در این میان فشار فروش باوجود اینکه از ابتدای ساعات معاملاتی روز گذشته توان پرقدرتی نداشت؛ اما رفته‌رفته غبار سرخ‌پوشی بر تابلوی معاملاتی نقش بست و این روند تا پایان ساعات معاملاتی ادامه پیدا کرد، به‌طوری‌که بسیاری از نمادها سرخپوش به استقبال روز سه‌شنبه خواهند رفت. این روند، بیانگر عدم اعتماد سرمایه‌گذاران به چشم‌انداز کوتاه‌مدت بوده و بازار را در چرخه‌ای از نوسانات منفی متوقف کرده است. این افزایش عرضه، فشار بر قیمت‌ها را تشدید کرده و بازار را به سمت سطوح پایین‌تر سوق می‌دهد که می‌تواند در روزهای آینده نیز ادامه یابد مگر آنکه محرک‌های مثبتی مانند اخبار سیاسی مثبت ظاهر شود.
خروج پول حقیقی‌ها همچنان یکی از چالش‌های اصلی بازار سهام بوده و روز گذشته نیز این روند ادامه پیدا کرد. سرمایه‌گذاران حقیقی که بخش عمده فروشندگان را تشکیل می‌دهند، به دلیل نگرانی از ریسک‌های بین‌المللی، ترجیح می‌دهند به دارایی‌های کم‌ریسک‌تر مانند اوراق بدهی یا صندوق‌های طلا روی بیاورند. این خروج، نقدینگی بازار را کاهش داده و منجر به کاهش ارزش معاملات شده است. به نظر می‌رسد این افت، در کنار عوامل داخلی مانند هزینه بالای تامین مالی شرکت‌ها و افزایش نرخ بهره، به عوامل خارجی مانند تنش‌های اقتصادی مرتبط است. از منظر تکنیکال، شاخص کل در روزهای گذشته حمایت کلیدی ۲میلیون و ۵۰۰ هزار واحدی را از دست داده است.
در صورت تداوم روند نزولی، احتمال ریزش بازار تا محدوده احتمالی ۲میلیون و ۳۵۰ هزار واحدی وجود دارد. از سوی دیگر صندوق‌های اهرمی همچنان با صف‌های فروش سنگین مواجه هستند و روز گذشته نیز این روند تداوم پیدا کرد. این صندوق‌ها که با ضریب اهرمی بالا عمل می‌کنند، در شرایط فعلی بازار با فشار فروش مضاعفی روبه‌رو هستند. سرمایه‌گذاران به دلیل ترس از زیان بیشتر، اقدام به فروش می‌کنند. این وضعیت، ریسک سیستماتیک بازار را افزایش می‌دهد و تا زمانی که اتمسفر بازار به صورت کلی بهبود پیدا نکند، صف‌های فروش پابرجا خواهند ماند. فعالسازی مکانیسم ماشه، با بازگشت تحریم‌های گسترده، می‌تواند ریسک‌های اقتصادی ایران را تشدید کند و منجر به افزایش نرخ شود. در بازار سهام، این ریسک سیستماتیک باعث افزایش نوسانات، افت دماسنج‌های اصلی و کاهش سودآوری صنایع وابسته به تجارت بین‌الملل خواهد شد. با وجود اینکه پیش از فعالسازی، سایه این تهدید اعتماد را کاهش داده و بازار را در حالت دفاعی نگه داشته است؛ در صورت اجرایی شدن آن، می‌تواند بازار را وارد فاز سرخ‌پوشی متفاوتی کند. با این وجود همچنان تا زمانی که سایه سنگین احتمال فعالسازی مکانیسم ماشه بر سر بازار وجود دارد و سیاست‌های حمایتی مانند حمایت از بخش‌های تولیدی و سرمایه‌گذاری‌های ارزشمند جهت رفع کامل ناترازی‌های انرژی صورت نگیرد نمی‌توان به تغییر روند بازار امیدوار بود. چرا که حتی هر صعود موقتی می‌تواند تنها به دلیل شرایط تورمی رخ دهد و صعود از منظر بهبود چرخه‌های تولیدی نباشد.
دماسنج اصلی تالار شیشه‌ای روز گذشته با کاهش ارتفاع ۱.۳۳ درصدی روبه‌رو شد و در نهایت در محدوده ۲میلیون و ۴۳۸ هزار واحدی قرار گرفت. در این بین نماگر هموزن نیز با افت ارتفاع ۰.۷۰ درصدی مواجه و در نهایت در سطح ۷۶۳ هزار و ۱۴۷ واحدی قرار گرفت. از سوی دیگر شاخص کل فرابورس نیز که معیار مناسبی برای بررسی وضعیت سهام مختلف فرابورسی است، همسو با سایر نماگرها حدود ۰.۳۹ درصد سرخپوش بود و در سطح ۲۳ هزار و ۱۶۶ واحدی کار خود را به اتمام رساند. ارزش معاملات خرد روز گذشته بازار سرمایه که شامل سهام، حق‌تقدم و صندوق‌های سهامی بازار می‌شود مقدار ۲ هزار و ۸۴۱ میلیارد تومانی را ثبت کرده که نسبت به روز شنبه حدود ۶ درصد افت داشته است. از طرفی خروج پول به ۵۸۵ میلیارد تومان رسیده است.
نجمه نیک‌طبع، کارشناس بازار سرمایه در خصوص وضعیت بازار روز گذشته عنوان کرد: روز دوشنبه پس از تعطیلی میان‌هفته‌ای، افزایش عرضه‌ها در بازار سهام در حالی ثبت شد که ارزش معاملات در روزهای ابتدایی ششمین ماه سال نسبت به ماه‌های اخیر کاهش محسوسی داشته است.
البته موضوع کاهش ارزش معاملات باتوجه به اینکه بسیاری از نمادها قفل در صف فروش هستند طبیعی به نظر می‌رسد و با وجودی که سرمایه‌گذاران تصمیم به خروج از این بازار را دارند افراد زیادی موفق به فروش سهام خود نمی‌شوند و همچنان در صف فروش‌های سنگین گرفتار هستند. روز دوشنبه از سوی دیگر صندوق‌های طلا و سکه ورود پول حقیقی را به ثبت رساندند و در محدوده مثبت در حال معامله بودند. رشد قیمت صندوق‌های طلا و ورود پول حقیقی برخلاف کلیت بازار تنها می‌تواند به دلیل افزایش نگرانی‌ها در خصوص فعالسازی مکانیسم ماشه باشد که منجر به رشد قیمت طلای فیزیکی نیز شده است.
نیک‌طبع ادامه داد: در بررسی تکنیکال شاخص کل بورس نکته قابل‌توجه از دست رفتن حمایت ۲میلیون و ۴۶۰ هزار واحدی و ادامه نزول تا محدوده حمایت بعدی حوالی ۲میلیون و ۳۷۰ هزار واحدی است. آنچه این روزها در بورس تهران می‌توان مشاهده کرد بلاتکلیفی و تعلیق فکری دسته‌جمعی سهامداران در شرایط انتظار برای فعالسازی مکانیسم ماشه و تاثیرات آن بر اقتصاد کشور و بازار سرمایه است.
نیک‌طبع در خصوص وضعیت صنایع نیز گفت: نکته نخست صحبت‌های مربوط به تک نرخی شدن ارز است که می‌تواند در شرایط تعادل که سایه تنش بر سر بازار نبود موجب اقبال سرمایه‌گذاران و بازگشت نقدینگی به بازار سهام شود. از سوی دیگر اخبار و قوانین جدید مالیاتی است که راه را برای سرمایه‌گذاری و دلالی در طلا و مسکن دشوار می‌کند و می‌تواند منجر به سرازیر شدن سرمایه به سمت بازار سهام با وجود کاهش ریسک‌ها شود. با این وجود پیش‌بینی می‌شود تا اواسط شهریورماه بلاتکلیفی در بازار تداوم پیدا کند و منجر به نزول بیشتر شاخص کل تا محدوده ۲میلیون و ۳۷۰ هزار واحدی شود.
مجتبی سلطانی، کارشناس بازار سرمایه نیز وضعیت بازار را این‌گونه مورد تحلیل و ارزیابی قرار داد: در شرایط فعلی اقتصاد که با چالش‌های متعددی از جمله جنگ و تحریم‌ها روبه‌رو بوده، بازار سرمایه با ریزش‌های مداوم مواجه شده است. در خصوص شاخص کل بورس با توجه به از دست رفتن محدوده ۲میلیون و ۵۰۰ هزار واحدی، تحلیل‌های کلاسیک مانند بنیادی، تکنیکال، تابلوخوانی و جریان معاملاتی در شرایط بحرانی فعلی که بازار از حالت عقلانی خارج شده، چندان معتبر به نظر نمی‌رسند. این ابزارها مانند دماسنجی عمل می‌کنند که دما را اشتباه نشان می‌دهد.
با وجود دامنه محدود معاملات و روند غیرطبیعی بازار، نمی‌توان تنها به اندیکاتورها و شاخص‌ها وزن زیادی داد. بازار سرمایه در حال حاضر تحت تاثیر هیجان منفی قرار دارد. در مقابل، صندوق‌های طلا همچنان شاهد ورود پول هستند. به نظر می‌رسد که ارزپاشی فرصت سرمایه‌گذاری مناسبی برای صندوق‌های طلا ایجاد کرده و بسیاری با نقد کردن دارایی‌های خود، از این فرصت بهره می‌برند. صندوق‌های اهرمی نیز با اهرم‌های بسیار بالا روبه‌رو هستند؛ برخی از آنها اهرم سه یا بالاتر دارند که در شرایط ریزش بازار، فاجعه‌بار است.
این وضعیت نشان‌دهنده مدیریت ضعیف آنها است. ضعف در شناخت روندها توسط مدیران صندوق‌ها و نهادهای مالی کمتر محتمل به نظر می‌رسد. موضوع اصلی این است که اجازه فروش سهام و کاهش اهرم عملیاتی به این صندوق‌ها داده نشده که منجر به این بحران شده است. حتی در صورتی که بازار صعودی شود، جبران ضررهای واردشده به دارندگان واحدهای سرمایه‌گذاری(یونیت‌هولدرها) آسان نخواهد بود. در مجموع، فضای فعلی از بحث انتخاب صنایع بهتر یا بدتر فراتر رفته است. ریسک‌های سیستماتیک چنان با اهمیت هستند که فرصتی برای ورود به جزئیات باقی نمی‌ماند.
