شرکت OpenAI مدتی قبل برای اولین‌بار از سال ۲۰۱۹ و پس از عرضه مدل GPT-2، دو مدل زبانی بزرگ جدید را به صورت «متن‌باز» (Open-Weight) منتشر کرد. اکنون، «سم آلتمن»، مدیرعامل این شرکت، دلیل اصلی این تصمیم را اعلام کرده است: رقابت ژئوپلیتیکی و نگرانی از تسلط مدل‌های متن‌باز چینی بر جهان.
آلتمن در یک نشست خبری به CNBC اعلام کرد که ظهور مدل‌های قدرتمند متن‌باز از سوی چین، عامل اصلی عرضه مدل‌های متن‌باز GPT-OSS بوده است. او گفت: «واضح بود که اگر ما این کار را نمی‌کردیم، جهان عمدتاً بر پایه مدل‌های متن‌باز چینی ساخته می‌شد. این یک عامل تعیین‌کننده در تصمیم ما بود. تنها عامل نبود، اما نقش بسیار بزرگی داشت.» عرضه مدل‌های متن‌باز دیپ‌سیک سروصدای زیادی در جهان به پا کرد و احتمالاً سم آلتمن به همین مدل‌ها اشاره دارد.
این اعتراف نشان می‌دهد که تصمیم OpenAI فراتر از یک حرکت فنی، اقدامی استراتژیک در برابر نفوذ روزافزون چین در حوزه هوش مصنوعی بوده است. آلتمن این اقدام را در راستای مأموریت OpenAI برای «اطمینان از اینکه هوش جامع مصنوعی به نفع تمام بشریت است» می‌داند و افزود: «هیجان‌زده‌ایم که جهان بر روی یک پشته هوش مصنوعی باز که در ایالات متحده ساخته شده، مبتنی‌بر ارزش‌های دموکراتیک و در دسترس برای همگان، بنا شود.»
دو مدل جدید OpenAI که در تاریخ ۵ آگوست منتشر شدند، gpt-oss-120b (طراحی‌شده برای کامپیوترهای قدرتمند) و gpt-oss-20b (قابل اجرا بر روی اکثر کامپیوترهای دسکتاپ و لپ‌تاپ‌ها) هستند. برخلاف مدل‌های بسته مانند GPT-4 و GPT-5 کاربران می‌توانند این مدل‌های متن‌باز را به صورت لوکال اجرا و برای نیازهای خود سفارشی‌سازی کنند.
اوایل ۲۰۲۵ و پس از آنکه استارتاپ چینی DeepSeek با مدل متن‌باز و قدرتمند خود جهان را شگفت‌زده کرد، آلتمن در یک پرسش‌وپاسخ در ردیت گفته بود: «شخصاً فکر می‌کنم ما در سمت اشتباه تاریخ قرار داشته‌ایم و باید یک استراتژی متن‌باز متفاوت را پیدا کنیم.» اکنون به نظر می‌رسد که آن استراتژی متفاوت، سرانجام شکل گرفته است؛ راهبردی که در آن، OpenAI در کنار شرکت‌های دیگر مانند متا، به دنبال رهبری اکوسیستم هوش مصنوعی متن‌باز غربی در برابر رقبای شرقی خود است.
