شرایط گندمکاران هرسال سخت‌تر می‌شود به طوری که هنوز معوقات سال گذشته آنها از سوی دولت به طور کامل پرداخت نشده است، سد دیگری جلوی پای کشاورزان گذاشته شده که همان افزایش چشمگیر هزینه‌های تولید است که هر روز فاصله نرخ خرید تضمینی را با واقعیت‌های اقتصادی بیشترمی کند و این مساله معیشت کشاورزان و امنیت غذایی کشور را با چالش جدی مواجه می کند.
علی‌قلی ایمانی، مدیرعامل بنیاد ملی گندمکاران درمورد فاصله نرخ خرید تضمینی گندم گفت: بر اساس محاسبات انجام شده و با در نظر گرفتن هزینه‌های واقعی تولید و تورمی در حدود ۴۰ درصد، قیمت تمام‌شده هر کیلو گندم امسال نزدیک به ۲۹ هزار و ۵۰۰ تومان برآورد شده است، اما گندمکاران با چالش‌های جدی مانند افزایش بی‌سابقه هزینه‌های تولید، تأخیر چندماهه در پرداخت مطالبات و فاصله قابل توجه قیمت خرید تضمینی با واقعیت‌های اقتصادی، فشار مضاعفی بر معیشت کشاورزان وارد کرده است.
ایمانی افزود: تأخیر چندماهه در پرداخت مطالبات گندمکاران باعث شده بسیاری از کشاورزان متحمل جریمه دیرکرد و بدهی‌های بانکی شوند و بسیاری از فعالان بخش کشاورزی معتقدند نرخ تورم اعلامی بانک مرکزی با واقعیت‌های تولید همخوانی ندارد ؛ برای مثال امسال قیمت تراکتور دو بار افزایش یافت و در مجموع بیش از ۴۰ تا ۵۰ درصد رشد کرد همچنین، قیمت بعضی نهاده‌ها طی یک سال از یک‌میلیون و ۸۰۰ هزار تومان به شش میلیون و ۵۰۰ هزار تومان رسیده است بنابراین برای تعیین نرخ خرید تضمینی، باید هزینه‌های واقعی تولید در نظر گرفته شود.
فاصله گندم آزاد با دولتی هر روز زیادتر می شود
گرچه بنیاد ملی گندمکاران نرخ واقعی گندم را با در نظر گرفتن تورم و هزینه‌های تولید مانند کود، سوخت، بذر، دستمزد و... حدود ۲۹،۵۰۰ تومان برای هر کیلوگرم برآورد کرده‌اند، اما قیمت گندم در بازار آزاد متغیر است و به عوامل مختلفی بستگی دارد که این بالاتر از مبلغ اعلامی است.
فاصله زیاد نرخ خرید تضمینی با قیمت مورد انتظار کشاورزان باعث شده است تا بسیاری از گندمکاران تمایل چندانی به تحویل محصول خود به دولت نداشته باشند. از طرفی، قیمت گندم در بازار آزاد نیز به طور مداوم در حال نوسان است و این شرایط باعث می‌شود که گندمکاران برای کسب سود بیشتر، بخشی از محصول خود را به جای تحویل به دولت، در بازار آزاد به فروش برسانند که این امر زنگ خطرجدی برای میزان خرید تضمینی دولت و تامین گندم مورد نیاز کشور است.
فشار مالی گریبانگیر کشاورزان
همچنین کشاورزان پس از تحویل محصول خود به سیلو‌ها و مراکز خرید دولتی، باید مدت زمان زیادی برای دریافت وجه آن منتظر بمانند که این تأخیر در شرایطی که کشاورزان برای تأمین هزینه‌های زندگی، پرداخت بدهی‌ها و آماده‌سازی زمین برای کشت بعدی به نقدینگی فوری نیاز دارند، فشار مالی زیادی به آنها وارد می‌کند.
درنقطه مقابل، اما بازار آزاد با قیمت‌های بالاتر و بر اساس عرضه و تقاضا عمل می‌کند و کشاورزان می‌توانند گندم خود را به قیمتی نزدیک‌تر به هزینه‌های تولید خود بفروشند که این مساله باعث شده، انگیزه کشاورزان را برای فروش محصول به دولت کاهش می‌دهد و آنها را به سمت بازار آزاد سوق می‌دهد.
همه راه ها به گرانی ختم می شود
به گزارش تابناک، فروش گندم در بازار آزاد به کشاورز این امکان را می‌دهد که پول خود را به صورت نقدی و بدون معطلی دریافت کنند و این نقدینگی فوری، جبران‌کننده قیمت نسبتاً بالاتر در بازار آزاد شود که بسیاری از کشاورزان را مجاب به انتخاب این مسیر می‌کند که این مساله خرید تضمینی گندم توسط دولت را با چالش جدی رو‌به‌رو کرده و می‌تواند بر میزان ذخایر استراتژیک کشور نیز تأثیر بگذارد.
