بازار طلا و سکه در ایران طی هفته‌های اخیر تحت تأثیر نوسانات ارزی و تغییرات بازارهای جهانی مسیری متفاوت از بازار جهانی را در پیش گرفته است. با وجود کاهش ۱۱ دلاری اونس جهانی و رسیدن آن به ۳۳۳۸ دلار، بازار داخلی افزایش قیمت را تجربه کرد؛ زیرا نرخ ارز تأثیر بیشتری بر تعیین قیمت‌ها داشته است. در نتیجه، هر گرم طلای ۱۸ عیار به ۷ میلیون و ۶۳۵ هزار تومان رسید و انواع سکه نیز با رشد قابل توجه قیمت همراه شدند.
در همین راستا خبرنگار گسترش نیوز در گفتگو با نادر بذرافشان، رئیس اتحادیه سازندگان و فروشندگان طلا و جواهر تهران به بررسی وضعیت کنونی بازار طلا و آسیب‌های وارده به صنف و هنر-صنعت طلا و جواهر پرداخته است که در ادامه می خوانیم.
نادر بذرافشان، رئیس اتحادیه سازندگان و فروشندگان طلا و جواهر تهران در گفتگو با خبرنگار گسترش نیوز گفت: امروز در شرایطی که بازارهای جهانی با کاهش ۱۱ دلاری روبه‌رو بودند و اونس جهانی به رقم ۳۳۳۸ دلار رسید، بازار داخلی ایران تحت تأثیر افزایش نرخ ارز با رشد قیمت همراه شد. هر گرم طلای ۱۸ عیار با ۲۸ هزار تومان افزایش به ۷۶۳ هزار تومان رسید و در بازار سکه نیز شاهد افزایش‌های قابل توجه بودیم. سکه طرح جدید با رشد ۷۰۰ هزار تومانی به ۸۴ میلیون تومان و سکه طرح قدیم با ۳۰۰ هزار تومان افزایش به ۷۶ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان رسید. همچنین نیم‌سکه با رشد ۱۰۰ هزار تومانی به ۴۴ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان، ربع سکه با افزایش ۳۰۰ هزار تومانی به ۲۵ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان و سکه گرمی بانک مرکزی با ۱۰۰ هزار تومان رشد به ۱۴ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان رسید. بذرافشان اضافه کرد که حباب سکه تغییر خاصی نداشته و همچنان در سطح ۱۰ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان قرار دارد.
رئیس اتحادیه سازندگان و فروشندگان طلا و جواهر تهران با اشاره به بازار نقره گفت: هر اونس نقره ۳۸ دلار و ۵ سنت و هر گرم نقره در بازار داخلی ۱۲۱ هزار و ۶۰۰ تومان معامله می‌شود. با وجود این قیمت‌ها، تقاضا در بازار طلا و جواهر به شدت کاهش یافته است. از ابتدای سال تا امروز واحدهای صنفی در سراسر کشور شاید کمتر از دو ماه فعالیت کامل و اقتصادی داشته‌اند. تعطیلات، شرایط مذاکرات و عدم اطمینان مردم به آینده قیمت‌ها از دلایل رکود تقاضا بوده است. این رکود باعث آسیب جدی به بخش تولید و توزیع طلا و جواهر کشور شده است.
بذرافشان یکی از مهم‌ترین عوامل مؤثر بر بازار طلا و جواهر را خبرهای سیاسی و اقتصادی دانست و گفت: از ابتدای سال، نشانه‌های مثبت مذاکرات باعث کاهش قیمت طلا در داخل کشور شد. اما طی دو هفته گذشته دوباره شاهد روند افزایشی بوده‌ایم که بخشی به دلیل نوسان اونس جهانی و بخشی دیگر به دلیل افزایش نرخ ارز بوده است. تقاضا در بازار وجود ندارد که این خود به رکود دامن زده است. اما باید توجه داشت که خبرهای سیاسی و اقتصادی می‌توانند در آینده نزدیک موجب التهاب و نوسان بیشتر شوند.
رئیس اتحادیه سازندگان و فروشندگان طلا و جواهر تهران با اشاره به نزدیکی ماه ربیع‌الاول گفت: انتظار داریم با برگزاری مراسم‌های ازدواج و اعیاد، تقاضا در بازار تا حدودی افزایش یابد. اما با توجه به تجربه ماه‌های گذشته، چشم‌انداز امیدوارکننده‌ای نمی‌بینیم. افزایش قیمت طلا در کنار مشکلات معیشتی مردم، توان خرید زوج‌های جوان را به شدت کاهش داده است. در یکی دو سال اخیر بسیاری از خانواده‌ها به جای خرید طلا، به سمت مصنوعات نقره رفته‌اند که قیمت بسیار پایین‌تری دارد.
در پاسخ به پرسشی درباره هزینه خرید طلا برای زوج‌های جوان، بذرافشان گفت: امروز یک سرویس طلا برای عروس و داماد حداقل از صد میلیون تومان شروع می‌شود و با در نظر گرفتن حلقه ازدواج، هزینه به حدود ۲۰۰ میلیون تومان می‌رسد. قیمت حلقه از حدود ۲۰ تا ۳۰ میلیون تومان آغاز می‌شود و نسبت به بودجه خانواده‌ها متغیر است. این هزینه‌ها باعث شده برخی خانواده‌ها به سمت خرید نقره روی بیاورند که یک‌پنجم طلا قیمت دارد.
بذرافشان در ادامه به معضل فروش طلای دست دوم و آب‌شده پرداخت و گفت: ما بارها این موضوع را محکوم کرده‌ایم. اتحادیه تهران طی سال‌های گذشته نسبت به این روند اعتراض داشته است. متأسفانه فروش طلای دست دوم و آب‌شده یکی از عوامل اصلی ضربه به تولید بوده است. در حالی که طلای آب‌شده باید وارد چرخه تولید شود، امروز به‌عنوان سرمایه در دست مردم قرار دارد. این روند باعث کاهش ۱۰ تا ۳۰ درصدی تولید طی یک سال گذشته شده است.
رئیس اتحادیه طلا و جواهر تهران با اشاره به مشکلات تولیدکنندگان گفت: «برخی کارگاه‌هایی که پیش‌تر ۳۰ کارگر داشتند، امروز به ۱۰ کارگر کاهش یافته‌اند. تعدادی از فعالان این حوزه مجبور شده‌اند شغل خود را رها کنند و به مشاغلی همچون پیک موتوری یا رانندگی در تاکسی‌های اینترنتی روی بیاورند.این صنعت قدمتی طولانی دارد و می‌تواند ارزآوری و اشتغال‌زایی بالایی برای کشور داشته باشد، اما متأسفانه مشکلات موجود مانع از شکوفایی آن شده است.
بذرافشان در پایان با اشاره به توانمندی‌های صنعت طلا و جواهر ایران به خبرنگار گسترش نیوز گفت: ماشین‌آلات تولید به‌روز شده‌اند و کیفیت مصنوعات ایرانی با کشورهای مطرحی همچون ایتالیا و ترکیه رقابت می‌کند. حتی در برخی موارد کیفیت بالاتری داریم. اما به دلیل موانع و مشکلات صادراتی نتوانسته‌ایم از این ظرفیت‌ها بهره‌برداری کنیم.در حالی که می‌توانیم نقش پررنگی در صادرات و ارزآوری کشور ایفا کنیم، عدم حمایت و وجود موانع باعث شده این ظرفیت‌ها مغفول بماند.
اظهارات نادر بذرافشان نشان می‌دهد که بازار طلا و جواهر ایران با وجود ظرفیت‌های بالا، به دلیل رکود تقاضا، مشکلات معیشتی مردم، نوسانات ارزی و سیاسی و همچنین مشکلاتی مانند فروش طلای دست دوم و آب‌شده، در وضعیت بحرانی قرار دارد. این صنعت با در اختیار داشتن حدود ۷۵ هزار فعال و نزدیک به ۹۰۰ هزار نفر شاغل مستقیم و غیرمستقیم، نیازمند حمایت جدی دولت و رفع موانع تولید و صادرات است. در غیر این صورت، نه‌تنها تولیدکنندگان و فروشندگان این حوزه بلکه اقتصاد کشور نیز بخشی از توان اشتغال‌زایی و ارزآوری خود را از دست خواهد داد.
