اگر چه ثبتسفارش و واردات خودرو از ابتدای سال متوقف بوده با این حال دولت از ماه گذشته و همزمان با ابلاغ آییننامه وارداتی، در مسیر تسهیلگری اقداماتی انجام داده است؛ از جمله کاهش تعرفه از میانگین ۱۰۷ به ۱۰۰درصد که در آییننامه جدید واردات در روز ۲۷مردادماه از سوی هیات دولت ابلاغ شد.
اعداد و ارقام آییننامه جدید نشان میدهد که تعرفه خودروهای اقتصادی در همان محدوده ۲۰ تا ۴۰درصد باقی مانده، اما تعرفه خودروهایی با حجم موتور بالاتر از ۲۵۰۰سیسی با کاهش قابلتوجهی همراه شده است. تعرفه خودروهای با حجم موتور بالای سههزار سیسی از ۱۹۰درصد به ۱۶۵درصد رسیده و تعرفه خودروهای بین ۲۵۰۰ تا ۳۰۰۰سیسی نیز از ۱۸۰درصد به ۱۴۵درصد رسیده است؛ این یعنی کاهش ۱۹درصدی. تغییراتی که نشان از چرخش فرمان دولت به سمت افزایش واردات و کاهش حمایت تعرفهای از خودروسازان داخلی دارد.
به نظر میرسد یکی دیگر از اقداماتی که در جهت تسریع و تسهیل واردات در دستور کار دولت قرار گرفته تا دغدغه ارزی واردکنندگان برطرف شود، تصمیم به واردات خودرو با ارز خشکبار است. بر اساس تصمیم جدید دولت، ارز حاصل از صادرات خشکبار قرار است وارد چرخه واردات خودرو شود؛ موضوعی که پیشتر در دولت سیزدهم هم مطرح بود اما در ادامه تکذیب شد. واردکنندگان بر این باورند که تعیین منشأ پایدار برای ارز واردات، دو نتیجه مثبت به بار میآورد؛ یکی کاهش ریسک و دیگری افزایش تنوع عرضه خودروهای خارجی. با وجود اقدامات تسهیل گرایانهای که در دستور کار سیاستگذاران قرار گرفته، هنوز دهها هزار خودروی وارداتی در فرآیند پیچیده ترخیص پشت دروازههای گمرک خاک میخورند که یکی از دلایل اصلی آن سختگیریهایی است که توسط سازمان ملی استاندارد و سازمان حفاظت محیط زیست اعمال میشوند.
البته هرچند در چهار ماه نخست امسال، بنا به گفته فرود عسگری رئیس کل گمرک ایران، ۱۴هزار و ۲۸۷دستگاه خودروی سواری (مربوط به ثبتسفارشات سال گذشته) از معطلی پشت درهای بسته گمرکات رهایی یافتهاند که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل هم خبر از رشد ۴۰درصدی ترخیص میدهد اما آنطور که رئیس گمرک در نیمه اول مرداد ماه خبر داده، هنوز ۱۰ تا ۱۳هزار خودرو در بنادر و گمرکات شهید رجایی و باهنر منتظر ترخیص هستند.
پیشتر با پیگیری دستگاه قضایی و مصوبه شورای معاونان سازمان استاندارد اعلام شد که خودروهایی که در کشور خارجی مبدا به لحاظ فنی مورد تایید قرار گرفته و گواهینامه بازرسی دریافت کردهاند، بلافاصله پس از اظهار در گمرکات ایران بدون هیچ آزمونی گواهینامه انطباق با استاندارد دریافت میکنند، اما کماکان موانع مختلفی در این بخش بر سر راه ترخیص بهموقع خودروهای خارجی در گمرکات ایران باقی است. البته اگر به گفته ضیغمی مدیر طرح خودروهای وارداتی وزارت صمت استناد کنیم، قرار است موارد دیگری نیز از سوی سیاستگذاران پیگیری شود تا دستاندازهای باقیمانده بر سر راه واردات برای تنظیم بهتر بازار خودرو برداشته شوند.