در روزهای گذشته اخبار ضد و نقیضی در خصوص کاهش قیمت برنج ایرانی در بازار منتشر شده و حتی برخی مسئولان مربوطه از ریزش ۱۰۰ هزار تومانی قیمت برنج خبر دادند. اما آنچه که در واقعیت مشاهده میشود با ادعاهای مطرح شده فاصله بسیار دارد.
واقعیت آن است که قیمت برخی از انواع برنج ایرانی در بازارهای عمدهفروشی به نسبت مردادماه با کاهش نسبی همراه شده است و این اتفاق در خصوص قیمت حبوبات نیز رخ داده. با این حال میزان کاهش قیمت برنج با ارقام ادعایی فاصله بسیار دارد.
در همین رابطه مدیر یک فروشگاه میگوید: “پیش از این هر کیلوگرم برنج هاشمی را از یکی از شرکتهایی که طی سالهای اخیر عمده برنج ایرانی را عرضه میکند به قیمت ۲۷۸ هزار تومان خریداری میکردیم و در خرید جدید با توجه به سخنان مطرح شده در خصوص کاهش قیمت برنج در بازار انتظار داشتیم برنج هاشمی حداقل به قیمت کمتر از ۲۵۰ هزار تومان به ما فروخته شود اما مبلغی که در فاکتور مشاهده میشود همان رقم قبلی است.”
این صاحب فروشگاه میگوید که قیمت برنج لاشه هاشمی حدود ۵ هزار تومان کاهش یافته و قیمت برنج عنبربو و برنج شیرودی بدون هیچ تغییری به او فروخته شده است.
او تاکید میکند که با توجه به تبلیغات صورت گرفته در خصوص سقوط قیمت برنج، مصرفکنندگان در مراجعه به فروشگاه انتظار دارند برنج هاشمی تا قیمت هر کیلوگرم ۲۰۰ هزار تومان کاهش یافته باشد، اما واقعیت این است که قیمتها تغییری نکرده و در بهترین حالت میتوان گفت کاهش خیلی جزئی داشته است. این وضعیت، علاوه بر سردرگمی مصرفکننده، به نارضایتیهایی نیز دامن زده است، چرا که انتظارات بازار با واقعیتهای موجود همخوانی ندارد.
این اختلاف فاحش میان آنچه که مسئولان وعده میدهند و آنچه که در بازار اتفاق میافتد، تنها به برنج هاشمی محدود نمیشود. بسیاری از انواع برنج ایرانی که مصرفکنندگان به دنبال کاهش قیمت آنها هستند، همچنان با قیمتهای سابق به فروش میرسند. این امر سوالاتی جدی را در مورد مبنای آمارهای ارائه شده از سوی مسئولان و ارتباط آنها با واقعیتهای معیشتی مردم مطرح میکند. آیا این کاهشها صرفاً در حد حرف باقی ماندهاند یا اینکه تنها شامل درصد ناچیزی از بازار میشوند که تاثیر چندانی بر سبد خرید خانوار ندارد؟ کارشناسان معتقدند که بدون یک نظارت دقیق و شفاف، این نوع اظهارنظرها تنها به بیاعتمادی بیشتر میان مردم و دولتمردان دامن میزند.
با این حال فعالان بازار تایید میکنند که قیمت برنج هندی و پاکستانی در هفتههای اخیر با کاهش همراه شده است. این کاهش، هرچند برای برنجهای خارجی است، اما میتواند تا حدودی فشار را از روی مصرفکنندگانی که توان خرید برنج ایرانی گرانقیمت را ندارند، بکاهد. در حال حاضر هر کیلوگرم برنج درجه یک هندی در عمدهفروشیها به قیمت حدود ۶۵ هزار تومان به فروش میرسد و برنج پاکستانی دانه بلند به قیمت هر کیلوگرم حدود ۱۲۰ هزار تومان و برنج دانه کوتاه پاکستانی به قیمت هر کیلوگرم حدود ۸۵ هزار تومان فروخته میشود. این تفاوت قیمت قابل توجه، باعث شده که تقاضا برای برنجهای وارداتی افزایش یابد و بازار برنجهای خارجی در رکود نسبی برنج ایرانی، رونق بگیرد. این شرایط، زنگ خطری برای تولیدکنندگان داخلی است که در صورت عدم اصلاح مکانیزمهای قیمتگذاری و عرضه، ممکن است سهم خود را در بازار از دست بدهند.