به گزارش خبرگزاری صدا و سیما به نقل از نشریه Cell Reports، این مطالعه که بر روی موش‌ها انجام شد، نشان می‌دهد مولکولی ایمنی به نام STING (فعال‌کننده ژن‌های اینترفرون) می‌تواند مغز در حال پیر شدن را حمایت کند.
محققان دانشکده پزشکی دانشگاه تافتس در پژوهشی، عملکرد مغز، التهاب و حرکات موش‌های فاقد STING را با موش‌های سالم مقایسه کردند. نتایج نشان داد موش‌های فاقد STING مشکلات حافظه و حرکت شدیدتری داشتند که مشابه نشانه‌های پیری و زوال مغز در انسان است.
شروتی شارما، استادیار ایمنی‌شناسی دانشگاه تافتس و نویسنده ارشد مطالعه، می‌گوید: «داده‌های ما نشان می‌دهد فرایندهای التهابی که STING حمایت می‌کند، ممکن است برای حفظ سلامت و تعادل مغز در سنین بالا ضروری باشد.»
این یافته‌ها باورهای پیشین درباره نقش STING را به چالش می‌کشند. مطالعات پیشین STING را عمدتاً به التهاب مرتبط با بیماری‌هایی مانند سرطان، دیابت و اختلالات خودایمنی ربط داده بودند و تصور می‌شد در بیماری‌های مرتبط با پیری نیز مضر است. اما شارما تأکید می‌کند که بیش از ۴۰ درصد افراد دارای نوعی از ژن STING هستند که عملکرد آن در بدن کاهش یافته یا غیرفعال است و اثرات سازگاری سیستم ایمنی با این فقدان هنوز بررسی نشده است.
محققان با مطالعه موش‌های فاقد STING در طول عمر طبیعی آن‌ها دریافتند که التهاب در مغز آن‌ها شدیدتر و آسیب‌زا‌تر از موش‌های سالم است. این اثر بیشتر در فعالیت سلول‌های ایمنی کلیدی مغز به نام میکروگلیا مشاهده شد. میکروگلیا نقش مهمی در پاکسازی نورون‌های آسیب‌دیده، حذف ضایعات مغزی و حفظ تعادل بین سلول‌های مغز دارد. نبود STING موجب کاهش کارایی میکروگلیا در پاکسازی ضایعات شد که می‌تواند روند بیماری‌های مغزی مرتبط با سن را تسریع کند.
میکروگلیا همچنین به حفظ سد خونی-مغزی کمک می‌کند؛ شبکه‌ای تخصصی از رگ‌ها و بافت‌ها که مغز را از عوامل مضر محافظت می‌کند و همزمان انتقال اکسیژن و مواد مغذی ضروری را امکان‌پذیر می‌سازد. مطالعه نشان داد موش‌های فاقد STING دارای سد خونی-مغزی آسیب‌دیده و نشتی خون در مغز بودند که با افزایش رسوبات ناشی از آسیب رگ‌های خونی همراه بود.
با توجه به این یافته‌ها، آزمایشگاه شارما قصد دارد مسیرهای ایمنی دیگری که در نبود STING فعال می‌شوند را بررسی کند تا مشخص شود آیا این مسیرها اثر محافظتی مشابهی دارند یا بازگرداندن عملکرد STING با درمان‌های ژنی می‌تواند ایمن‌تر و مؤثرتر باشد.
مطالعات کوتاه‌مدت پیشین نقش منفی STING در پیری مغز را تأکید کرده بودند و منجر به توسعه سریع داروهای آزمایشی برای مهار STING شده بودند که هدف آن‌ها درمان آلزایمر بود. یافته‌های جدید نشان می‌دهد خاموش کردن STING ممکن است اثرات منفی غیرمنتظره‌ای بر عملکرد مغز و سلامت کلی داشته باشد و تحقیقات بیشتری برای طراحی داروهای آینده لازم است تا از عوارض جانبی احتمالی جلوگیری شود.
