به گزارش خبرگزاری مهر، محسن حاجی میرزایی رئیس دفتر رئیس جمهور در برنامه‌ای تلویزیونی به مناسبت هفته دولت، عملکرد یک‌ساله دولت چهاردهم را بررسی و با اشاره به رویکردهای کلان دولت، بر اهمیت بازتعریف رابطه مردم و دولت تأکید کرد.
رئیس دفتر رئیس جمهور در پاسخ به نخستین پرسش که ارزیابی از عملکرد دولت در یک‌سال گذشته چیست و نقاط قوت و ضعف آن کدام است، با اشاره به نقش محوری مردم در سنجش میزان موفقیت دولت تأکید کرد: ارزیابی واقعی عملکرد دولت را باید مردم ارائه دهند. مردمی که در شرایطی بسیار دشوار و پیچیده، شاهد آغاز به‌کار دولت چهاردهم بودند، صلاحیت قضاوت درباره عملکرد این دولت را دارند؛ این مردم هستند که می‌توانند نمره واقعی را به دولت بدهند.
حاجی میرزایی با اشاره به نگاه دولت نسبت به ارزیابی درونی عملکرد خود تصریح کرد: از منظر دولت، رسیدن به رضایت کامل از عملکرد ممکن نیست، چرا که همواره کارهای بسیاری برای انجام دادن باقی می‌ماند. مجموعه دولت تلاش کرده است تمام توان و ظرفیت خود را برای فراهم کردن شرایط مناسب در جهت پیشرفت کشور، آرامش جامعه و حل مشکلات معیشتی مردم به‌کار گیرد و این مجموعه اقدامات در معرض قضاوت عمومی قرار دارد.
رئیس دفتر رئیس جمهور با تأکید بر اینکه دولت باید همواره در معرض نقد و ارزیابی قرار داشته باشد، خاطرنشان کرد: نگاه ما آن است که خود را پیوسته نقد و عملکرد خود را بازنگری کنیم و برای اصلاح مسیر و بهبود امور تلاش مستمر داشته باشیم. مجموعه‌ای که از خود رضایت پیدا کند، در تشخیص و مشاهده خطاها دچار ضعف می‌شود و در نتیجه نمی‌تواند مسیر رشد را ادامه دهد.
حاجی میرزایی با تبیین نسبت میان موفقیت و شرایط زمینه‌ساز آن گفت: موفقیت، محصولی است که به‌تنهایی به‌دست نمی‌آید و نیازمند مقدمات و زمینه‌هایی است که باید به‌درستی فراهم شود. در سرزمینی که آماده کاشت نیست، نمی‌توان انتظار برداشت داشت؛ همچون زمینی شور که نه کاشت‌پذیر است و نه قابل بهره‌برداری. بنابراین، برای رسیدن به موفقیت پایدار، باید ابتدا زمینه‌های لازم را تمهید کرد.
رئیس دفتر رئیس جمهور با استناد به فرمایشات اخیر مقام معظم رهبری درباره لزوم وفاق و انسجام درونی جامعه، این موضوع را یکی از راهبردهای بنیادین دولت دانست و افزود: به باور دولت، کشور برای حرکت به‌سوی موفقیت‌های عمیق و پایدار، نیازمند انسجام اجتماعی و هم‌فهمی میان ارکان مختلف جامعه است. اقدامات دولت نیز در راستای تحقق چنین بستری تعریف و پیگیری شده است.
جامعه اگر دچار شکاف شدید باشد، امکان رسیدن به راه‌حل وجود ندارد
حاجی میرزایی در ادامه با اشاره به یافته‌های علمی در حوزه سیاست‌گذاری عمومی تصریح کرد: ارزیابی‌های علمی به‌روشنی نشان می‌دهد که هیچ مسئله‌ای در هیچ جامعه‌ای حل نمی‌شود مگر آنکه درباره وجود آن مسئله، چیستی آن و راه‌حل آن، فهمی مشترک میان آحاد جامعه شکل بگیرد. اگر جامعه دچار واگرایی و شکاف شدید باشد، امکان رسیدن به راه‌حل نیز وجود نخواهد داشت.
رئیس دفتر رئیس جمهور با اشاره به استمرار برخی چالش‌های چند دهه گذشته کشور تأکید کرد: بسیاری از مسائل، مانند بسته‌ای سنگین، سال‌هاست که بر دوش جامعه سنگینی می‌کنند. این مسائل شناسایی شده‌اند، برایشان سیاست‌گذاری شده و حتی برنامه‌ریزی و اقدام صورت گرفته، اما به دلیل فقدان اجماع و فهم مشترک پیرامون آن‌ها، همچنان حل‌نشده باقی مانده‌اند.
حاجی میرزایی با طرح مثالی از واکنش‌های متعارض نسبت به یک اقدام ملی گفت: زمانی که یک موضوع به دستور کار کشور تبدیل می‌شود، بخشی از جامعه آن را خدمتی والا می‌دانند، در حالی که بخشی دیگر آن را خیانت قلمداد می‌کنند. در چنین شرایطی نمی‌توان انتظار موفقیت داشت، چرا که شرط تحقق هر اقدام مؤثر، وجود حدی از اجماع و هم‌راستایی در جامعه است.
رئیس دفتر رئیس جمهور با تأکید بر اینکه شرط ابتدایی حل مسائل، پذیرش وجود آن‌ها از سوی همه ارکان جامعه است، اظهار داشت: در هر مسئله‌ای از جمله آب، انرژی یا دیگر چالش‌های کشور، تنها زمانی می‌توان به راه‌حل رسید که همه به وجود آن مسئله اذعان داشته باشند. این امر مستلزم تحمل متقابل، شنیدن دیدگاه‌ها، گفت‌وگو و صرف وقت برای شنیدن نظرات مخالف و معارض است.
حاجی میرزایی با اشاره به ضرورت عبور از مدل‌های سنتی حکمرانی خاطرنشان کرد: رویکرد فرمان‌محور به حاکمیت، امروز بخش قابل توجهی از کارکرد خود را از دست داده و نمی‌توان با روش‌های قدیمی مسائل پیچیده امروز را حل کرد. تحقق اهداف جامعه زمانی ممکن می‌شود که ظرفیت اجماع پیرامون ضرورت‌ها و مسائل اساسی به‌وجود آید.
رئیس دفتر رئیس جمهور با اشاره به نگاه دولت چهاردهم در این زمینه تصریح کرد: رویکرد دکتر پزشکیان و دولت بر این اساس شکل گرفته که زمینهای برای حل واقعی و پایدار مسائل کشور فراهم شود. این دولت در تلاش است زمین مساعدی برای موفقیت ملی ایجاد کند.
حاجی میرزایی با اشاره به نمونه‌ای عینی از همراهی مردم با نظام افزود: اگر هیچ دلیل دیگری برای سنجش میزان توفیق این رویکرد وجود نداشته باشد، ۱۲ روز دفاع جانانه ملت ایران در برابر تهاجم بی‌سابقه اخیر، خود شاهدی روشن و عینی است. این تهاجم فقط از سوی رژیم صهیونیستی نبود، بلکه ایالات متحده و برخی کشورهای اروپایی نیز به‌نوعی در همراهی اطلاعاتی و در برخی موارد همراهی عملیاتی مشارکت داشتند.
مقاومت بدون همراهی مردم ممکن نبود
رئیس دفتر رئیس جمهور ادامه داد: ملت ایران در برابر این فشارها ایستادگی کرد و اجازه نداد اختلال مؤثری در جامعه ایجاد شود. این مقاومت بدون همراهی مردم ممکن نبود. اگر مردم در کنار ما نمی‌ایستادند، امکان عبور از این شرایط دشوار وجود نداشت.
حاجی میرزایی با اشاره به تنوع دیدگاه‌ها در جامعه خاطرنشان کرد: طبیعتاً در جامعه ما نگاه‌ها و نقدهای مختلفی وجود دارد، برخی ممکن است نسبت به دولت و برخی دیگر نسبت به بخش‌های مختلف حاکمیت نقد داشته باشند، اما نتیجه وفاق و انسجام در آن ۱۲ روز خود را نشان داد.
رئیس دفتر رئیس جمهور تأکید کرد: اگر دولت با مردم دچار گسست و تعارض بود، نمی‌توانست چنین مقاومت جانانه و دشواری را با همراهی مردم به‌پیش ببرد. مردم در این مسیر همراهی کردند، پشت دولت را خالی نکردند، از نیروهای مسلح حمایت کردند و منطق دفاعی حاکمیت را پذیرفتند.
حاجی میرزایی در جمع‌بندی این بخش از سخنان خود تصریح کرد: این هم‌صدایی چگونه به‌وجود آمد؟ این حاصل سرمایه اجتماعی است. این نتیجه نگاهی است که از آغاز در رویکرد دکتر پزشکیان وجود داشت، اینکه بتوان فضایی اجتماعی برای درک متقابل، همراهی و انسجام در سطح جامعه ایجاد کرد.
رئیس دفتر رئیس جمهور افزود: بخشی از سیاست‌ها و تصمیمات اتخاذ شده در یک‌سال گذشته قطعاً در این زمینه مؤثر بوده است. اگر لازم باشد می‌توان به‌صورت دقیق‌تر درباره آن‌ها بحث کرد، اما آنچه روشن است این است که ۱۲ روز مقاومت ملت ایران و عملکرد یک‌ساله دولت، معیاری معتبر برای سنجش کارآمدی رویکرد وفاق در حکمرانی است.
حاجی میرزایی با اشاره به شیوه مدیریت کشور در روزهای بحران اخیر، حضور میدانی و فعال رئیس جمهور را ویژگی برجسته و بی‌سابقه در مقایسه با دوران مشابه دانست و اظهار داشت: در آن ۱۲ روز، میزان حضور دکتر پزشکیان در خارج از نهاد ریاست‌جمهوری و مراجعات مستمر به وزارتخانه‌ها و دستگاه‌های مختلف، بی‌سابقه بود.
رئیس دفتر رئیس جمهور با اشاره به آغاز روزهای بحران تصریح کرد: همان روزی که تجاوز رژیم صهیونیستی آغاز شد، دکتر پزشکیان وارد نهاد شدند و با آرامش گفتند که هر کس باید وظیفه خود را انجام دهد. وظیفه رئیس جمهور نیز آن است که اجازه ندهد در عملکرد دستگاه‌هایی که مستقیماً با زندگی مردم سروکار دارند، هیچ اختلالی ایجاد شود.
پزشکیان تأکید کرد باید خودمان به دستگاه‌ها مراجعه کنیم
حاجی میرزایی با اشاره به پیشنهاد خود برای مرور عملکرد دستگاه‌ها در محل نهاد ریاست جمهوری افزود: بنده از رئیس جمهور درخواست کردم اجازه دهند وزرا و مدیران مربوطه را به نهاد دعوت کنیم تا موضوعات را مرور کنیم، اما دکتر پزشکیان تأکید کردند که باید خودمان به دستگاه‌ها مراجعه کنیم.
رئیس دفتر رئیس جمهور با بیان اینکه بسیاری از این بازدیدها بدون اطلاع قبلی انجام شد، خاطرنشان کرد: در مواردی حتی وزارتخانه‌ها در ابتدا در را به روی ما باز نکردند، چون نمی‌دانستند که رئیس جمهور آمده است. این حضور غافلگیرانه، به‌طور طبیعی تمام دستگاه‌ها را به حالت آماده‌باش درآورد. هر وزیری در آن روزها انتظار داشت که ناگهان در اتاقش باز شود و رئیس جمهور را مقابل خود ببیند.
حاجی میرزایی با اشاره به تأثیر روانی این بازدیدها بر کارکنان دستگاه‌ها یادآور شد: یکی از وزرا پس از خروج از وزارتخانه به بنده گفت، وقتی خبر حضور رئیس جمهور در جمع کارکنان منتشر شد و اینکه ایشان چند ساعت در وزارتخانه نشست و گفت‌وگو کرد، این اتفاق مانند ورود خون تازه به رگ‌های بدنه اجرایی آن مجموعه بود.
رئیس دفتر رئیس جمهور با اشاره به بازدید میدانی از مجروحین حوادث اخیر تصریح کرد: در یکی از روزها، هنگام بازگشت از بیمارستانی در تهران که مجروحان بستری بودند، تیم حفاظتی به‌شدت با ادامه برنامه میدانی مخالفت کرد. همان حوالی میدان انقلاب، تجمعی مردمی شکل گرفته بود و تیم حفاظت تأکید داشت که شرایط امنیتی اجازه حضور نمی‌دهد، اما رئیس جمهور با وجود هشدارهای متعدد، دستور توقف خودرو را دادند و اعلام کردند که باید به میان مردم رفت. هرچه تلاش کردیم که متقاعدشان کنیم از خودرو پیاده نشوند، تأکید کردند که نمی‌توان مردم را نادیده گرفت و حتماً باید حضور داشت.
حاجی میرزایی با اشاره به حجم بالای برنامه‌ها در آن ایام افزود: در برخی روزها، چهار یا پنج حضور میدانی در وزارتخانه‌ها و دستگاه‌ها ثبت شد و این روند در همه ۱۲ روز، حتی در ایام تعطیل، ادامه داشت. جلسات، گزارش‌گیری‌ها، پایش‌ها و مراقبت‌ها بدون وقفه انجام شد.
رئیس دفتر رئیس جمهور با اشاره به تلاش شبانه‌روزی پزشکیان یادآور شد: شاید یکی از دلایلی که مقام معظم رهبری روز گذشته به پرکاری و تلاش بی‌وقفه رئیس جمهور اشاره کردند، همین حضور مستمر و تمام‌وقت در اداره امور کشور است. از نخستین ساعات صبح تا پایان شب، ایشان با جدیت درگیر مسائل اجرایی بوده و هستند.
رئیس جمهور بسیاری از پروتکل‌ها و تشریفات رایج را کنار گذاشته‌اند
حاجی میرزایی با اشاره به سبک کاری متفاوت پزشکیان تصریح کرد: رئیس جمهور بسیاری از پروتکل‌ها و تشریفات رایج را کنار گذاشته‌اند. مثلاً وزارتخانه‌هایی وجود دارند که در گذشته رؤسای جمهور حتی یک بار هم وارد آن‌ها نشده‌اند، اما دکتر پزشکیان در طول همین مدت، شش یا هفت بار شخصاً به آن‌ها مراجعه کرده و نشست‌هایی عمیق و کارشناسی برگزار کرده‌اند.
رئیس دفتر رئیس جمهور افزود: در برخی جلسات سازمان برنامه و بودجه، نه‌تنها با مسئولان و مدیران ارشد، بلکه با کارشناسان بدنه دستگاه گفت‌وگو کرده‌اند. دیدگاه‌ها و ایده‌های خود را به بحث گذاشته‌اند، نقد شنیده‌اند، توضیح داده‌اند، مخالفت کرده‌اند یا پذیرفته‌اند. این‌گونه رفتار اجرایی، به‌جای آنکه شبیه فرمان از بالا باشد، یک سبک فعال و همدلانه در بطن مسائل کشور است.
حاجی میرزایی در پاسخ به پرسش مجری مبنی بر وجود نقدهای درون‌ساختاری نسبت به عملکرد دولت و شناسایی نقاط ضعف، با تأکید بر نگاه واقع‌گرایانه دولت نسبت به مسائل کشور تصریح کرد: مسائل زیادی شناسایی شده و برای حل آن‌ها اهتمام جدی صورت گرفته، اما برخی از این چالش‌ها هنوز به‌طور کامل مرتفع نشده‌اند. تلاش ادامه دارد، ولی حل برخی مسائل زمان‌بر است.
رئیس دفتر رئیس جمهور با اشاره به یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های دولت در حوزه زیرساختی کشور گفت: ناترازی انرژی و قطع برق، پدیده‌ای تلخ است که تبعات اقتصادی گسترده‌ای به همراه دارد. برآوردها نشان می‌دهد عدم‌النفع واحدهای تولیدی کشور در سال گذشته، ناشی از قطع برق، به بیش از ۳۰۰ هزار میلیارد تومان رسیده و این رقم تقریباً معادل یک‌چهارم نیاز برق کشور بوده است.
دکتر حاجی میرزایی با اشاره به تلاش‌های انجام‌شده برای عبور از وضعیت ناترازی خاطرنشان کرد: گزارش‌ها نشان می‌دهد برخلاف روال سال‌های گذشته که تقاضای مصرف برق همواره رو به افزایش بود، امسال برای نخستین‌بار تقاضا نه تنها رشد نکرده بلکه با پنج درصد کاهش همراه بوده که این نشانه حرکت به سمت بهینه‌سازی مصرف و استفاده از روش‌های جایگزین است.
رئیس دفتر رئیس جمهور با اشاره به نگاه راهبردی دکتر پزشکیان به حوزه انرژی اظهار داشت: رئیس جمهور با تشخیص دقیق و به‌موقع، تمرکز ویژه‌ای بر انرژی‌های تجدیدپذیر داشتند و این حوزه را به‌عنوان راهکار قابل اتکا دنبال کردند. اگرچه هنوز به موفقیت کامل نرسیده‌ایم، اما دستاوردها درخور توجه است.
ظرفیت تولید انرژی خورشیدی تا پایان امسال به ۷۰۰۰ مگاوات می‌رسد
حاجی میرزایی افزود: پیش‌بینی این است که تا پایان امسال ظرفیت تولید انرژی خورشیدی کشور به هفت هزار مگاوات برسد، در حالی که در زمان آغاز این دولت، این رقم تنها ۱۲۰۰ مگاوات بود. کسانی که دغدغه رشد تولید را دارند، بارها تأکید کرده‌اند که بدون حل مسئله برق، امکان تحقق اهداف تولید وجود نخواهد داشت.
رئیس دفتر رئیس جمهور با اشاره به محدودیت‌های تأمین برق و گاز برای صنایع در سال گذشته خاطرنشان کرد: برای دولت بسیار تلخ بود که برخی واحدهای تولیدی به دلیل نبود برق، گاز یا گازوئیل، ناگزیر به تعطیلی موقت شوند. با این حال، در بسیاری موارد چاره‌ای جز این وجود نداشت. همه تلاش دولت این بوده که چنین شرایطی تکرار نشود.
دکتر حاجی میرزایی با اشاره به تأمین ذخایر راهبردی در حوزه انرژی گفت: در برخی حوزه‌ها، بیش از دو و نیم برابر نسبت به سال گذشته ذخایر تأمین شده که این امر تاب‌آوری کشور در فصل زمستان را افزایش خواهد داد. همچنین نیروگاه‌های موجود با افزایش ظرفیت مواجه شده‌اند و طبق آخرین گزارش‌ها، بیش از ۲۵۰۰ مگاوات از ظرفیت نیروگاه‌های برق‌آبی و سیکل ترکیبی به مدار تولید بازگشته است.
رئیس دفتر رئیس جمهور با اشاره به کاهش چشمگیر منابع آبی نیز تصریح کرد: امسال حدود ۱۴ هزار مگاوات انرژی آبی که معمولاً از طریق سدها تأمین می‌شد، به دلیل کاهش ۴۰ درصدی بارندگی و تداوم پنج سال خشکسالی، عملاً از دست رفت. با این حال تلاش شده این خلأ از مسیرهای دیگر جبران شود.
دکتر حاجی میرزایی در جمع‌بندی این بخش از سخنان خود تأکید کرد: همه اهتمام دولت این است که زمستان پیش‌رو نسبت به زمستان گذشته، بهتر و قابل‌مدیریت‌تر باشد. اگر بخواهیم نقدی وارد کنیم، شاید این باشد که دولت ناگزیر شد با پدیده‌هایی روبه‌رو شود که مطلوب نبودند، اما در عین حال اجتناب‌ناپذیر بودند. راه‌حل سریع و فوری برای بسیاری از این مسائل وجود ندارد، اما مسیر اصلاح و اقدام در حال پیموده شدن است.
نگاه پزشکیان به حل مسائل اجتماعی، پرهیز جدی از رویکرد فرمان‌محور است
رئیس دفتر رئیس جمهور در پاسخ به این پرسش که برخی وعده‌های دکتر پزشکیان از جمله در موضوعات حجاب، فیلترینگ و واگذاری امور به کارشناسان تا چه اندازه محقق شده و چه میزان برای تحقق آن‌ها اهتما شده است، با اشاره به روش خاص رئیس جمهور در مواجهه با این مسائل تصریح کرد: نگاه دکتر پزشکیان به حل مسائل اجتماعی، پرهیز جدی از رویکرد فرمان‌محور است. تلاش رئیس جمهور بر این بوده که مسائل، نه از مسیر دعوا، بلکه از طریق تفاهم و اجماع حل شود.
حاجی میرزایی با تأکید بر لزوم همراهی عمومی در تصمیم‌گیری‌های اجتماعی خاطرنشان کرد: دکتر پزشکیان معتقد است که اگر تصمیمی تنها مورد حمایت بخشی از جامعه باشد و بخش دیگری نسبت به آن مسئله داشته باشد، پایدار نخواهد بود و با چالش مواجه خواهد شد. تمام تلاش ایشان این بوده که تصمیم‌گیران کشور را درباره این موضوعات متقاعد کند و اجماعی واقعی شکل گیرد.
رئیس دفتر رئیس جمهور با اشاره به موضوع حجاب، به عنوان یکی از محورهای مورد توجه رئیس جمهور از پیش از انتخابات تاکنون، اظهار داشت: با وجود اینکه خانواده رئیس جمهور همگی دارای حجاب کامل و چادری هستند، دکتر پزشکیان همواره تأکید کرده که نمی‌توان با الزام و اجبار، یک الگوی رفتاری را در جامعه نهادینه کرد. این نگاه، ریشه در درک عمیق از کارکردهای فرهنگی و اجتماعی دارد.
دکتر حاجی میرزایی افزود: از منظر رئیس جمهور، اجرای موفق هر تصمیم اجتماعی، نیازمند فراهم کردن زمینه‌های فرهنگی و جلب همراهی جامعه است. تصمیماتی که اقبال اجتماعی پیدا نکنند، پایدار نخواهند ماند و با پیامدهایی همراه خواهند شد که در برخی موارد ممکن است از خود هدف، پرهزینه‌تر باشد.
رئیس دفتر رئیس جمهور با طرح یک نمونه عینی از تصمیم‌گیری بدون توجه به پیامدها، خاطرنشان کرد: سال‌ها پیش، در جریان سفری به چین، با سیاست تک‌فرزندی مواجه شدیم؛ تصمیمی که حکومت چین با تمام توان پشت آن ایستاده بود و به هدفی که تعیین کرده بودند نیز دست یافتند. اما پیامدهای این تصمیم، ساختار نظام خویشاوندی جامعه را دگرگون کرد و نتایجی پدید آورد که اگر در ابتدا مورد توجه قرار می‌گرفت، احتمالاً سیاست‌گذاران مسیر دیگری انتخاب می‌کردند.
حاجی میرزایی با اشاره به ابعاد مختلف این سیاست جمعیتی افزود: حذف نقش‌هایی چون عمو، دایی، عمه و خاله از نظام خویشاوندی، ایجاد ترجیح جنسیتی و شکل‌گیری بحران‌های عاطفی و تربیتی در نسل آینده از جمله پیامدهایی بود که ساختار اجتماعی چین را به‌طور جدی تحت تأثیر قرار داد. خانواده‌ای که تنها یک فرزند دارد، تمام بار احساسی و اجتماعی نسل پیش از خود را بر دوش آن فرزند قرار می‌دهد؛ پدر، مادر، دو پدربزرگ و دو مادربزرگ برای تنها یک کودک.
رئیس دفتر رئیس جمهور تأکید کرد: تصمیمات اجتماعی، حتی اگر در ظاهر به اهداف تعیین‌شده برسند، نباید در همان نقطه متوقف شوند. لازم است پیامدها نیز به دقت دیده و سنجیده شوند. همین نگاه سنجیده، مبنای عملکرد دولت در قبال موضوعات حساسی همچون حجاب، فضای مجازی و واگذاری امور به کارشناسان بوده و همچنان در دستور کار دولت قرار دارد.
حاجی میرزایی با اشاره به موضوع فیلترینگ و اقدامات صورت‌گرفته در این زمینه تصریح کرد: در موضوع فیلترینگ، گام‌هایی برداشته شده و برخی تصمیمات اتخاذ گردیده است. بخش‌هایی از این موضوع همچنان به‌صورت جدی از سوی دولت دنبال می‌شود. یکی از پیشنهادهای مشخص، آن بوده که هر اپلیکیشن یا شبکه اجتماعی که در کشور فعال می‌شود، باید نظارت‌پذیر باشد و به قواعد حاکمیتی جمهوری اسلامی ایران پایبند بماند.
رئیس دفتر رئیس جمهور با تشریح اقدامات اجرایی انجام‌شده در این خصوص افزود: دولت در این زمینه وارد گفت‌وگوهای فنی و حقوقی شد و تلاش کرد که الزام به داشتن نمایندگی رسمی در داخل کشور را به‌عنوان شرط فعالیت شبکه‌ها پیگیری کند. ایجاد زیرساخت‌ها و تمهید مقدمات فنی و حقوقی برای تحقق این هدف، به‌تدریج در حال انجام است و امید می‌رود به نتایج عملی منتهی شود.
تلاش دولت بر این بوده که تصمیمات در بستری کارشناسی‌شده اتخاذ شود
حاجی میرزایی در پاسخ به پرسشی درباره میزان کارشناسی بودن تصمیمات دولت چهاردهم تأکید کرد: تلاش دولت بر این بوده که تصمیمات در بستری کارشناسی‌شده اتخاذ شود و این نگاه در دولت به طور جدی دنبال شده است، اما دستیابی به این وضعیت نیازمند بازتعریف جایگاه نهاد دانشگاه و بهره‌گیری مؤثرتر از ظرفیت‌های علمی و پژوهشی کشور است.
رئیس دفتر رئیس جمهور با اشاره به یکی از تأکیدات مکرر دکتر پزشکیان خاطرنشان کرد: یکی از نکاتی که رئیس جمهور بارها بر آن تأکید کرده، این است که ما ظرفیت‌های کارشناسی کشور را به‌خوبی به‌کار نگرفته‌ایم. نهاد دانشگاه با همه عظمت خود، هنوز پیوند مناسبی با مسائل واقعی جامعه برقرار نکرده و این شکاف باید ترمیم شود.
حاجی میرزایی با انتقاد از فاصله نخبگان علمی با بطن زندگی مردم افزود: رئیس جمهور بر این باور است که دانشگاه‌های نسل فعلی از مسائل عقب مانده‌اند و باید به نقطه‌ای برسند که بتوانند در حل مسائل واقعی کشور ایفای نقش کنند. در حال حاضر، حتی وقتی از برخی دانشگاهیان برای حل یک مسئله مشورت گرفته می‌شود، پیشنهادهای ارائه‌شده گاه بدون در نظر گرفتن پیامدهای اقتصادی و اجتماعی آن است.
رئیس دفتر رئیس جمهور با ذکر مثالی در حوزه مدیریت منابع آب یادآور شد: در برخی موارد، دانشگاهیان با تحلیل روند و چالش‌های منابع آبی، توصیه‌هایی برای تغییر الگوی کشت ارائه می‌دهند، اما نمی‌گویند که این تغییر الگو چگونه باید اجرا شود، در حالی که بخش بزرگی از معیشت جمعیت کشور به همین الگوهای کشت وابسته است.
حاجی میرزایی با تأکید بر لزوم ترکیب دانش تخصصی با درک سیاسی، امنیتی و اجتماعی تصریح کرد: برای حل چنین مسائل پیچیده‌ای، تنها دانش مهندسی یا تخصصی کفایت نمی‌کند، بلکه باید با ترکیب دانش‌های مختلف، به فهم جامع‌تری از مسائل رسید. این گرایش در دولت قوت گرفته و رئیس جمهور از مبلغین اصلی آن است.
رئیس دفتر رئیس جمهور در ادامه افزود: رئیس جمهور همه استانداران را دعوت کرده است که دانشگاه‌های استان را درگیر مسائل واقعی کنند، آن‌ها را پای کار بیاورند، مسئولیت مشخص به آن‌ها بسپارند و اجازه دهند که با اختیار کامل، راه‌حل عملی ارائه دهند. به باور رئیس جمهور، تنها در این صورت است که می‌توان دانشگاه را به متن جامعه آورد و فرآیند تصمیم‌سازی را علمی و اثربخش کرد.
حاجی میرزایی با اشاره به حمله به جلسه شورای‌عالی امنیت ملی و تأثیر آن بر نگاه مدیریتی دکتر پزشکیان اظهار داشت: پس از این رویداد، نخستین موضوعی که از سوی رئیس جمهور مطرح شد، ضرورت تفویض اختیار بود. تأکید شد که اگر در چنین حوادثی مشکلی برای رئیس جمهور پیش می‌آمد، کشور با چه وضعیتی مواجه می‌شد! این نگاه حاکی از درک عمیق نسبت به ضرورت کاهش تمرکز و واگذاری واقعی مسئولیت‌هاست.
رئیس دفتر رئیس جمهور با تأکید بر نگاه کلان دولت نسبت به جایگاه مدیران تصریح کرد: از منظر دکتر پزشکیان، رئیس جمهور تنها یکی از افراد جامعه ۸۰ یا ۹۰ میلیونی کشور است که به این مسئولیت رسیده و در سراسر کشور افراد شایسته بسیاری حضور دارند. دولت باید اعتماد به نفس مدیران را که به‌مرور در اثر رویه‌های متمرکز تضعیف شده، احیا کند.
حاجی میرزایی با اشاره به فرهنگ مدیریتی رایج در کشور خاطرنشان کرد: شرایط به‌گونه‌ای پیش رفته که بسیاری از مدیران، جرأت اقدام ندارند و در انتظار دستور از بالا هستند. این در حالی است که ظرفیت‌های فراوانی در سطح استانها وجود دارد. دکتر پزشکیان بارها تأکید کرده که استان‌های ایران با این گستره جغرافیایی و جمعیتی، نباید کمتر از کشورهای کوچک اطراف خلیج فارس در اداره امور توانمند باشند.
رئیس دفتر رئیس جمهور با اشاره به تأکید مکرر رئیس جمهور نسبت به نقش مدیران محلی اظهار داشت: رویکرد دولت آن است که استانداران و مدیران استانی باید ظرفیت‌ها و نیروهای بومی را شناسایی کرده و آن‌ها را در مسئولیت‌های واقعی به‌کار گیرند.
حاجی میرزایی با تأکید بر نگاه راهبردی رئیس جمهور در حکمرانی افزود: توجه به مردم، یکی از مهم‌ترین تمایزهای فکری دکتر پزشکیان است. این رویکرد صرفاً یک ترجیح فرهنگی یا اخلاقی نیست، بلکه یک ضرورت راهبردی برای اداره کشور تلقی می‌شود.
رئیس دفتر رئیس جمهور با اشاره به نگاه رئیس جمهور نسبت به قدرت مردم تصریح کرد: دکتر پزشکیان بر این باور است که اگر مردم در مسائل کشور درگیر شوند، هیچ قدرتی نمی‌تواند در برابر ایران ایستادگی کند. هرگاه مردم از فرآیند تصمیم‌گیری کنار گذاشته شده‌اند، اختلال ایجاد شده است.
حاجی میرزایی با اشاره به عملکرد دولت‌های پیشین گفت: گاه با نیت خیرخواهانه، برخی دولت‌ها تلاش کرده‌اند با ارائه خدمات گسترده، نقش مردم را کمرنگ کنند، در حالی که این رویکرد در بلندمدت کارآمد نیست و موجب افزایش انتظارات بدون مشارکت‌سازی می‌شود.
رئیس دفتر رئیس جمهور در ادامه خاطرنشان کرد: از نگاه رئیس جمهور، دولت نباید جایگزین مردم شود، بلکه باید نماینده مردم و فعال‌کننده ظرفیت‌های اجتماعی باشد. موفقیت دولت زمانی حاصل می‌شود که بخش بزرگی از جامعه در مسیر سیاست‌ها، برنامه‌ها و تصمیمات با دولت همراه شود.
حاجی میرزایی در پاسخ به پرسشی درباره امکان بروز ناهماهنگی، فساد یا تضاد منافع در نتیجه تفویض اختیار به استانها و سطوح محلی، با تأکید بر اولویت منافع راهبردی این رویکرد تصریح کرد: آثار و مضرات احتمالی تفویض اختیار به مراتب کمتر از منافع گسترده آن است و برای مواجهه با چالش‌های احتمالی، تدابیر مناسبی اندیشیده شده است.
رئیس دفتر رئیس جمهور با اشاره به نگاه رئیس جمهور در مواجهه با خطای احتمالی مدیران افزود: از منظر دکتر پزشکیان، اگر اجازه ندهیم افراد وارد میدان شوند، تلاش کنند، گاهی هم خطا کنند، فرصت خلاقیت، تعهد، مسئولیت‌پذیری و مشارکت اجتماعی را از آن‌ها گرفته‌ایم. باید به مدیران فرصت عمل داد، حتی اگر جایی دچار اشتباه شوند، زیرا تنها از مسیر عمل و تجربه‌اندوزی است که سرمایه اجتماعی تقویت می‌شود.
حاجی میرزایی با تأکید بر تعیین چارچوب برای تفویض اختیارات یادآور شد: دکتر پزشکیان همواره تصریح کرده‌اند که هر نوع تفویض اختیار باید در یک قالب مشخص و دارای ضوابط صورت گیرد. به بیان دیگر، کسی که اختیار می‌دهد، موظف است چارچوب آن را نیز تعیین کند تا اختیارات در آن محدوده اعمال شوند.
رئیس دفتر رئیس جمهور در تشریح این موضوع با طرح مثالی افزود: اگر اختیاری به مسئولی داده شود که درباره زمینهای یک استان تصمیم‌گیری کند، این اختیار نباید به‌گونه‌ای باشد که هر اقدامی بدون نظارت امکان‌پذیر باشد. چارچوب‌ها و محدوده‌های قانونی تعریف می‌شوند و اعمال اختیار باید در همان محدوده انجام شود.
میزان عملیات انتقال کالا از گمرک‌ها چند برابر شد
حاجی میرزایی با اشاره به تجربه موفق تفویض اختیار در جریان ۱۲ روز مقاومت اخیر خاطرنشان کرد: برخی از تصمیمات مدیریتی در گمرکات و بنادر کشور در همین ایام، نمونه‌ای از موفقیت این رویکرد بود. میزان عملیات ترخیص، بارگیری و انتقال کالا از گمرک‌ها، در مقایسه با روزهای عادی، چند برابر شد، صرفاً به‌دلیل اینکه اختیارات در سطح میدانی به‌درستی واگذار شده بود.
رئیس دفتر رئیس جمهور با پذیرش احتمال بروز خطا در فرآیندهای اجرایی تأکید کرد: مراقبت و اصلاح جز لاینفک این رویکرد است؛ اگر جایی خطایی رخ دهد، باید آن را اصلاح کرد، اما نباید اصل تفویض اختیار را به‌دلیل ترس از خطا کنار گذاشت.
حاجی میرزایی در پایان این بخش با استناد به فرمایشات مقام معظم رهبری گفت: تعبیر رهبری این است که کشور، جامعه‌ای ۹۰ میلیونی است؛ بنابراین ۹۰ میلیون نفر باید فکر کنند، مشارکت داشته باشند و ظرفیت‌های خود را به‌کار گیرند. با این نگاه، مسیر پیشرفت کشور از دل مشارکت فراگیر و اعتماد به ظرفیت‌های درونی عبور می‌کند.
رئیس دفتر رئیس جمهور با اشاره به سازوکارهای ارزیابی عملکرد اعضای هیئت دولت در یک‌سال گذشته، تصریح کرد: این ارزیابی‌ها به‌صورت مستمر انجام می‌شود و شخص رئیس جمهور یکی از فعال‌ترین افراد در این زمینه است. دکتر پزشکیان شخصاً ایده‌هایی را مطرح و پیگیری می‌کند و نحوه رفتار دستگاه‌ها با این برنامه‌ها را به‌عنوان معیار ارزیابی تلقی می‌نماید.
حاجی میرزایی در پاسخ به این پرسش که رئیس جمهور نسبت به عملکرد کدام وزارتخانه رضایت بیشتری دارد، خاطرنشان کرد: نمی‌توان در این‌باره به‌صورت قطعی اظهارنظر کرد، چراکه عملکردها نسبی هستند و همه دستگاه‌ها در تلاش‌اند. از منظر رئیس جمهور، بیش از آنکه ایرادها را به اشخاص نسبت دهیم، باید به فرایندهای معیوب و روش‌های نهادینه‌شده نادرست توجه کرد.
رئیس دفتر رئیس جمهور با اشاره به نگاه ساختاری رئیس جمهور در مواجهه با ضعف‌های اجرایی اظهار داشت: دکتر پزشکیان بر این باور است که تغییر افراد، لزوماً به بهبود امور منجر نمی‌شود. ممکن است فردی با برخی ضعف‌ها در جایگاه خود فعالیت کند، اما با جابجایی آن شخص و ورود فرد جدید، دستگاه برای ماه‌ها وارد دوره‌ای از اختلال و توقف در عملکرد شود که نهایتاً به تکرار همان کاستی‌ها بیانجامد.
حاجی میرزایی با طرح مثالی از ادبیات مدیریت جهانی افزود: در یکی از کتاب‌های مدیریت اقتصاد، به نمونه‌ای اشاره شده که مدیری خسارت بزرگی وارد کرده بود و با احساس مسئولیت، استعفای خود را ارائه داد. اما رئیس بالادست پاسخ داد، ما برای آموزش و توسعه تو سرمایه‌گذاری کردیم و نمی‌توانیم همین هزینه را برای فرد دیگری از نو صرف کنیم. این مثال نشان می‌دهد که نگاه بلندمدت، مبتنی بر اصلاح و نه حذف افراد است.
رئیس دفتر رئیس جمهور با احترام به وظایف قانونی مجلس شورای اسلامی در موضوع استیضاح وزرا خاطرنشان کرد: تجربه نشان داده که پس از استیضاح، بسیاری از دستگاه‌ها وارد وضعیتی بلاتکلیف می‌شوند. گاهی زمان قابل‌توجهی صرف بازسازی ساختار مدیریتی می‌شود، فرصت‌هایی از دست می‌رود و ریسک ورود فرد جدید نیز با متغیرهایی همراه است که نمی‌توان همه آن‌ها را پیش‌بینی یا کنترل کرد.
حاجی میرزایی با اشاره به رویکرد کلان دکتر پزشکیان در اصلاح دولت تصریح کرد: رئیس جمهور بیش از آنکه تمرکزش را بر جابجایی افراد قرار دهد، بر اصلاح فرآیندها و رویه‌هایی متمرکز است که عملکرد دستگاه‌ها را بهبود دهد. نگاه ایشان آن است که تصمیم‌گیری باید مبتنی بر شواهد و حقایق باشد.
رئیس دفتر رئیس جمهور با اشاره به لزوم بهره‌گیری از دانش روز در تصمیم‌سازی‌های کلان افزود: دکتر پزشکیان معتقد است که همه تصمیمات باید بر مبنای شواهد، تجارب داخلی و دانش جهانی اتخاذ شود. باید دید که دنیا در مورد هر مسئله چه تجربه‌ای دارد، ادبیات علمی کجاست و جایگاه تجربیات موفق ایران در چهار دهه گذشته در این حوزه چیست. بسیاری از همین تجربه‌های داخلی، حاوی آموزه‌های ناب و ارزشمند برای حرکت آینده کشور هستند.
حاجی میرزایی در پاسخ به پرسشی درباره اولویت مسائل اقتصادی و معیشتی مردم و در عین حال توجه ویژه رئیس جمهور به حوزه آموزش، اظهار داشت: اگر از من به‌عنوان کسی که در خدمت رئیس جمهور است و تقریباً در همه جلسات و محافل حضور دارد پرسیده شود پرتکرارترین و پربسامدترین مفهومی که رئیس جمهور بر آن تأکید می‌کند چیست، بدون تردید خواهم گفت معیشت مردم؛ هیچ موضوعی به اندازه معیشت، مورد توجه ایشان نیست.
رئیس دفتر رئیس جمهور با اشاره به توصیه‌های مستمر دکتر پزشکیان به دستگاه‌های اجرایی خاطرنشان کرد: رئیس جمهور همواره تأکید دارد که هر تصمیمی که گرفته می‌شود باید معیشت، به‌ویژه معیشت طبقات ضعیف جامعه در نظر گرفته شود. تصمیمی که بدون لحاظ کردن تأثیر آن بر سفره مردم اتخاذ شود، از نگاه ایشان مطرود است.
حاجی میرزایی با اشاره به اقدامات صورت‌گرفته در این حوزه افزود: برخی اقدامات برای بهبود وضعیت معیشت انجام شده است؛ از جمله افزایش ارزش کالابرگ‌ها و تلاش‌هایی که وزارت رفاه گزارش‌های آماری آن را ارائه خواهد کرد. با این حال، اذعان داریم که مردم همچنان در تنگنا و فشار قرار دارند و دولت خود را در برابر این شرایط، شرمنده می‌داند.
یارانه‌ها به‌صورت عادلانه توزیع نمی‌شوند
رئیس دفتر رئیس جمهور با تأکید بر دشواری اصلاح ساختار یارانه‌ها تصریح کرد: دکتر پزشکیان بارها اعلام کرده که با وجود حجم گسترده یارانه‌های پرداختی، این یارانه‌ها به‌صورت عادلانه توزیع نمی‌شوند. همه بر این نکته اذعان دارند، اما چگونگی اصلاح این روند بسیار پیچیده است. جابه‌جایی قیمت‌ها و تغییر در شیوه توزیع یارانه‌ها بر طبقات مختلف اجتماعی و بخش‌های اقتصادی اثر متفاوت می‌گذارد.
حاجی میرزایی با اشاره به فرآیند بررسی کارشناسی یک طرح ملی در این زمینه توضیح داد: گروهی از کارشناسان طرحی را تهیه کردند که در جلسه سران سه قوه و در دفتر رئیس جمهور مطرح شد و مورد موافقت سران قرار گرفت، اما در مرحله اجرا، دکتر پزشکیان پرسیدند که این سیاست چگونه باید اجرا شود و چه تأثیری بر طبقات مختلف خواهد داشت. رئیس جمهور تأکید داشت که نمی‌توان صرفاً با صدور یک بخشنامه چنین سیاستی را عملی کرد، بلکه باید آثار آن در جامعه به‌طور دقیق شبیه‌سازی شود.
رئیس دفتر رئیس جمهور با اشاره به تجربه عملی در این خصوص گفت: کارشناسان برای شبیه‌سازی، استان سمنان با جمعیت ۵۰۰ تا ۶۰۰ هزار نفری را انتخاب کردند. قرار بود ظرف یک هفته نتایج بررسی آماده شود، اما به دلیل پیچیدگی موضوع، این کار سه ماه به طول انجامید. بررسی‌ها نشان داد که آثار این سیاست بر دهک‌های مختلف متفاوت است؛ برخی طبقات منتفع می‌شوند، برخی تغییر محسوسی احساس نمی‌کنند و برخی متضرر خواهند شد. همچنین بخش‌های اقتصادی از جمله صنعت و کشاورزی نیز تأثیرات گوناگونی خواهند پذیرفت.
حاجی میرزایی با تأکید بر اهمیت توجه به جزئیات در سیاست‌گذاری اقتصادی خاطرنشان کرد: نتیجه این تجربه نشان داد که ساده‌سازی مسائل و بی‌اعتنایی به پیچیدگی‌های آن‌ها خطایی پرهزینه خواهد بود. مسیر اصلاح معیشت، مسیری دشوار و پیچیده است که نیازمند بررسی دقیق و مشارکت کارشناسی در همه ابعاد اقتصادی و اجتماعی است.
رئیس دفتر رئیس جمهور در پاسخ به این پرسش که چرا مردم هنوز اثر ملموسی از بهبود شرایط اقتصادی را بر سر سفره‌های خود احساس نمی‌کنند، اظهار داشت: اتفاقاتی رخ داده اما این اقدامات کافی نبوده است. دولت نیز می‌پذیرد که کفایت نکرده و باید تلاش‌ها افزایش یابد تا نتایج محسوس‌تری برای زندگی مردم حاصل شود.
حاجی میرزایی با اشاره به شرایط دشوار آغاز به کار دولت چهاردهم خاطرنشان کرد: از نخستین روز فعالیت، زنجیره‌ای از مسائل و مشکلات پیش روی دولت قرار گرفت که هر یک از آن‌ها به‌تنهایی قادر بود اقتصاد یک کشور را زمین‌گیر کند. با این وجود، دولت با سخت‌کوشی امور را پیش برده و باور رئیس جمهور همواره بر این بوده که توان حل این مسائل وجود دارد، مشروط بر اینکه انسجام و وحدت ملی خدشه‌دار نشود.
رئیس دفتر رئیس جمهور با انتقاد از برخی رفتارهای سیاسی افزود: متأسفانه در شرایطی که دولت تلاش می‌کند مشکلات کشور را سامان دهد، بعضی جریان‌ها به‌جای کمک، به ایجاد شکاف اجتماعی دامن می‌زنند. چنین رفتاری مانند آن است که فردی بگوید محصول یک مزرعه بی‌ارزش است، اما همزمان ریشه‌های همان درخت را با نمک و آلودگی تخریب کند تا محصولی به ثمر نرسد.
حاجی میرزایی با تأکید بر لزوم دقت در تشخیص رفتارهای مخرب تصریح کرد: موفقیت در گرو تلاش مضاعف و حفظ انسجام اجتماعی است. اگر فضای سیاسی کشور دچار تفرقه شود، حتی تلاش‌های سخت‌کوشانه نیز به نتیجه مطلوب نخواهد رسید.
رئیس دفتر رئیس جمهور در پاسخ به پرسشی درباره شایعات مربوط به افزایش قیمت بنزین و انرژی، اظهار داشت: همواره موضوعات مرتبط با یارانه و هدفمندی حساسیت‌برانگیز بوده و همین نگرانی که تغییر قیمت چه اثری بر معیشت اقشار مختلف می‌گذارد، روند تصمیم‌گیری‌ها را با احتیاط و کندی همراه کرده است.
سه و نیم میلیارد دلار بنزین با قیمت بالا وارد کشور می‌شود
حاجی میرزایی با اشاره به وضعیت کنونی واردات و مصرف سوخت خاطرنشان کرد: در حال حاضر نزدیک به سه و نیم میلیارد دلار بنزین آزاد با قیمت بالا وارد کشور می‌شود. بر همین اساس تصمیم گرفته شد که بنزین سوپر به قیمت واقعی عرضه شود تا خودروهای لوکس از این سوخت استفاده کنند و در نتیجه، فشار هزینه‌ای متوجه عموم مردم نباشد.
رئیس دفتر رئیس جمهور در بخش پایانی سخنان خود، در پاسخ به شایعاتی مبنی بر دخالت بستگان رئیس جمهور در انتصابات دولتی تأکید کرد: این ادعاها فاقد صحت است و بنده به‌صراحت از همین رسانه اعلام می‌کنم اگر کسی موردی خلاف این مشاهده کرده، می‌تواند بیان کند.
حاجی میرزایی در جمع‌بندی صحبت‌های خود با اشاره به سازوکار انتصاب مدیران افزود: فرزند و داماد رئیس جمهور با بنده و تحت نظر دفتر رئیس جمهور فعالیت می‌کنند و هیچ‌گاه شخصی از سوی دفتر به وزارتخانه، شرکت یا بانکی معرفی نشده تا برای او حکمی صادر شود. ما اعتقاد داریم که اگر به کسی اعتماد می‌کنیم و او را به‌عنوان وزیر و مدیر منصوب می‌نمائیم، طبیعی است که اختیار انتخاب همکاران باید به خود او واگذار شود، نه اینکه دفتر ریاست‌جمهوری به جای او افراد را انتخاب کند.
