بازار مسکن تهران در شرایطی قرار دارد که رکودی عمیق و بیسابقه را تجربه میکند. در همین حال، برخی مناطق دیگر کشور وضعیت متفاوتی از خود نشان دادهاند، بهویژه شهرهای شمالی که با استقبال بینظیر مردم مواجه شدهاند. این تغییرات در الگوی مهاجرت و معاملات مسکن، وضعیت بازار را تحت تأثیر قرار داده و نیازمند بررسی دقیقتر است.
در سالهای اخیر، فشارهای اقتصادی، بالا رفتن قیمت مصالح ساختمانی، کاهش قدرت خرید مردم و عدم اطمینان به بازار، همگی موجب رکود سنگین در بازار مسکن تهران شدهاند. این شرایط نهتنها باعث کاهش معاملات مسکن شده، بلکه انگیزه ساختوساز را نیز بهشدت کاهش داده است. کارشناسان معتقدند رکود سنگین از ابتدای سال ۱۴۰۱ تاکنون ادامه دارد و به نظر نمیرسد به این زودیها بهبود یابد.
در مقابل رکود بازار مسکن تهران، شهرهای شمالی کشور در ماههای اخیر با استقبال قابل توجهی مواجه شدهاند. امنیت نسبی، وجود فضای سبز و شرایط آبوهوایی مطلوب، از جمله عوامل اصلی این مهاجرت است. علاوه بر این، بحرانهای زیستمحیطی نظیر کمآبی در کلانشهرهایی مانند اصفهان و اهواز نیز سبب شده بخش قابل توجهی از جمعیت به شهرهای شمالی منتقل شوند.
مناطق غرب مازندران تا شرق گیلان همچون شهرهای نوشهر، رامسر، لاهیجان و لنگرود توانستهاند بیشترین توجه خریداران را به خود جلب کنند. اما همچنان مناطقی مانند گلوگاه در شرق مازندران شاهد تغییر قیمتی محسوسی نبودهاند.
با افزایش تقاضا در شهرهای شمالی، نرخ مسکن نیز در برخی مناطق رشد چشمگیری داشته است. بررسیهای میدانی نشان میدهد که قیمت ملک در شهرهای نوشهر، رامسر، متلقو، شهسوار، لاهیجان و لنگرود بین ۵ تا ۲۵ درصد افزایش یافته است. همچنین، قیمت ویلا در مناطق شمالی بسیار متفاوت است؛ به عنوان مثال:
شهر | قیمت ویلا (تومان) |
نور و چمستان | ۲ تا ۱۰ میلیارد |
غرب مازندران (مثلاً رامسر) | ۱۰ تا ۷۰ میلیارد |
یکی از عوامل اساسی در استقبال گسترده مردم از شهرهای شمالی، وجود زیرساختهای مناسب است. نزدیکی این مناطق به مسیرهای ارتباطی چون اتوبانهای تهران و جادههای تازه احداثشده، در کنار امکانات رفاهی قابل قبول، جذابیت این مناطق را برای مهاجران افزایش داده است. این در حالی است که مسیرهای طولانیتر و ترافیک سنگین شرق مازندران باعث کاهش محبوبیت این مناطق شده است.
در کنار افزایش قیمت مسکن، بازار زمین نیز در شهرهای شمالی دستخوش تغییراتی شده است. زمینهای داخل بافت با سند رسمی قیمتی بین متری ۵ تا ۳۰ میلیون تومان دارند، در حالی که زمینهای کشاورزی یا خارج از بافت غالباً از قیمتهای پایینتری برخوردارند. این اختلاف قیمت از جذابیت سرمایهگذاری در زمینهای سنددار حکایت دارد.
هرچند انتظار میرود تقاضا در شهرهای شمالی همچنان ادامه داشته باشد، اما کارشناسان معتقدند بازار ملک این مناطق نیز به دلیل وابستگی به تقاضای مردمی، بهزودی ممکن است وارد مرحله رکود شود. با این حال، نوشهر، رامسر، متلقو، شهسوار، لاهیجان و لنگرود همچنان از محبوبیت بالاتری برخوردارند و مقصد اصلی متقاضیان محسوب میشوند.