علت قطعی گسترده برق در سال های آخر حکومت محمدرضا پهلوی

عصر ایران پنج شنبه 06 شهریور 1404 - 22:40
ولی عملاً سازمان برنامه یک دستگاه بسیار ضعیفی بود که نمی‌توانست همچین تلفیقی در برنامه‌ریزی بکند و طرح‌ها را به موازات هم جلو ببرد

عصرایران- محمد یگانه (۱۴ اردیبهشت ۱۳۰۲ – ۲۷ آذر ۱۳۷۴) از دولتمردان و اقتصاددانان دوره محمدرضا پهلوی بود. وی در مناصب مختلفی شامل رئیس کل بانک مرکزی، وزیر دارایی، وزیر مشاور و رئیس سازمان برنامه و بودجه و وزیر آبادانی و مسکن فعالیت کرد. این مدیر ارشد اقتصادی در دوره‌ای در سازمان ملل متحد نیز شاغل بوده و یک دوره نیز نماینده ایران در صندوق بین المللی پول بود.

او در سال ۱۳۶۴ با پروژه تاریخ شفاهی هاروارد مصاحبه کرد و خاطرات خود را بازگو کرد. در این مجال به انتشار خاطرات او از سالهای پایانی دوره محمدرضا پهلوی می پردازیم که شاهد خاموشی ها و قطعی برق گسترده در نقاط مختلف ایران بود و او به علت تجارب دست اولش در مقام رییس بانک مرکزی و بعد وزیر دارایی در آن دوران، دلایل این امر را توضیح داده است:

«مسأله خاموشی ها و قطع برق از سال ۱۳۵۴ جدی شد و در سال  ۱۳۵۶ خیلی هم بیشتر شد. این مربوط به این مسئله می‌شد که تقاضا در کشور بالا رفته بود  ولی زیر بناهای اقتصادی کشور به آن سرعت نمی‌توانست جلو برود. برای اینکه ایجاد یک کارخانه برق ممکن بود چهار پنج سال طول بکشد. بنابراین اگر یک کارگری می‌رفت یک کولر می‌گرفت می‌گذاشت آنجا که برق زیادی مصرف می‌کند یا وسایل دیگر برقی برای خانه خودش، این تقاضاها به‌سرعت بالا رفت ولی در عین حال تولید برق نمی‌توانست به این سرعت بالا برود. این مهمترین دلیلش بود که عدم تعادل بین تولید و مصرف برق به‌وجود آمد.

این را بایستی به حضورتان در اینجا اشاره بکنم که حتی در موقعی که در ۱۳۵۳ وقتی‌که ما رفتیم به شمال در رامسر در حضور محمد رضا پهلوی سه روز نشستیم برای تجدید برنامه عمرانی کشور چون درآمدهای ارزی کشور بیشتر شده بود، سازمان برنامه با پیشنهادات جدیدی برای بالاترین هزینه عمرانی و منظور کردن طرح‌های جدید آمده بود. در آنجا این طرح‌هایی که با پیشنهادات سازمان برنامه برای افزایش هزینه مورد قبول همه‌شان قرار گرفت و بعضی از تنگناهایی که، ممکن بود در اقتصاد به‌وجود بیاید به آنها هم اشاره شده بود. ولی به‌طور کلی توجهی نمی‌شد و یا بعضی از تنگناها به آن اصلاً اشاره‌ای نشده بود.

این بود که من از آقای علم وزیر دربار اجازه گرفتم و روز آخر بود که در رامسر به دیدار محمدرضا پهلوی رفتم. آن موقع من رئیس بانک مرکزی بودم و چون نمی‌شد مطلب را در حضور جمع در آنجا بیان کرد و فرصت بحث هم نمی‌شد بهتر این بود که مثل روال معمول در پشت پرده این مسائل را به‌ اطلاع محمد رضا پهلوی رساند و توجهش را جلب کرد که این کار راهی که می‌رویم راهی است که ممکن است برای ما گرفتاری ایجاد بکند. بنابراین من باز به‌عنوان مسئولیتی که حس می‌کردم به او اطلاع دادم که بالا بردن سطح هزینه به این مقدار گرفتاری‌هایی برای کشور ایجاد خواهد کرد در مراحل اول تنگناهای زیربنایی خواهد بود بنابراین توجه‌ محمد رضا پهلوی را به این مسئله جلب کردم و او هم وقتی از جلسه‌ای که باهم داشتیم آمد بیرون به سازمان برنامه و بودجه دستور پیگیری داد.

ولی عملاً سازمان برنامه یک دستگاه بسیار ضعیفی بود که نمی‌توانست همچین تلفیقی در برنامه‌ریزی بکند و طرح‌ها را به موازات هم جلو ببرد و در نتیجه گرفتاری‌هایی به‌وجود آمد که در مورد برق بود، در مورد خانه بود، در مورد آب بود. در موارد دیگر در بنادرمان بود، راه‌آهن‌مان، جاده‌های‌مان، همه‌شان ما تنگناهای خیلی خیلی شدیدی داشتیم که اینها به‌وجود آمده بود.»

منبع خبر "عصر ایران" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد. (ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.