جراحان در چین برای نخستین‌بار در جهان ریه یک خوک را که با مهندسی ژنتیک اصلاح شده بود، با موفقیت به یک انسان مرگ مغزی پیوند زدند. این ریه برای ۹ روز در بدن گیرنده زنده و فعال باقی ماند.
این دستاورد گامی مهم اما اولیه در حوزه «پیوند اعضا از حیوان به انسان» (بیگانه‌پیوندی) محسوب می‌شود؛ حوزه‌ای که هدف نهایی آن، حل بحران جهانی کمبود عضو است. بااین‌حال، کارشناسان تأکید می‌کنند که تا رسیدن به کاربرد بالینی این روش، به‌ویژه برای ریه‌ها، راه بسیار درازی در پیش است.
به گزارش CNN، این عمل آزمایشی بر روی یک مرد ۳۹ ساله که پس از خونریزی مغزی دچار مرگ مغزی شده بود، انجام شد. تیم جراحی در بیمارستان دانشگاه پزشکی گوانگژو، پس از دریافت رضایت خانواده بیمار، ریه یک خوک را که شش تغییر ژنتیکی برای کاهش خطر پس‌زدن عضو در آن اعمال شده بود، به بدن بیمار پیوند زدند.
نتایج اولیه امیدوارکننده بود؛ بدن گیرنده دچار پس‌زدگی «فوق حاد» (Hyperacute rejection) که یک واکنش ایمنی سریع و شدید است، نشد و ریه در ساعات اولیه عملکرد خوبی داشت. اما مسائل دیگری به سرعت خود را نشان دادند.
پس از ۲۴ ساعت، علائم اولیه پس‌زدگی، از جمله تجمع مایعات و آسیب به بافت ریه، مشاهده شد. با وجود استفاده از داروهای قدرتمند سرکوب‌کننده سیستم ایمنی، بدن گیرنده به تدریج شروع به حمله به عضو پیوندی کرد و در طول ۹ روز، آسیب به ریه به‌طور قابل‌توجهی افزایش یافت. درنهایت، این آزمایش در روز نهم و به درخواست خانواده بیمار، متوقف شد.
کارشناسان تأکید می‌کنند که ریه پیچیده‌ترین عضو برای پیوند، حتی در پیوندهای انسان به انسان است. برخلاف قلب یا کلیه، ریه‌ها به‌طور مداوم با محیط بیرون در تماس هستند و باید در برابر آلودگی‌ها، ویروس‌ها و باکتری‌ها از خود دفاع کنند. این امر باعث می‌شود که سیستم ایمنی در ریه بسیار حساس و فعال باشد و در نتیجه، احتمال پس‌زدن عضو پیوندی در آن بسیار بالاتر است.
همچنین بخوانید: چهارمین عمل پیوند کلیه خوک به انسان در آمریکا با موفقیت انجام شد
دکتر «آنکیت بهارات» (Ankit Bharat)، رئیس بخش جراحی قفسه سینه در دانشگاه نورث‌وسترن، با اشاره به تصاویر سی‌تی اسکن این آزمایش می‌گوید: «آسیب زیادی [به ریه] وارد شده است. کاملاً متقاعد نشده‌ام که هیچ پس‌زدگی فوق حادی وجود نداشته است.»
بااین‌حال تمام کارشناسان متفق‌القول هستند که این مطالعه، یک گام مهم و یک تجربه یادگیری مؤثر است. این آزمایش به دانشمندان اجازه داد تا موانع ایمنی، فیزیولوژیکی و ژنتیکی را که باید بر آن‌ها غلبه کرد، از نزدیک مشاهده کنند. بااین‌حال، هیچ‌کس این دستاورد را به عنوان یک موفقیت بالینی تلقی نمی‌کند. دکتر «آدام گریزمر» (Adam Griesemer)، از جراحان پیوند در دانشگاه نیویورک، می‌گوید: «هیچ‌کس برای یک پیوند ریه ۹ روزه ثبت‌نام نمی‌کند.»
درحال‌حاضر، مسیرهای تحقیقاتی دیگری مانند استفاده از ریه خوک به عنوان یک داربست برای رشد سلول‌های بنیادی انسانی، ممکن است در کوتاه‌مدت راه‌حل‌های عملی‌تری ارائه دهند.
یافته‌های این پژوهش در ژورنال Nature Medicine منتشر شده است.
