پژوهشگران روش جدیدی به‌عنوان جایگزین عمل جراحی لیزیک (LASIK) توسعه داده‌اند که می‌تواند بدون نیاز به هیچ‌گونه برش یا لیزر، بینایی را اصلاح کند. این تکنیک جدید «تغییر شکل الکترومکانیکی» (EMR) نام دارد و در آزمایش‌های اولیه روی بافت حیوانی موفق ظاهر شد. محققان امیدوارند این روش در آینده به گزینه‌ای ارزان‌تر و کم‌تهاجمی‌تر برای میلیون‌ها نفر تبدیل شود.

عمل لیزیک سال‌هاست که به عنوان یک روش استاندارد برای اصلاح عیوب انکساری چشم استفاده می‌شود. در این روش، جراحان با استفاده از لیزر، بخش‌هایی از بافت قرنیه را تراش می‌دهند تا شکل آن را تغییر دهند و تمرکز نور بر روی شبکیه را اصلاح کنند. با وجود ایمنی بالای این عمل، محدودیت‌ها و خطراتی نیز وجود دارد؛ مهم‌ترین خطرات این است که برش قرنیه، یکپارچگی ساختاری چشم را به خطر می‌اندازد.

به گزارش Medical Xpress، اکنون محققان دانشگاه کالیفرنیا روش جدیدی ایجاد کرده‌اند که می‌تواند جایگزینی برای لیزیک باشد.

روش جدید اصلاح چشم به‌جای عمل لیزیک

ایده اصلی پشت روش EMR کاملاً تصادفی کشف شد. دکتر «برایان وانگ» (Brian Wong)، جراح و استاد دانشگاه کالیفرنیا، درحال بررسی بافت‌های زنده به عنوان مواد قالب‌پذیر بود که متوجه شد می‌توان با یک فرایند شیمیایی، شکل آن‌ها را تغییر داد.

در این روش، پژوهشگران از «لنزهای تماسی» ویژه‌ای از جنس پلاتین استفاده می‌کنند که درواقع قالب شکل اصلاح‌شده قرنیه است. در آزمایش‌ها این لنز که مانند یک الکترود عمل می‌کند، روی کره چشم خرگوش (در محلول نمکی مشابه اشک طبیعی) قرار داده ‌شد.

سپس، با اعمال یک پتانسیل الکتریکی کوچک، pH بافت قرنیه به طور دقیق تغییر ‌کرد و اسیدی‌تر ‌شد. این تغییر pH اتصالات محکم درون بافت را شل و آن را کاملاً انعطاف‌پذیر و قالب‌پذیر ‌کرد. پس از حدود یک دقیقه، قرنیه شکل لنز پلاتینی را به خود‌ گرفت. با بازگرداندن pH به حالت اولیه نیز بافت در شکل جدید خود «قفل» شد. این فرایند تقریباً به اندازه عمل لیزیک زمان می‌برد، اما با مراحل کمتر، تجهیزات ارزان‌تر و بدون هیچ‌گونه برشی انجام می‌شود.

تیم تحقیقاتی این روش را روی ۱۲ کره چشم خرگوش تکرار کردند و با موفقیت توانستند نزدیک‌بینی را در ۱۰ مورد از آن‌ها اصلاح کنند. علاوه‌براین، آن‌ها دریافتند که این تکنیک ممکن است بتواند برخی از انواع کدورت قرنیه ناشی از مواد شیمیایی را نیز معکوس کند؛ وضعیتی که درحال‌حاضر تنها با پیوند کامل قرنیه قابل درمان است.

با وجود این نتایج بسیار امیدوارکننده، پژوهشگران تأکید می‌کنند که این تحقیق در مراحل بسیار اولیه قرار دارد. گام بعدی، انجام آزمایش‌های دقیق روی خرگوش‌های زنده است. بااین‌حال، آینده این پروژه درحال‌حاضر به دلیل عدم قطعیت در تأمین بودجه، در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.

یافته‌های این پژوهش در کنفرانش ACS Fall 2025 ارائه خواهد شد.