، اما انصافا نسبت به کشورهایی که مقصد گردشگری هستند در همین همسایههای خودمان، هزینههای فرودگاهی در نجف و در سایر فرودگاههای کشور عراق سنگینتر است و این انگیزه را برای شرکتهای هواپیمایی کم میکند و طبیعی است که آنها به دنبال این باشند یک مقدرا قیمتهای بالاتری را ارائه کنند که بتوانند مشکلات خودشان را حل کنند.
سوال: شما در این ایام چه میزان با مردم ارتباط مستقیم داشتید طی تماسهای تلفنی که مشکلات شان را مطرح میکردند و عمده مشکلاتی که مطرح میکردند موضوعات آن شامل چه مواردی بود بیشتر؟
پورجمشیدیان: غالبا مردم ما اولا دو تا شماره تلفن را در کشور عراق که، چون احساس میکردیم آنجا احتمال این که مردم با مشکل مواجه بشوند اعلام کردیم، شماره تلفن ۱۲۸ که کنسولگریهای ما هستند در کشور عراق در شهرهای مختلف و آنها پاسخگوی مسائل و مشکلات مردم بودند انواع مشکلی که ممکن است برای یک مسافر کشور خارجی و یک زائر اربعینی بوجود بیاید، یک شماره هم خود کشور عراق اعلام کردند ۹۱۱ که باز هم آنها هم به زبان فارسی، هم به زبان عربی پاسخگو بودند، در کشور خود ما، ما ۱۸ کمیته را در ستاد مرکزی اربعین امام حسین داریم که هر کدام از این کمیتهها خودشان یک بخش مفصلی از این حرکت بزرگ را دارند هدایت میکنند و مدیریت میکنند، مثلا فرض کنید هلال احمر، اورژانس، همین هواپیمایی، وزارت راه و شهرسازی یا ستاد عتبات عالیات، دستگاههای مختلف مثلا وزارت نیرو وظیفه تهیه آب، یخ و مثلا انرژی در مرزها را هر کدام وظایف خودشان را انجام میدهند اینها شمارههای مشخصی که در ایران دارند و در رسانهها اعلام کردند را در اختیار داشتند، خود ما هم داخل خود مردم بودیم یعنی ما که این ایامی که خصوصا ازدحام حضور مردم در مرزها بوده، هم وزیر محترم کشور تقریبا همه مرزهای اربعینی را از نزدیک خودشان رفتند دیدند، بعضی مسئولین دولت در کنار ایشان مثلا معاون اجرایی رئیس جمهور، سخنگوی دولت، ما هم که خادم مردم بودیم در کنار مسئولین کمیتههایی که عرض کردم خدمت شما، در خود پایانههای مرزی، در مرزهای خصوصا مرزهایی که ازدحام بیشتر بوده مثل شلمچه، مثل چذابه، خصوصا مرز مهران این چند روز آخر را ما دیشب برگشتیم تا آخر شب، دیشب آنجا بودیم و از نزدیک پیگیر بودیم مشخصا یک کمیتهای را ما در وزارت کشور به نام کمیته نظارت و پایش مراسم اربعین را به صورت شبانه روزی ظرف این ۲۰ روز گذشته داشتیم از دستگاههای مختلف مسئول نمایندگان شان آنجا حضور داشتند و اطلاعات و اخباری که به آنها میرسیده شمارههای خود آنها را هم اعلام کرده بودیم و مردم که تماس میگرفتند یا دستگاهها که تماس میگرفتند همان جا در فی المجلس آنجا بحث میشده، تصمیم گیری میشده و تلاش میشده که آن مشکلاتی که عنوان شده را برطرف کنند احساس میکنم این تجربه بسیار خوبی بود، کم کرد که امسال مدیریت مراسم اربعین انشاالله بهتر بشود البته این گفته من نیست، به اذعان بسیاری از کسانی که در مراسم حضور داشتند و مسئولینی که بهرحال نظارت میکنند کار ما را از جمله مجلس محترم شورای اسلامی مثلا کمیسیون اصل نود یا خود آقای رئیس جمهور که خیلی جدی پیگیر این موضوعات هستند، بهرحال همین که یک اعلام رضایتی کردند در جلسه امروز نشان میدهد که الحمدالله خادمین ملت بزرگ ایران در مراسم اربعین به شکر خدا کارشان را انشاالله خوب انجام دادند.
سوال: با توجه به این که خیلی استقبال میشود که زائرین حتما با خودروی شخصی تردد کنند، به اندازه این تشویق به استفاده از خودروهای شخصی آیا زیرساختهای جادهای هم به همان میزان مورد اهتمام بوده از نظر رفع مثلا نقاط حادثه خیز، احداث مراکز خدماتی و جاهایی که میتوانند توقف داشته باشند استراحتی کنند یا مسائلی که در زیرساخت جادهای تعریف میشود به نظر شما به همان میزان وضعیت بهتر شده است؟
پورجمشیدیان: بله، خیلی تلاش شده است من بعنوان کسی که خودم در مرز زیاد بودم قبل از این مسئولیتی که در وزارت کشور داشته باشم انصافا در مرزهای استانهای هدف ما ظرف چند سال گذشته هم دولت قبل هم دولت فعلی با جدیت موضوعاتی در مرزها، استانهای مرزی و شهرهای مرزی و مسیرهای منتهی به مراسم اربعین امام حسین به صورت چند منظوره نه فقط برای مراسم اربعین، در واقع اگر جادههایی در مرزها ایجاد شده، هم اقتصاد مرزها، هم پایانههای مرزی، هم ترددهای مرزی که نقل و انتقال تجار و امکانات و اینها هست، یک تغییر اساسی انجام شده در تمامی مرزهایی که ما رفتیم از نزدیک امسال دیدیم اتفاقات بسیار خوبی افتاده در حوزه زیرساخت، بعضی جاها یک بخشهای مختصری مانده که قطعا انشاالله با اعتباری که دولت محترم امسال پیش بینی خواهند کرد انشاالله تا سال آینده مثلا در مرز خسروی یک بخش بسیار کمی ما مشکل داریم در سایر مرزها این طور، حوزه زیرساخت خصوصا در مرزهای منتهی به استان ایلام و شهر مهران و سایر مرزها مثلا اتفاقات خوبی در استان خوزستان دارد میافتد که هم برای اربعین بسیار خوب است هم برای اقتصاد منطقه، هم برای رونق امورات گمرک و داد و ستدی که در مرزها انجام میشود بسیار اتفاقات خوبی افتاده، در بحث پارکینگ تقریبا در همه مرزها بخشهای بسیار قابل توجهی پارکینگهای محصور یعنی دیوار کشیده شده، مشخص است، خدمات برای آن ایجاد شده، سرویسهای بهداشتی، محل برای استراحت رانندگان، برای استراحت خود مردم، برای ایجاد مواکب، لذا اتفاقات خوبی، سایبانهای بسیار زیادی در مرز ایجاد شده که بخش زیادی از این بخشی که مردم مجبورند پیاده تشریف ببرند و به آن سوی مرز بروند اینها همه سایبان زده شده بود امسال و بعضی از اینها موقت بود، بعضی دارد به صورت دائم پیگیری میشود، بعضی جاها آب کشیدند یعنی مثلا جاهایی بوده که آب دائم به صورت آب لوله کشی نداشته الحمدالله این اتفاق افتاده باز این هم برای اربعین خوب است و هم برای رونق مرز خوب است، لذا اتفاقات خوبی را این طرف مرز انجام شده، در آن سوی مرز هم برادران عزیز عراقی ما، کشور عراق، مسئولین محترم عراق که من از این فرصت استفاده میکنم از دولت و ملت با سخاوت و بزرگوار عراق که انصافا جانانه پای کار آمدند امسال و هر آنچه ما مشکل در داخل کشور عراق در رابطه با زوار اربعین داشتیم برای ما پیگیری و حل کردند، من تشکر میکنم از آنها و برای آنها آرزوی موفقیت دارم آنها هم در مرزهایشان کارهای خوبی را انجام دادند ما همه مرزها را در خدمت وزیر محترم کشور هم این طرف مرز را و هم آن طرف را رفتیم دیدیم و اتفاقات خوبی افتاده البته به این معنا نیست که کامل شده، ما همچنان برای این که کامل بشود زیرساختهای مرزی، احتیاج داریم که توجه بکنند وزارتخانهها، دستگاههای مسئول انشاالله کمک کنند پیشنهادات خوبی را ما آماده کردیم تقدیم میکنیم خدمت شان انشاالله از جهت زیرساخت هم سالهای آینده مشکلات زیرساختی ما کمتر بشود.
سوال: راجع به اربعین نکتهای باقی مانده که بفرمایید.
پورجمشیدیان: در مورد اربعین یکی دو نکته به ذهنم میرسد اولا مثلا ما کاهش حادثه داشتیم این که شما اشاره فرمودید که ۴۰ درصد تلفات فوتی ما کلا فوت یعنی حوادث جادهای که خیلی کم شده، همین فوت معمولی که مردم داشتند به لحاظ خدمات خوبی که در حوزه بهداشت و درمان، هلال احمر اینها انجام شده این اتفاق بسیار مبارکی است در خود عراق هم همین اتفاق افتاده و ما تلفات مان و مجروحین مان، حوادث و اینها بسیار الحمدلله کم بوده و این اتفاق خوبی است و جای تقدیر و تشکر دارد، ۳ هزار و ۲۰۰ موکب را ما ایرانی یعنی این که ۱۲۰۰ تا از این موکبها در مسیرهایی که شما اشاره کردید اینها حضور داشتند خدمات میدادند در شهرهای مسیر منتهی به مرزها، در خود مرزها تعدادی هم به کمک برادران عراقی رفتند که آنجا هزاران موکب مردم خودشان دارند و دستگاههای مختلف میآیند آنجا خدمات ارائه میکنند، در هر حال اینها کارهای خوبی است که انجام شده، مدیریت خوبی در خود عراق میشود و ما سعی کردیم دخالت نکنیم در امور و کار برادران عراقی، اگر کمک احتیاج داشتند کمکشان کردیم، وگرنه ما همانطور که حضرت آقا فرمودند کار عراق را به خود برادران عراقی واگذار کردیم. نکته دیگر؛ جنبه مردمی حرکت اربعین است. این اربعین یک حرکت فرهنگی بزرگ مردمی است، یعنی ما حتی آن شعار اربعین که انتخاب کردیم، با همفکری و هماهنگی دستگاههای فرهنگی، مردم، دولت و مرجعیت عراق این کار را انجام دادیم. از این طرف هم در خود کشورمان سعی کردیم آن جنبه مردمی اربعین را حفظ کنیم. این مواکبی که عرض کردم، تشکلهای مردمنهادی که هستند بسیار گروههای جهادی حتی ناشنوایان کشور ما بخش قابل توجهی به صورت جهادی آمدند، موکب داشتند، کار انجام دادند، سعی کردیم ما به جنبه مردمی حرکت اربعین را نگذاریم خدشهای وارد شود، البته کمک کردیم، این حرکت بسیار حرکت بزرگی است، باید کمک و حمایت دولت باشد، آن جاهایی که نیاز بوده؛ مثل حوزه زیرساخت و بعضی جاها که برای مردم واقعاً سخت است، آنجا دولت به کمک مردم رفتیم و سعی کردیم به این جنبههای مردمی حرکت اربعین را توجه کنیم. گروههای قابل توجهی را از معتمدین برای نظارت و بازرسی مواکب و کمیتهها فرستادیم، به هر حال کار خوبی شده، یکی هم در حوزه امنیت است که اصرار دارم موضوع امنیت را اشاره کنم؛ ما کوچکترین مشکل امنیتی را امسال در مراسم اربعین حسینی، یکی از آن نقاطی که میگویم مراسم، مراسم خوبی بوده؛ امنیت بوده، نه در کشور عراق، نه در ایران. حضور هزاران نیروی امنیتی ما؛ برادران عزیز فراجا، پلیس راهور؛ هم در مسیرها، شهرها و مرزها، مرزبانان ما، برادران عزیز ارتش جمهوری اسلامی، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی یک حضور فعال و یک تعامل نزدیک با برادران عراقی، قرارگاههای مشترک مرزی زده شده که امنیت را تأمین کنیم و خدا را شکر میکنیم از این جهت که ما هیچ حادثه امنیتی نداشتیم و این اتفاق بسیار بزرگی است در موضوع اربعین که، چون احتمال میدهم این بحث اربعین حل شده، لازم میدانم که از همه دستگاههای مختلف تشکر کنم؛ از رئیس جمهور که خیلی دلسوزانه پیگیری میکردند، از معاون اول رئیس جمهور و همه دستگاهها؛ وزیر کشور و دستگاههای امنیتی، مجموعه برادران سربازان گمنام امام زمان (عج) که خیلی در امنیت تأثیر داشتند، کمال تشکر را داشته باشم از مردم که همراهی کردند؛ مردمی که صبر کردند. یک عذرخواهی هم کنم، چند ساعتی ما در مرز مهران با ازدحام جمعیت مواجه شدیم، چون اتباع هم یک بخشی از آن جا ورود کردند، بعضی مردم خصوصاً مردم استان اصفهان، قم و تهران یک مقدار ازدحام جمعیت شد، معطل شدند، من صمیمانه از آنها پوزش میطلبم که معطل شدند انشاءالله دعا کنند ما را که سال آینده بتوانیم بهتر خدمت کنیم. دعا کنند ما را به خاطر این که بخش اعظم کسانی که خدمت کردند و خادم مردم بودند موفق به زیارت اربعین نشدند، همه فکر میکنند ما اولین کسانی هستیم که میرویم زیارت، الان همکاران شما هم سؤال میکردند خود ما توفیق زیارت اربعین را پیدا نکردیم، اما توفیق نوکری داشتیم؛ از این جهت خداوند متعال را شکرگزاریم.
سؤال: بحث اتباع را لابهلای فریشات خود اشاره کردید، این عملیات استرداد اتباع غیرمجاز چند وقتی است که آغاز شده، الان ما چه میزان اتباع مجاز یا غیرمجاز در کشور داریم و این فرایند شناسایی تا استرداد افراد غیرمجاز چقدر طول میکشد و آیا یک هدفگذاری عددی داریم که مثلاً اتباع تا این عدد مشخصی اگر برسند به عنوان یک هدفگذاری مد نظر است یا اصلاً هدفگذاری عددی اینچنینی وجود ندارد؟
پورجمشیدیان: برابر آماری که مرکز اتباع وزارت کشور صادر کردند؛ مجموعاً چیزی حدود مابین حدود شش میلیون و ۵۰۰ هزار نفر اتباع خارجی قبل از آغاز این طرح در کشور ما حضور داشتند که بخش اعظم اینها برادران افغانستانی ما هستند. این قدر افغانستانیها با ما صمیمی هستند که میتوانیم بگوییم هموطنان افغانستانی ما؛ بخش اعظم اینها برادران افغانستانی ما هستند که حدود دو میلیون نفر اینها اتباع غیرمجاز هستند. طبیعی است ما با اتباع مجاز هیچ مشکلی نداریم، اتباعی که به صورت مجاز وارد کشور شدند و مجوز گرفتند برای سکونت یا اشتغالشان در اینجا، به هر حال به صورت مجاز حضور دارند. اساساً ما با اتباع مجاز از هر کشوری خصوصاً برادران افغانستانی هیچ مشکلی را نداریم، آنها زندگی، کار و تحصیلات خود را میکنند مشکلی نداریم. آن بخشی که به صورت غیرمجاز آمدند، ضمن احترامی که به همه آنها قائل هستیم، اولاً ظرفیتهای کشور ما بیش از آن حد مجازی که ثبت نام شده و برای آنها مجوز صادر شده، اجازه این را نمیدهد که بیشتر از آن بتوانیم اتباع را پذیرش کنیم.
سؤال: الان اتباع چه تعداد هستند؟
پورجمشیدیان: حدود مثلاً چهار میلیون تا چهار میلیون و ۵۰۰ هزار نفر مجازها هستند که هیچ مورد بحث ما نیست، غیرمجازها به هر حال بعضی از اینها حتی از طریق مرزهای مجاز هم وارد کشور نشدند، طبیعی است که اقتدار یک کشور حکم میکند که ما کسانی که به صورت غیرمجاز وارد کشورمان شدند، ضمن این که واقعاً احترام قائلیم به عزیزان افغانستانی، ولی اینها باید برگردند؛ هم امکان این که ما ادامه بدهیم پذیرایی و مهمانداری را برای ما وجود ندارد، هم این که اینها حتی بخواهند در کشور ما بمانند باید از طریق مجازی وارد شوند و مجوزهای لازم را بگیرند، لذا اینهایی که الان خودشان به صورت خودمعرف یا به صورت داوطلبانه آمدند و معرفی کردند که تقریباً نزدیک ۷۰ تا ۸۰ درصد کسانی که الان از کشور خارج و طرد میشوند، کسانی هستند که خودمعرف آمدند؛ من خود رفتم نزدیک در مرز ایستادم و دیدم که اینها خودشان خانوادگی آمدند، اسباب زندگی و هر چیزی که داشتند با احترام در آنجا در مرز میتوانند همراه خودشان ببرند. سرمایههایی که داشتند به صورت بسیار هماهنگ، هماهنگ میشود و میتوانند محترمانه از مرز عبور کنند. تقریباً ۲۰ تا ۳۰ درصد کسانی هستند که مثلاً مراجعه میشود به آنها یا مثلاً دستگیر میشوند و موضوع طرد آنها در دستور قرار میگیرد. در هر حال اینها تحت هر شرایطی ما از ادامه ارائه خدمت به آنها معذور هستیم و باید حتماً به کشور خود برگردند. اینهایی که داوطلبانه و خودمعرف میروند، میتوانند به صورت مجاز بروند و مجوزهای لازم را بگیرند، دوباره میتوانند بیایند، بروند؛ هیچ مشکلی برای رفت و آمدشان نیست و اگر یک زمانی حتی شرایط فراهم شود که یک خانواده یا یک شخص افغانستانی بخواهد مجوز دائم بگیرد، در صورتی که شرایط فراهم باشد میتواند از طریق قانونی پیگیری کند و به مجوز برسد.
سؤال: شرایط اعطای تابعیت هم داریم؟
پورجمشیدیان: تابعیت در دستور کار ما نیست یا لااقل اطلاعات من راجع به تابعیت الان کامل نیست عرض کنم. تابعیت شرایط خاص خود را دارد، مجوزهای لازم را باید از طریق دولت بگیرد. در کشور ما ضوابط گرفتن تابعیت یک مقدار سخت است، اما این که مجوز بگیرند و حضور مجاز داشته باشند، آن شرایط خاص خود را دارد و مشکلی ندارد.
سؤال: در کنار هدفگذاریهایی که برای استرداد اتباع غیرمجاز اتفاق افتاد، بحث ساماندهی جمعیت و حل برخی ناترازیهای انرژی، نگرانیهای امنیتی و اجتماعی؛ هر چه که هدفگذاری بوده، اما این سمت ماجرا هم یک مشکلی ایجاد شد و آن هم خلأ یک بخشی از نیروی کار بود، شاید مثال چیزی است که شهرداری اعلام کرده کمبود ۱۶ هزار نیروی پاکبان در تهران که ظاهراً چالش هم برای آنها ایجاد کرده، از این سمت ماجرا هم با یک خلأ نیروی کار مواجه شدیم، آیا توانستیم مدیریت کنیم و برای رفع این خلأ چارهای میشود اندیشید؟
پورجمشیدیان: همین طور است، ما بخشهایی از کشورمان مواجه با چالشی در خصوص نیروی کار شدیم، بعضی استانهای صنعتی ما خصوصاً استانهایی که سمت شرق کشور هستند و در خود استان تهران باز مشخصاً شهرداری تهران؛ اینها میتوانند مراجعه کنند، فعلاً ما راهکار موقتی را داریم در صورتی که مراجعه کنند به مرکز اتباع وزارت کشور، بعضی مسئولیتها را باید بپذیرند، بعضی ضوابط را باید بیایند تعامل کنند و به نتیجه برسانند، با وزارت کشور این امکان وجود دارد، اما به هر حال جاهایی که نیروی کار کم میآید، معنایش این نیست که ما در کشورمان نیروی کار نداریم، چون نیروی کار برادران افغانستانی ما یک مقدار سهلتر و راحتتر بوده، برای بعضی کارفرماها یک مقدار سخت است که مثلاً نیروی کار ایرانی بگیرند، بیشتر ترجیح میدهند که نیروی کار از برادران افغانستانی ما بگیرند. اگر این ضوابط را بپذیرند، ما به اندازه کافی نیرو در کشور داریم. سختترین کار در کشور ما؛ معادن کشور ماست. تقریباً بخش اعظم نیروهای معدن ما که گهگاهی حوادثی هم اتفاق میافتد، ایرانی هستند و کارشان را انجام میدهند، منتها تحت ضوابط، مقررات، بیمه آنها، مالیات آنها، حقوق و مزایای آنها؛ چیزهایی است که کارفرما باید تمکین کند و حالا آنها نسبت به این تمکین استنکاف دارند، در هر حال معتقدم ما به اندازه کافی نیروی کار داریم، اگر لازم باشد از سایر کشورها یا برادران افغانستانی مجدداً نیروی کار بیاید؛ این تحت آن موضوعی که گفتم؛ یعنی به صورت قانونی اگر آنها مجوزها را بگیرند، وارد شوند و کارفرما هم اینجا یک بخشی مسئولیتها را بپذیرد در خصوص اتباع. بعضی کارفرماها هیچ مسئولیت را نمیپذیرند و این مورد قبول ما نیست، باید حتی بهکارگیری اتباع هم تحت یک ضوابط و مقرراتی باشد که اگر خدای ناکرده مشکلی برای اتباع به وجود آمد، قابل پیگیری باشد.
سؤال: این روزها خیلی راجع به جنگ ۱۲ روزه صحبت کردیم، به ویژه بعد از آن بیانیه وزارت اطلاعات و برخورد با گروههای تروریستی و ضربهای که به چندین هسته عملیاتی گروهک منافقین به صورت تشکیلات درونشهری، کشف تسلیحات و مسائلی از این دست در آن بیانیه به آن اشاره شده بود، آیا نکات دیگری از این دست که در حوزه مأموریت وزارت کشور بوده و تا حالا راجع به آن صحبت نشده بود، وجود دارد که بخواهید اشاره بفرمایید از اقدامات امنیتی که اتفاق افتاد و توانست ما را به سلامت از این مرحله عبور دهد؟
پورجمشیدیان: ما در وزارت کشور یکی از مسئولیتهایی که وزیر کشور در جمهوری اسلامی دارند؛ ریاست شورای امنیت کشور است که یکی از شوراهای فرعی شورای عالی امنیت ملی است که این روزها هم راجع به آن بحث میشود به خاطر شورای دفاع که ایجاد شده، این موضوع شوراهای فرعی بحث شده، در قانون هم پیشبینی شده و وزارت کشور و وزیر کشور به عنوان مسئول امنیت داخلی کشور؛ مسئولیتهای سنگینی را دارند در موضوع امنیتی. ما در جنگ، البته قبل از جنگ هم همینطور است، یعنی هر موضوع امنیتی که پیش میآید یا پیشبینیهایی که برای مسائل و مشکلات امنیتی در کشور میشود، جلسات شورای امنیت کشور به صورت دو هفته یک بار، برابر قانون با ریاست وزیر کشور و حضور اعضایی که مسئولیت امنیتی دارند در کشور مثل وزارت اطلاعات، مجموعه دستگاه قضایی، از سپاه و ستاد کل نیروهای مسلح حضور دارند و آنجا موضوعات امنیتی بحث و تصمیمگیری میشود برای موضوعات امنیتی، حتی موضوعاتی که صرفاً امنیتی نیستند، اما میتوانند چالش امنیتی برای کشور ایجاد کنند، مثل بعضی موضوعات اجتماعی. اینها در جلسات شورای امنیت کشور بحث میشود. مشخصاً برای جنگ تحمیلی ۱۲ روزه ما همان روز اول جنگ، اولین جلسه شورای امنیت را در بحث امنیت داخلی کشورمان تشکیل دادیم. شش جلسه در طول جنگ ۱۲ روزه، یعنی مستمراً ما یک روز در میان جلسه شورای امنیت کشور را با حضور فعال اعضا تشکیل دادیم و بیش از ۷۰ مصوبه را در خصوص امنیت داخلی کشورمان داشتیم؛ مصوباتی که بلافاصله اجرا شده، یعنی دیگر زمان طولانی نداشته، مصوبهای بوده که امشب که مصوب شده، همین امشب شروع شده، مثل تخلیه زندان اوین، ما موقعی که احساس شد دشمن میخواهد از این موضوع استفاده کند و مشکل ایجاد کند برای زندانیان ما و مردم.
سؤال: یعنی قبل از این که زندان اوین را بزنند؟
پورجمشیدیان: نه، بلافاصله که زدند، احساس شد دشمن بنا دارد یک چنین سوء استفادهای از این مجموعه کند، ظرف یک ساعت تصمیم گرفته شد و همان شب هم ظرف یک شب زندان اوین به سلامت بحمدلله و در امنیت کامل در شرایطی که تهران زیر بمباران و مشکلات اساسی مربوط به جنگ بود، تخلیه شده و زندانیان جابهجا و به محلهای امنی برده شدند. یا مثلاً موضوع مسلح کردن بسیج، پستهای ایست و بازرسی بسیج و مسلح کردن آنها و حضور فعال برادران فراجا در شهرها و ایجاد امنیت برای شهرها. جالب است بگویم من به عنوان کسی که مسئولیت دارم در موضوع امنیت داخلی کشور؛ ما در طول جنگ ۱۲ روزه موضوعات امنیتی که داخل کشور، یعنی منشأ داخلی کشور باشد، به جز موضوعات مربوط به جنگ، اساساً بسیار کم میشده، مثل موضوع سرقت؛ در طول جنگ با این که بسیاری از مردم در شهرها رفتند، سرقت ما بسیار آمارش پایین آمده و موضوعاتی از این دست یا موضوعات مشکلات اجتماعی که بعضی وقتها طبیعی است به خاطر آن استرسهایی که جنگ وارد میکند، اما ما اینها را بسیار بحمدلله با توجه به تصمیمات خوبی که گرفته شد، در کشورمان کنترل کردیم و به نظر میرسد که این حسی که در مردم به وجود آمد؛ هم حس امنیت و هم حس برتری که نسبت به دشمن داشتیم و انسجام و وفاقی که در کشور به وجود آمد، یکی از دلایل آن؛ این حضور و امنیتی بود که بحمدلله ما در مجموعههای کشور توانستیم ایجاد کنیم.
سؤال: در مجموع الان ارزیابیها از تهدید تجاوز مجدد رژیم صهیونیستی در مجموعه شما، کشور یا دولت چیست، آیا پیش بینی وجود دارد و چه تدبیری متناسب با این پیشبینی اتفاق میافتد؟
پورجمشیدیان: به هر حال ما به عنوان مسئولین امنیتی باید خودمان را برای شرایط سخت آماده کنیم، این طبیعی است؛ یعنی این که آقای عراقچی هم نسبت به نیروهای نظامی و انتظامی فرمودند که آنها باید محکم کار خود را انجام دهند، ما هم در بحث امنیت باید آمادگی کاملی را از جهت امنیتی ایجاد کنیم. این آمادگی در دستگاههای امنیتی که مربوط به امنیت داخلی کشورمان تلاش میکنند بحمدلله وجود دارد، شورای امنیت این کار را کرده، یک مصوبهای دولت در همان زمان جنگ تحمیلی داشتند؛ ایجاد کمیته امنیت عمومی دولت است که با مسئولیت وزیر کشور تشکیل میشود؛ وظیفه آن، رجوع به کارهایی است که عرض کردم موضوعات اقتصادی، حمل کالا، موضوعات مربوط به جهاد کشاورزی، تأمین غذای مردم که امنیت عمومی ایجاد شود، این کار را هم ما به صورت جدی انجام میدهیم، اما من به عنوان یک کارشناس عرض میکنم؛ آن برآوردی که قبل از جنگ تحمیلی نسبت به احتمال حمله دشمن به کشور بود، بحمدلله با توجه به قدرت نیروهای مسلح ما و ضربه محکم و ضربات محکمی که به دشمن وارد کردند، اندازه قبل از جنگ نیست، اما این معنایش این نیست که ما نباید آماده باشیم، همه ما باید در کمال آمادگی باشیم، همراهی کنیم، انسجام خود را حفظ کنیم با دولت و نیروهای مسلح و این انسجام فکر میکنم از آن جنبههایی است که بسیار میتواند بازدارنده باشد؛ یعنی خود یک سلاح محکم و شاید بزرگترین سلاح ما؛ انسجام و وفاق ملت ماست. خدا را شکر من اطلاع دارم نیروهای مسلح ما در یک آمادگی بسیار کامل حضور دارند و آمادگی آنها هم انشاءالله بازدارنده است و انشاءالله شر دشمن به خودش برمیگردد.