خبرگزاری مهر -گروه استانها: دهلران با اقلیم گرم و خشک، تابش مستمر و گسترده خورشید و پهنه‌های وسیع و کم‌جمعیت، به‌عنوان مستعدترین منطقه استان ایلام برای توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر به‌ویژه انرژی خورشیدی شناخته می‌شود، این شهرستان نه‌تنها از نظر جغرافیایی و اقلیمی شرایطی منحصر به‌فرد دارد، بلکه زیرساخت‌های اولیه برای احداث نیروگاه‌های خورشیدی نیز در آن فراهم شده و همین امر موجب شده سرمایه‌گذاران دولتی و خصوصی نگاه ویژه‌ای به این منطقه داشته باشند.
باید گفت ظرفیت دهلران در حوزه انرژی خورشیدی فراتر از سطح استان است و با اجرای طرح‌های برنامه‌ریزی‌شده می‌تواند به یکی از قطب‌های تولید برق پاک در کشور تبدیل شود؛ احداث نیروگاه‌های ۱۲، ۶۰ و ۱۰۰ مگاواتی در نقاط مختلف شهرستان از جمله دال‌پری و استقلال، نشان‌دهنده آغاز یک تحول زیرساختی در حوزه انرژی است که در صورت تکمیل، نه‌تنها نیاز برق استان را پوشش خواهد داد بلکه امکان صادرات انرژی به مناطق همجوار نیز فراهم خواهد شد.
مزایای توسعه انرژی خورشیدی در شهرستان دهلران ابعاد گسترده‌ای را دربر می‌گیرد که از کاهش وابستگی به منابع فسیلی و کاهش آلاینده‌های زیست‌محیطی آغاز می‌شود و تا ایجاد اشتغال پایدار، تقویت زیرساخت‌های اقتصادی و ارتقای سطح رفاه عمومی ادامه می‌یابد، یقیناً بهره‌گیری از این ظرفیت‌ها می‌تواند به شکل‌گیری اقتصاد سبز در منطقه کمک کند و با تثبیت جمعیت در مناطق روستایی، از مهاجرت‌های ناخواسته جلوگیری نماید، همچنین اجرای این طرح‌ها جایگاه استان ایلام را در نقشه انرژی کشور ارتقا خواهد داد و زمینه‌ساز حضور مؤثرتر آن در سیاست‌گذاری‌های ملی حوزه انرژی خواهد شد؛ از این رو با توجه به روند روبه‌رشد مصرف برق در کشور و محدودیت‌های منابع سنتی، استفاده از ظرفیت‌های خورشیدی دهلران نه‌تنها یک انتخاب هوشمندانه بلکه ضرورتی راهبردی برای آینده‌ای پایدار و متوازن به‌شمار می‌آید.
در مقابل نبود یا تأخیر در اجرای این طرح‌ها پیامدهای قابل توجهی از جمله استمرار ناترازی در شبکه برق استان، افزایش وابستگی به منابع محدود فسیلی، محرومیت از فرصت‌های سرمایه‌گذاری و عقب‌ماندگی در مسیر توسعه پایدار دهلران به همراه خواهد داشت؛ اگرچه تاکنون گام‌هایی برداشته شده اما تا رسیدن به نقطه مطلوب فاصله زیادی باقی مانده و تحقق کامل ظرفیت‌های این منطقه نیازمند عزم جدی، تأمین مالی مناسب و رفع موانع اجرایی است.
لزوم راه اندازی انرژی‌های تجدیدپذیر در استان ایلام
یکی از کارشناسان حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: استان ایلام به‌ویژه شهرستان‌های جنوبی آن از جمله دهلران، آبدانان و مهران دارای ظرفیت‌های بی‌نظیری برای توسعه انرژی خورشیدی هستند، چرا که میزان تابش خورشید در این مناطق نه‌تنها از میانگین کشوری بالاتر است، بلکه به لحاظ پایداری اقلیمی و وسعت اراضی مستعد نیز شرایطی فراهم آورده که در کمتر نقطه‌ای از کشور دیده می‌شود؛ این ظرفیت می‌تواند ایلام را به یکی از قطب‌های تولید برق پاک در غرب کشور تبدیل کند و نقش مهمی در کاهش ناترازی انرژی ایفا نماید.
اسد مهدوی افزود: با این حال، راه‌اندازی گسترده طرح‌های خورشیدی در ایلام با موانعی جدی مواجه بوده که از جمله آن‌ها می‌توان به نبود زیرساخت‌های مالی پایدار، پیچیدگی‌های اداری در صدور مجوزها، ضعف در جذب سرمایه‌گذار و کمبود حمایت‌های دولتی اشاره کرد؛ متأسفانه بسیاری از پروژه‌ها در مرحله تفاهم‌نامه باقی مانده‌اند و به مرحله اجرا نرسیده‌اند که این امر موجب از دست رفتن فرصت‌های اقتصادی و زیست‌محیطی قابل توجهی شده است.
این کارشناس تأکید کرد: برای عبور از این وضعیت، باید رویکردی چندوجهی از جمله اصلاح فرآیندهای اداری، تسهیل شرایط سرمایه‌گذاری، ایجاد مشوق‌های مالی برای بخش خصوصی و ارتقای آگاهی عمومی نسبت به مزایای انرژی‌های پاک اتخاذ شود؛ همچنین لازم است نهادهای محلی و ملی با همکاری یکدیگر، برنامه‌ای جامع برای توسعه انرژی خورشیدی در استان تدوین کنند که در آن نقش مردم، بخش خصوصی و دولت به‌صورت مشخص تعریف شده باشد.
مهدوی اضافه کرد: در غیر این صورت، ادامه وضعیت فعلی نه‌تنها موجب عقب‌ماندگی استان در حوزه انرژی خواهد شد، بلکه وابستگی به منابع فسیلی را افزایش داده و آسیب‌های زیست‌محیطی را تشدید خواهد کرد، از سوی دیگر، فرصت اشتغال‌زایی و توسعه پایدار در مناطق محروم از بین خواهد رفت و ایلام همچنان در حاشیه سیاست‌گذاری‌های ملی باقی خواهد ماند؛ این در حالیست که با اندکی اراده و برنامه‌ریزی، این استان می‌تواند به الگویی موفق در بهره‌برداری از انرژی خورشیدی تبدیل شود.
احداث نیروگاه خورشیدی ۱۲ مگاواتی در دهلران
معاون برنامه ریزی شرکت توزیع برق ایلام در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: دهلران با موقعیت جغرافیایی خاص، تابش خورشید بالا و زمین‌های وسیع و کم‌استفاده، یکی از مستعدترین مناطق کشور برای توسعه انرژی خورشیدی به شمار می‌رود و همین ویژگی‌ها باعث شده که نگاه سرمایه‌گذاران و نهادهای دولتی به این شهرستان معطوف شود تا به قطب تولید برق پاک در غرب ایران تبدیل شود.
علی بهرامی افزود: در هفته دولت امسال، عملیات اجرایی نیروگاه خورشیدی ۱۲ مگاواتی در دهلران آغاز شد که نقطه شروعی برای تحول زیرساختی در حوزه انرژی استان ایلام محسوب می‌شود؛ این نیروگاه در کنار دو پروژه دولتی دیگر در مناطق دال‌پری و روستای استقلال، ظرفیت تولید برق خورشیدی در شهرستان را به شکل چشمگیری افزایش خواهد داد و زمینه را برای ورود پروژه‌های بزرگ‌تر فراهم می‌کند.
معاون شرکت توزیع برق ایلام تصریح کرد: همزمان با این اقدامات، شرکت توزیع نیروی برق استان ایلام بیش از ۷۵۰ میلیارد تومان پروژه را در هفته دولت افتتاح یا کلنگ‌زنی کرده که بخش قابل توجهی از آن به اصلاح و بهسازی زیرساخت‌های برق در شهرستان‌های دهلران، موسیان، دشت عباس و زین‌آباد اختصاص یافته است؛ این پروژه‌ها شامل نوسازی شبکه‌های فرسوده، تقویت خطوط انتقال و ارتقای کیفیت خدمات‌رسانی در مناطق روستایی و محروم بوده‌اند.
بهرامی بیان کرد: در کنار پروژه‌های دولتی، سرمایه‌گذاران بخش خصوصی نیز برای احداث سه نیروگاه بزرگ با ظرفیت مجموع ۲۷۰ مگاوات اعلام آمادگی کرده‌اند و پروژه عظیم ۱۰۰ مگاواتی نیز در آستانه آغاز عملیات اجرایی قرار دارد؛ با تکمیل این طرح‌ها، دهلران می‌تواند نه‌تنها نیاز برق استان را تأمین کند، بلکه در مسیر صادرات انرژی به استان‌های همجوار نیز گام بردارد.
این مسئول در پایان تصریح کرد: در حال حاضر مجوز احداث ۷۰۰ مگاوات نیروگاه خورشیدی در استان صادر شده اما چالش اصلی در مسیر اجرای پروژه‌های بخش خصوصی، تأمین منابع مالی است که در صورت رفع آن، ایلام و به‌ویژه دهلران شاهد جهشی بزرگ در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر خواهد بود و این تحول می‌تواند الگویی برای توسعه پایدار در مناطق مرزی کشور باشد.
با توجه به ظرفیت‌های اقلیمی، جغرافیایی و اقتصادی استان ایلام به‌ویژه شهرستان دهلران، توسعه انرژی خورشیدی نه‌تنها یک فرصت بلکه ضرورتی راهبردی برای آینده منطقه محسوب می‌شود، به همین غفلت از این ظرفیت‌ها به معنای تداوم محرومیت، افزایش آسیب‌های زیست‌محیطی و از دست رفتن موقعیت‌های سرمایه‌گذاری است؛ از این رو باید با برنامه‌ریزی دقیق، رفع موانع اجرایی و تقویت همکاری میان نهادهای محلی و ملی، ایلام را به الگویی موفق در بهره‌برداری از انرژی‌های پاک تبدیل کرد و مسیر توسعه پایدار را برای نسل‌های آینده هموار ساخت.
