به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، آقایان سعید شاهسواری مدیر عامل شرکت آزاد تهران - شمال و هوشنگ بازوند مدیر عامل شرکت ساخت و توسعه زیربنا‌های حمل و نقل کشور در برنامه گفتگوی ویژه خبری، مهمترین طرح‌های زیربنایی و زیرساختی حمل و نقل را بررسی و تشریح کردند و به پرسش ها در این باره پاسخ دادند. متن کامل این برنامه به شرح زیر است.
سوال: پیش از این که به جزئیات پروژه‌های مختلف بپردازیم موافق هستید در نگاه کلی مجموعه پروژه‌هایی که در شرکت شما اجرا می‌شود را بفرمایید که در چه نقاطی از کشور است و شامل چند پروژه می‌شود و چه زمان بندی دارد؟
بازوند: همین الان شرکت ساخت و توسعه زیربنا‌های حمل و نقل که شرکت مادرتخصصی است در حال حاضر ۱۵ هزار و ۵۵۰ کیلومتر ریل، آزادراه و بزرگراه در دست اجرا داریم. ۳۸۰۰ کیلومتر ریل در دست اجرا داریم، ۷۵۰ کیلومتر آزادراه که در این ۷۵۰ کیلومتر آزادراه حدود ۵۵ درصد اعتبارات آن توسط بخش خصوصی تامین می‌شود و ۱۱ هزار کیلومتر هم بزرگراه و راه اصلی. در مجموع ۱۵ هزار و ۵۵۰ کیلومتر. این به جز راه‌های روستایی و به جز راه‌های فرعی است. این فقط راه‌های اصلی، بزرگراه‌ها، آزادراه‌ها و پروژه‌های ریلی است. سال گذشته سال ۴۰۳ که الان آخر سال مالی آن است. خوشبختانه وضعیت تخصیصی که به ما دادند، وضعیت مناسبی بود. نسبت به آنچه ابلاغ کرده بودند اعتبارات، فکر می‌کنم ۱۰۳ درصد تخصیص دادند که بی سابقه است که این تخصیص به این اندازه داده شود و این نشان از این است که توجهی که ریاست محترم جمهور به بحث حمل و نقل ریلی، جاده‌ای دارد. امسال هم که خدمت شما هستیم الان تقریبا هنوز شش ماه از سال نگذشته، حدود ۴۲ همت اعتبار ابلاغ شده که نزدیک به ۳۰ همت اوراق است و حدود ۱۱ هزار میلیارد تومان از محل تهاتر نفت برای ریل که این به صورت نقدی می‌آید و ۲۵۰۰ میلیارد تومان هم از اعتبارات عمومی اختصاص داده شده که به نظرم در شش ماهه اول خیلی اعتبار خوبی است که جا دارد هم از پیگیری‌های سرکار خانم صادق تشکر کنم، هم از جناب آقای پورمحمدی تشکر کنم، رئیس سازمان برنامه و بودجه بخاطر اختصاص این پولی که دادند.
سوال: با مدیر عامل شرکت آزاد راه تهران - شمال صحبت کنیم، آقای سعید شاهسواری تا راجع به آزادراه تهران – شمال و روند پیشرفت این پروژه بیشتر توضیح بدهند. آقای شاهسواری آزادراه تهران - شمال چند قطعه است و این قطعه جدید که بناست بزودی افتتاح شود چند کیلومتر است و از کجا تا کجا ادامه دارد؟
شاهسواری: پروژه آزاد راه تهران شمال در ۴ منطقه اجرا می‌شود که منطقه یک آن حدفاصل تقاطع آزادراه شهید همت با اتوبان آزادگان به طول ۳۲ کیلومتر که در محدوده شهرستانک در استان البرز به جاده چالوس منتهی می‌شود. طول این قسمت ۳۲ کیلومتر است که در اسفند ۹۸ به بهره برداری رسید. منطقه دو، حدفاصل دوراهی شهرستانک در استان البرز تا محدوده پل زنگوله در استان مازندران به طول ۲۲ کیلومتر که باند اول این محدوده تیر ماه سال ۴۰۲ بهره برداری قرار گرفت و منطقه ۴ هم در محدوده استان مازندران حدفاصل مرزن آباد تا کمربندی شهر چالوس که رسما در سال ۱۳۹۴ افتتاح شد. محدوده‌ای که انشاالله بزودی شاهد افتتاح آن خواهیم بود باند دوم منطقه دو آزادراه تهران – شمال است به طول ۱۵ و نیم کیلومتر که در محدوده استان البرز قرار گرفته است.
سوال: بفرمایید مهمترین ویژگی‌های این پروژه این بخش جدیدی که بنا است افتتاح شود چه است؟ ویژگی‌های خاص مهندسی که در آن لحاظ شده است؟
شاهسواری: این ۱۵ و نیم کیلومتر بیش از ۷۵ درصد مسیر آن از داخل تونل و گالری عبور می‌کند و حدود ۱۲ دستگاه پل در این قسمت اجرا شده. سرجمع حدود یک و نیم کیلومتر از مسیر هم از روی پل عبور می‌کند. مابقی مسیر هم به صورت دیوار‌های ترانشه برداری و خاک مسلح است. راجع به احجام شاخص این قسمت هم در بحث تاسیسات الکترومکانیکال حدود ۱۲ کیلومتر سیستم اطفاء حریق، ۳۵۰ کیلومتر کابل کشی، هم کابل جریان متوسط، هم کابل جریان ضعیف، فیبر نوری و سیستم نظارت تصویری و نصب ۸۰ دستگاه جت فن بابت تهویه طولی و اضطراری تونل‌ها سرجمع در این قسمت اجرا شد.
سوال: در مجموع پروژه آزادراه تهران – شمال خیلی طولانی شد، دلیل آن چه بود این پروژه الان نزدیک به ۳۰ سال است که دارد اجرا می‌شود.
شاهسواری: قرارداد اولیه این پروژه بحث مصوب هیئت وزیران سال ۷۵ اخذ شد، ولی به دلیل عدم اخذ مجوزات زیست محیطی و تملک و آزادسازی اراضی، عملا تا سال ۸۲ کاری در این قسمت انجام نشد که منجر شد به قرارداد متمم در سال ۸۲ که منتهی شد عملیات اجرایی در دو منطقه. منطقه ۴ آزادراه تهران – شمال و منطقه یک هم از طریق جذب سرمایه گذار خارجی و واگذاری به کنسرسیوم چینی، ولی بحث این واگذاری به دلیل مشکلاتی که بود هم روند طولانی شدن پروژه فاینانس و بحث‌های مجوز‌های مربوطه عملا تا سال ۹۳ کار خاصی در پروژه انجام نشد، شاید در حدود ۲۵ درصد از منطقه یک را شرکت‌های چینی اجرا کردند و منطقه ۴ هم که تا سال ۹۴ به اتمام رسید، سال ۹۳ با تصمیمی که میان وزیر محترم وقت وزارت راه و شهرسازی و رئیس بنیاد مستضعفان در آن مقطع انجام شد، عملا استارت پروژه شروع شد، با پیمانکار چینی، فصل مشترک کردند و سال ۹۴ کار به شرکت‌ها و پیمانکاران ایرانی واگذار شد و می‌شود گفت که رسما کار اصلی احداث پروژه عملا از سال ۹۴ استارت خورده که با توجه به محدودیت منابع مالی اولویت بر تکمیل منطقه یک و بعد از آن اجرای منطقه دو اختصاص پیدا کرد.
سوال: در مجموع پروژه جذابی از نظر بنیاد مستضعفان بود؟ آیا بنیاد مستضعفان این تمایل را دارد که در پروژه‌های مشابه سرمایه گذاری کند؟
شاهسواری: بنیاد مستضعفان در این پروژه بحث منافع مالی را مدنظر قرار نداده، همین الان هم که صحبت می‌کنم تا این مقطع، هزینه‌ای که درپروژه انجام داده قرار بوده بازگشت سرمایه بخشی از آن از طریق اخذ عوارض باشد و بخشی از آن هم از محل واگذاری اراضی که عملا این دو موضوع تا حالا محقق نشده که بتواند بازگشت سرمایه شود، ولی به دلیل این که این پروژه ملی است و منافع آن برای مردم شریف ایران است، بنیاد پای کار ایستاده انشاالله این پروژه را بتواند در کوتاه‌ترین زمان ممکن به بهره برداری کامل برساند.
سوال: یعنی در پروژه‌های مشابه دیگر اینچنینی بنیاد دیگر مشارکتی نخواهد کرد؟ منظور شما این است؟
شاهسواری: این سیاستگذاری رئیس محترم بنیاد خواهد بود، ولی بحثی که این پروژه را تصمیم گیری شده انشاالله از زمان حضور آقای دکتر دهقان بحث منطقه سه را به صورت جدی در برنامه قرار دادیم، در دو مبحث، بحث اول طراحی پروژه با لحاظ نمودن ایمنی کامل مسیر، در کوتاه‌ترین زمان اجرا، کمترین هزینه و بحث دوم هم اخذ مجوزات زیست محیطی و مراجع مربوطه و تعیین تکلیف نحوه تامین منابع مالی که این پروژه را بتوانیم انشاالله در بازه زمانی مناسب به بهره برداری برسانیم. جلسات مداومی هم با دولت محترم داشتیم و الان در طراحی مسیر انجام شده، واریانت‌ها مشخص است، در حال مذاکره با سازمان محیط زیست هستیم گزارش ارزیابی تهیه شده انشاالله آخرین جلسه‌ای که داشتیم قرار شده تا آخر شهریورماه مصوبات و مجوز‌های مربوطه صادر شود و رسما بحث آغاز منطقه ۳ انشاالله آغاز شود. منطقه ۳ آزادراه تهران – شمال حدفاصل پل زنگوله تا مرزن آباد است. بنیاد مستضعفان در محدوده سه استان تهران، مازندران و رشته کوه البرز داریم کار می‌کنیم.
سوال: و این که الان میزان سرمایه گذاری روی این قطعه جدیدی که می‌خواهد افتتاح شود چقدر است و با توصیفاتی که شما کردید چقدر زمان می‌برد که بازگشت سرمایه اتفاق بیفتد فکر می‌کنید؟
شاهسواری: میزان سرمایه گذاری بر اساس سرمایه گذاری که در سنوات مختلف شده برای این محدوده از مسیر حدود ۱۰ همت است ولی ارزش روز این پروژه با احتساب رمپ و لوپ‌های اتصال در قسمت جنوب و شمال مسیر بیش از ۱۸ همت ارزش روز این قطعه از مسیر است.
سوال: آقای بازوند اول راجع به این پروژه بپرسم که گفته می‌شود در آن شاهکار‌های مهندسی اتفاق افتاده، چه شاهکاری اتفاق افتاده؟
بازوند: اجازه دهید اشاره ای به کوریدور‌های بزرگراهی و بعد کوریدور شمال -جنوب داشته باشم. با توجه به تاکیدات فراوانی که ریاست محترم جمهور مقام عالی وزارت دارند، تکلیف کردند که ما وضعیت کوریدور‌ها را در کشور مشخص کنیم برنامه زمان بندی بدهیم، منابع شان را پیگیری کنیم که چه منابعی بخش خصوصی می‌آید از طریق فاینانس از طریق اعتبارات دولتی، اینها را تعیین تکلیف کنیم. واقعیت این است که بالاخره در آینده هر کشوری که کوریدور‌های قوی داشته باشد، حتما کشور قدرتمندی خواهد شد انشاالله. در بزرگراهی و راه اصلی حدود ۱۱ تا کوریدور تعریف کردیم که ۶ تا شمال به جنوب هستند و ۵ تا از شرق به غرب. یکی از این ۱۱ کوریدور، کوریدور دریا به دریا است به نوعی از دریای خزر به خلیج همیشه فارس این کوریدور تعریف شده است. طول این کوریدور طول این کوریدور ۹۵۰ کیلومتر است که ۵۳۳ کیلومتر از آن اجرا شده و ۱۳۳ کیلومتر الان در دست اجرا است. ۲۸۴ کیلومتر هم یا به نوعی تفاهمنامه هایشان تنظیم شده ولی هنوز عملیات اجرایی آن انجام نشده است. این ۹۵۰ کیلومتر از استان مازندران، استان البرز، استان قم، استان مرکزی، لرستان و خوزستان عبور می‌کند و الان در حال حاضر که خدمت شما هستیم، ۱۲ تا قطعه از این عملیات اجرایی شروع شده و مسائل آن حل و فصل شده، یکی آزادراه تهران – شمال است. آزادراه تهران – قم است. آزادراه قم – سلفچگان است. آزادراه سلفچگان – راجرد است. آزادراه راجرد – اراک است. آزادراه کنارگذر اراک است. آزادراه اراک – بروجرد است. آزادراه بروجرد – خرم آباد و آزادراه خرم آباد – پل زال و پل زال به اندیمشک و اندیمشک به اهواز و اهواز به بندر امام؛ اینها همه به نوعی تعیین تکلیف شده. تنها آزادراهی که در این کوریدور هنوز نهایی نشده یعنی سرمایه گذار تا حالا مراجعه به آن نکرده ۱۳۵ کیلومتر آزادراه اندیمشک – اهواز است البته یک بزرگراه دارد ولی آزادراه آن هنوز سرمایه گذار مراجعه نکرده است. مابقی به نوعی سرمایه گذاری هایشان انجام گرفته. این کوریدور استحضار دارید که هم از رشته کوه‌های البرز عبور می‌کند هم از رشته کوه‌های زاگرس عبور می‌کند کوریدور بسیار بااهمیتی است برای کشور و این هم در اولویت است. امسال تقریبا اراک به بروجرد را شروع کردیم، قم به سلفچگان را شروع کردیم، عنقریب سلفچگان به اراک را داریم شروع می‌کنیم و مصمم هستیم که بتوانیم این کوریدور را زودتر نهایی کنیم قطعا این کوریدور در صرفه جویی سوخت خیلی تاثیر دارد حدود ۲۰۰ میلیون لیتر بنزین در سال صرفه جویی می‌کنند، ۷۰۰ میلیون لیتر گازوئیل صرفه جویی می‌شود و ۱۰ درصد در مجموع کاهش سوخت را در سال به دنبال دارد که خیلی اهمیت دارد. اما این قطعه‌ای که جناب آقای شهسواری هم توضیح آن را داد که الان دارد به آینده نزدیک به بهره برداری می‌رسد از این لحاظ ما ۱۵ و نیم کیلومتر با مشارکت بنیاد این جا را شروع کردیم. این پروژه از ۱۵ و نیم کیلومتر ۱۳ و نیم کیلومتر آن یا تونل است یا پل است که این کار کار بزرگی است و همه هم از توان بخش خصوصی دارد انجام می‌گیرد و مهندسی بدون این که هیچ مهندس خارجی یا کارشناس خارجی دخالت داشته باشد و به نظر من یکی از پروژه‌های بسیار با اهمیت کشور است امیدواریم که انشاالله آن قطعه سه که شما اشاره کردید هر چه زودتر انشاالله عملیاتی شود.
سوال: قطعه سه از کجا تا کجا می‌شود؟
بازوند: قطعه سه از سیاه بیشه تا مرزن آباد، حدود ۵۵ کیلومتر است. البته الان قرار است که ۸ کیلومتر آن شروع شود ما از آن طرف بخاطر بحث مشکلات ترافیکی از مرزن آباد تا دوزوبون؟ آنجا را داریم به صورت بزرگراهی انجام می‌دهیم و فکر می‌کنم اگر آن بزرگراهی اش انجام بگیرد و این ۸ کیلومتر هم انجام بگیرد که حدود ۲-۳ سال طول می‌کشد شاید ۸۰ درصد این ترافیک‌ها حل و فصل می‌شود و مشکلات شان برطرف می‌شود.
سوال: در مجموع تهران تا شمال را چقدر طول می‌کشد با کامل شدن این پروژه رفت؟
بازوند: خیلی مسافت را کم می‌کند الان همین پروژه که در شرایط عادی هم ۱۵ کیلومتری که ممکن است در هفت هشت دقیقه مسیر را طی کنید الان که دارند می‌آیند حدود ۲۰-۲۵ دقیقه طول می‌کشد قطعا خیلی مسیر شاید نمی‌دانم کمتر از دو ساعت، دو ساعت و نیم طول بکشد.
سوال: الان آقای شاهسواری اشاره کردند که بنیاد خیلی بحث منفعت مالی را دراین پروژه نداشته و بعنوان پروژه ملی به آن نگاه کرده و بازگشت سرمایه آن طور که انتظار داشتند اتفاق نیفتاده یعنی گفتند از محل دریافت عوارض یا سرمایه گذاری که شده اتفاق نیفتاده این ویژگی این پروژه بوده یا مجموعا پروژه‌ها این ویژگی را دارند و اگر این طور باشد آن وقت سرمایه گذار به چه رغبتی باید بیاید در این پروژه‌ها سرمایه گذاری کند؟
بازوند: قطعا ما یکسری موانع سر راه سرمایه گذاری مان وجود دارد منکر این نیستیم ولی در عین حال الان کسانی که طالب هستند که بیایند در این زمینه سرمایه گذاری کنند تعداد زیادی هستند همین الان که خدمت شما هستیم ۴۷۸ کیلومتر را سرمایه گذاران آمدند با ما مشارکت کردند، در این پروژ ه، ما هم این طور نیست که بیاییم همه سود اینها را بخواهیم از محل عوارض پرداخت کنند، قطعا از مولدسازی، زمین‌هایی که در اختیارشان می‌گذاریم، این اتفاق می‌افتد و به نظر من میل به سرمایه گذاری در این زمینه آزادراهی به نظرم مناسب است.
سوال: جذاب است برای سرمایه گذار، چون ممکن است الان با توضیحات آقای شاهسواری مثلا یک سرمایه گذار بخش خصوصی بگوید آقا بنیاد مستضعفان که بالاخره زورش هم زیاد است و جزء بدنه حاکمیت است نتوانسته هنوز برگشت سرمایه داشته باشد من بخش خصوصی چطور مثلا با چه.
بازوند: ۷۶۰ کیلومتر آزادراه در دست اجرا داریم که توسط بخش خصوصی انجام می‌گیرد، بله بعضی آزادراه‌های ما یکسری موانع وجود دارند. خانم صادق پیگیری ویژه‌ای داشته روی این موضوع که بتواند این نگرانی‌هایی که شرکت‌های آزادراه‌ساز دارند بتواند برطرف کند؛ از جمله اینکه مثلاً سود بانکی که دارند، معافیت از مالیات؛ اینها را دنبال می‌کنیم که برای آنها حل و فصل کنیم، ولی هنوز این گلایه‌مندی‌ها را دارند، ولی این گلایه‌مندی‌ها به معنی رکود و نیامدن سرمایه‌گذار نیست و ما موظفیم که بتوانیم آن موانع سر راه آنها را برداریم. بعضی از این موانع؛ نیازمند قانون است که الان مکاتبه می‌کنیم که بتوانیم مشکلات آنها را برطرف کنیم.
سؤال: این کریدور‌های آزادراهی چقدر در توسعه اقتصادی و اجتماعی می‌توانند اثرگذار باشند و نقش ایفا می‌کنند؟
بازوند: در توسعه اقتصادی قطعاً در بحث ترانزیت خیلی می‌توانند نقش داشته باشند، در ترانزیت بین‌المللی نقش بسزایی دارند. در حوزه اجتماعی؛ در کاهش تصادفات خیلی نقش دارند. الان آزادراه داشتیم که ساخته شده، قبل از این که آزادراه باشد، مثلاً سالیانه ۲۰۰ تا ۳۰۰ نفر بر اثر تصادفات جان خود را از دست می‌دادند، وقتی آزادراه شده، حتی یک نفر نبوده، در همین آزادراه شمال، امسال خوشبختانه حتی یک نفر تلفات جانی هم نداشتیم. قطعاً در حوزه اجتماعی و کاهش تصادفات، بسیار بسیار نقش بالایی دارد. در بحث اقتصادی هم در کاهش مصرف سوخت، حوزه‌های گردشگری، تردد و انتقال بار حتماً نقش بسیار زیادی را دارد.
سؤال: این روز‌ها خیلی صحبت از کریدور‌های جایگزین در دیگر کشور‌ها و مسیر‌های دیگر می‌شود، علیرغم این که مسیر کشورمان خیلی می‌تواند مقرون به صرفه‌تر باشد، ولی خیلی‌ها دنبال این هستند که به عنوان کریدور‌های رقیب؛ اینها را مطرح کنند، آیا به نسبت این تهدیدی که وجود دارد که کریدور‌های جایگزین شکل بگیرد، بالأخره سرعت اجرای پروژه‌ها خیلی حائز اهمیت است که بتوانیم با سرعت این را پیاده‌سازی کنیم، به نسبت آن حساسیتی که روی این کریدورها وجود دارد و با توجه به کریدور‌های رقیبی که شکل می‌گیرد، آیا ما سرعت‌مان سرعت خوبی است در اجرای پروژه‌ها؟
بازوند: اول صحبت هم گفتم ریاست جمهور خیلی تأکید روی اجرای این کریدورها دارد، الان یک کریدور ریلی داریم که از آستارا شروع می‌شود تا به چابهار می‌رسد، این قسمت چابهار آن، ۴۷۶ کیلومتر است؛ از خاش تا چابهار به صورت ریلی که می‌تواند آستارا را به چابهار وصل کند. این کریدوری است که آن نگرانی‌هایی که شما دارید، می‌تواند برطرف کند که درست است. اگر اینها را انجام ندهیم ممکن است کشور‌های دیگر بتوانند بیایند دنبال این کریدور برای جایگزینی. همین الان در واقع حدود پنج هزار نفر آن جا کار می‌کنند و قرارگاه خاتم به عنوان پیمانکار آن؛ بسیار فعال است. هر ۱۵ روز یک بار این پروژه را شخص خانم وزیر رصد می‌کند، تا حالا هم سه بار آنجا را رفته و بازدید کرده است. معاونت اجرایی ریاست جمهور؛ دکتر قائم‌پناه ماهی یک بار این پروژه را رصد می‌کند که بتوانیم تا پایان سال آن را به بهره‌برداری برسانیم، اگر آن را به بهره‌برداری برسانیم، راحت می‌توانیم بگوییم که ما توانستیم چابهار را به رشت و آستارا وصل کنیم.
به نظرم در کشور یک اجماعی روی این است که بتوانیم این کریدورها را تمام کنیم. همین الان در این کریدورها بالأخره در همین پروژه‌ای که گفتم امسال تقریباً ۹ هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان سازمان برنامه و بودجه به ما پول داده و این اجماع روی این کریدورهاست به خاطر بحثی که شما می‌فرمایید بتوانیم این کریدور‌های ریلی را تمام کنیم. البته این کریدور‌های ریلی ما؛ ۹ کریدور تعریف کردیم در کشور که یکی از این کریدورها؛ این محور است که بتوانیم کار آن را به اتمام برسانیم و با توجه به پیشرفت آن، امیدواریم تا پایان سال به بهره‌برداری برسد و بعد از آن تمام توان گذاشته شود روی کریدور رشت به آستارا که انجام بگیرد.
سؤال: در رشت- آستارا بزرگترین چالش زمین‌ها و اراضی است، با خانم وزیر که صحبت می‌کردیم گفتند یکی از مهمترین چالش‌ها این است که در حال انجام است. الان شما روند پیشرفت را چطور می‌بینید؟
بازوند: تملک کار راحتی نیست، بالأخره زمین مال مردم است باید با آنها توافق کنی، گاهاً مثلاً در تملک‌ها یک پروژه‌ای به خاطر دو هکتار مثلاً دو سال ممکن است تعطیل شود، ولی الان برنامه‌ای تنظیم شده و خانم وزیر هم روی آن تأکید داشته که بتوانیم در یک سال تمام کنیم؛ الان ۷۰ کیلومتر تملک کردیم، تا پایان شهریور قطعاً به ۸۰ کیلومتر. یعنی از این ۱۶۲ کیلومتر؛ ۸۰ کیلومتر تا پایان شهریور تمام می‌شود و به حول و قوه الهی تا پایان سال ما کل مسیر را تملک می‌کنیم، پیمانکارش هم انتخاب شده، بعد از تملک، تثبیت در برنامه ماست که به محض این که تملک کنیم، می‌رویم بحث تثبیت آن را انجام می‌دهیم. باید ۳۴ متر تملک کنیم و در این مدت حدود ۲۸۴ هکتار تملک کردیم؛ رقم بالایی است این که در منطقه شمال بتوانید ۲۸۴ کیلومتر را تملک کنید، به نظرم کار بزرگی انجام گرفته.
سؤال: سرمایه‌گذاری مشترک با روس‌ها دارید؟ سهم هر کشور چقدر است؟
بازوند: آنها قرار است حدود ۸۵ درصد؛ منابع و تجهیزات آن را در اختیار ما قرار دهند که انجام بگیرد، کار‌های مقدماتی آن انجام شده، قرارداد‌های اجرایی آن همچنان مانده، ولی سایر قرارداد‌ها به اتمام رسیده، حدود ۳۴ کیلومتر آن در اردیبهشت ماه تحویل روس‌ها شده، دیروز هم با سفیر ایران در روسیه خانم وزیر جلسه‌ای گذاشته بودند که بتوانیم در آینده نزدیک ان‌شاءالله تا مرز ۸۰ کیلومتر را تحویل دهیم، البته آنها ایرادی گرفتند که گفته بودند کل مسیر را تحویل ما دهید، ولی توافق‌هایی شده که ان‌شاءالله بتوانند بعد از این ۸۰ کیلومتر، امیدوارم آن قرارداد اجرایی را امضا کنند و کار را شروع کنند.
سؤال: یکی از این مسیر‌ها که خیلی به لحاظ تجاری مهم است بین ایران، عراق و کشور‌های حاشیه خلیج فارس؛ راه‌آهن شلمچه - بصره است که فرصت‌های تجاری و اقتصادی خیلی زیادی هم به دنبال خواهد داشت، آن چقدر پیشرفت داشته، با توجه به این که هم بحث مین‌روبی مسیر ریلی، هم ایستگاه شلمچه است، ساخت پل است، آن چه زمانی فکر می‌کنید...؟
بازوند: متولی آن؛ شرکت راه‌آهن است، ولی دورادور از آن خبر دارم؛ خوشبختانه خوب پیگیری می‌شود با آن سفری که خانم وزیر به خوزستان و بازدید داشتند کارش الحمدلله خوب پیش می‌رود، ولی طرف عراقی هنوز خیلی نتوانسته به آن تعهدات خود عمل کند، ولی طرف ایران کار آن را دقیقاً و به نحو احسن در حال انجام است.
سؤال: می‌خواهم اشاره کنم به برنامه هفتم توسعه، ماده ۵۶ که تکالیفی است که برنامه بر عهده دولت گذاشته که مشخصاً مأموریت شرکت شماست؛ ایجاد سه هزار و ۲۰۰ کیلومتر خطوط ریلی شامل هزار کیلومتر دو خطه کرده خطوط موجود و برقی کردن ۴۰۰ کیلومتر خطوط فرعی برای اتصال به مبادی بار و مراکز صنعتی و تجاری و ساخت هزار و ۸۰۰ کیلومتر خط ریلی جدید؛ چقدر الان متناسب با این تکالیف، پروژه‌ها پیش می‌رود اگر بخواهیم با اسناد بالادستی بسنجیم؟
بازوند: دو قسمتی که فرمودید، آنها با دوخطه کردن و آن مسائل؛ با شرکت راه‌آهن است، ولی تعهد شرکت ما؛ ۱۸۰۰ کیلومتر است که باید انجام دهیم. فکر می‌کنم اگر با این روند برویم، جای نگرانی نیست و ان‌شاءالله تا پایان برنامه، این ۱۸۰۰ کیلومتر را انجام می‌دهیم. امسال در برنامه خود قطعاً نه خیلی بلندپروازانه به آن نگاه کنیم، ولی امسال بیش از ۳۳۰ تا ۳۵۰ کیلومتر را می‌توانیم به بهره‌برداری برسانیم.
سؤال: در مجموع، چون الان یک سال هم از عمر دولت چهاردهم گذشته، هفته دولت را هم پشت سر گذاشتیم، شما در حوزه‌ای که مأموریت آن را بر عهده دارید؛ در حوزه زیرساخت‌ها، عملکرد دولت را در مجموع این یک سال چطور ارزیابی می‌کنید؟
بازوند: اول صحبت هم گفتم؛ وقتی که در این شرایط سخت، در حوزه ما بیش از ۱۰۳ درصد تخصیص به ما میدهند؛ یعنی توجه ویژه‌ای دارند، در این شرایط سخت؛ ۱۵ هزار و ۵۵۰ کیلومتر ریل، آزادراه و بزرگراه در دست اجراست. به نظر من، شاید بهترین وضعیت را داریم و الان به زیرساخت‌های ما دولت توجه می‌کند و اعتبار به آنها می‌دهد. باز به شما گفتم؛ در این شش ماهه بیش از حدود ۴۲ همت تخصیص گرفتیم؛ همه اینها نشان از این است که دولت توجه ویژه‌ای به بحث کریدورها و حمل و نقل جاده‌ای و زیرساخت‌های حمل و نقلی دارد.
سؤال: شما اشاره کردید سرمایه‌گذاری که امسال هم به همین نام نام‌گذاری شده، فرمودید پروژه‌هایی که در دست اجرا دارید، به لحاظ سرمایه‌گذاری؛ پروژه‌های جذابی است برای به ویژه بخش خصوصی که سرمایه خود را در این پروژه بگذارد، مهمترین چالشی که فکر می‌کنید وجود دارد که خودتان هم اشاره کردید، بالأخره گله‌مندی‌هایی وجود دارد؛ آن چالش‌ها چیست و چقدر فکر می‌کنید با رفع این چالش‌ها بشود سرمایه بیشتری را از سمت بخش خصوصی جذب کرد؟
بازوند: برنامه‌های آزادراهی ما در سال ۱۴۰۴ حدود ۴۷۸ کیلومتر است در ۱۱ آزادراه در برنامه ماست که شروع کنیم، برآورد این قضیه؛ ۳۰۷ هزار میلیارد تومان است. سال سرمایه‌گذاری برای تولید است؛ برنامه‌ریزی کردیم بتوانیم در این حوزه ۳۰۷ هزار میلیارد تومان سرمایه‌گذاری کنیم و کار سرمایه‌گذاری را شروع کنیم. جالب است که از این ۳۰۷ هزار میلیارد تومان حدود ۱۶۳ هزار میلیارد تومان بخش خصوصی قرار است سرمایه‌گذاری کند و الان ۲۳ هزار میلیارد تومان بخش‌های خصوصی آوردند و سرمایه‌گذاری می‌کنند. به عنوان مثال در آزادراه ارومیه - تبریز این سرمایه‌گذاری را کردند، در پردیس- امامزاده هاشم؛ کارشان شروع شده و آمدند این سرمایه‌گذاری را انجام دادند. در اراک به بروجرد؛ این سرمایه‌گذاری شروع شده و به زودی ما پروژه‌های زیاد دیگری داریم که کارشان شروع می‌شود و در حال طی شدن مراحل اداری هستند و به حول و قوه الهی خیلی امیدواریم که تا پایان سال ان‌شاءالله شروع این سرمایه‌گذاری و حضور بخش خصوصی بتوانیم جامه عمل بپوشانیم و کارشان را شروع کنیم.
سؤال: سرمایه‌گذاران راضی هستند از سرمایه‌ای که درگیر کردند؟
بازوند: نه اینکه من بگویم الان صد درصد اینها راضی هستند، چالش‌ها و مشکلاتی دارند که باید برطرف کنیم. به عنوان مثال؛ یکی از مسائل آنها این است که طبق قانون برنامه هفتم، نرخ را باید خودشان تعیین کنند. الان این یک چالشی است که ما باید این نرخ را به ستاد تنظیم بازار ببریم که الان این مشکلات به عنوان مثال حل می‌شود. از این که اینها باید معافیت مالیاتی داشته باشند، قبلی‌ها؛ بیشتر آنهایی که قبلاً این نگرانی‌ها را دارند که معافیت‌های مالیاتی ندارند و این که باز آزادراهی که ساخته می‌شود، عوارض، چون گاهاً خیلی بالا نیست مثلاً بعضی عوارض ما ۱۰ تا ۱۵ هزار تومان است؛ این رقم دیگر الان رقمی و خیلی نیست، در عین حال ما به او می‌گوییم شما که عوارض را می‌گیری، باید بتوانی مرمت و یک جا‌هایی آسفالت و مشکلات آن را برطرف کنی. آن سرمایه‌گذار می‌گوید این عوارض پاسخگوی من نیست. دنبال این هستیم که ان‌شاءالله بتوانیم مصوبه‌ای از مجلس بگیریم در سال آینده که حداقل مثلاً قیر را به اینها کمک کنیم که بیایند اگر مثلاً یک لایه آسفالت می‌خواهند انجام دهند، بتوانند از قیر ما....
سؤال: در واقع روی عوارض سوبسید یا یارانه بدهید؟
بازوند: آفرین، یا این که دنبال این هستیم به خصوص باز رئیس جمهور خیلی روی این کریدورها و حریم‌هایی که اینها دارند تأکید دارد که آن حریم‌ها را بتوانیم برای آنها آزاد کنیم برای این که زودتر مستهلک شوند، زمین در اختیارشان بگذاریم، از این روش‌ها، کمک‌هایی به آنها می‌کنیم، از این طرف هم مثلاً این عوارض الکترونیکی هم اگرچه کار بسیار خوبی است، همه هم قبول داریم، ولی خیلی پرداخت نمی‌کنند، یعنی این بندگان خدا، مثلاً در ماه حدود ۳۵ درصد آن عوارض را می‌گیرند. الان خیلی تمایل دارند که بیایند باز به صورت دستی باشد، یک ذره این شرایط سخت است که اینها مستلزم یک سری قوانین هستند که بتوانیم آن قوانین را ساری و جاری بتوانیم این مصوبات را از مجلس بگیریم که این نگرانی‌های آنها برطرف شود. بالأخره که من عبور می‌کنم به صورت الکترونیکی از آن جا رد می‌شوم، می‌توانم تا زمانی که این ماشین را نفروشم، این پول را نگه دارم. آن بنده خدا، الان آزادراه‌ها که عوارض می‌گیرند چیزی حدود و نزدیک به سه هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان پول‌شان هنوز برنگشته، یعنی بالأخره آمدند عبور کردند و این پول‌شان مانده، این نگرانی‌ها را باید برای آنها برطرف کنیم، همه دنیا هم این چالش‌ها را برطرف کردند. به نظرم اگر این چالش‌ها برطرف شود، فکر می‌کنم میل سرمایه‌گذاری به زیرساخت‌ها حتماً بیشتر می‌شود و دولت هم مصمم است و باید هم این اتفاق بیفتد. بالأخره همه کشور‌ها زیربنا‌ها و زیرساخت‌های حمل و نقلی‌شان را بخش خصوصی انجام می‌دهد، این طور نیست که همه را دولت سرمایه‌گذاری کند؛ همه را بخش خصوصی، ولی موانع آن را باید برطرف کنیم و الان هم دنبال این هستیم که این موانع برطرف شود، ولی این عزیزان آزادراه‌ساز که من صمیمانه از همه آنها تشکر می‌کنم، خداقوت می‌گویم، ولی واقعاً گلایه‌مندی‌هایی دارند.
سؤال: به لحاظ استفاده از فناوری روز در ساخت زیرساخت‌ها و مواد زیربنایی، چقدر از فناوری روز استفاده می‌شود و شرکت‌های دانش‌بنیان چقدر در توسعه این پروژه‌ها مشارکت دارند؟
بازوند: بحث شما؛ بیشتر بحث آزادراه‌هاست؛ اولاً آزادراه‌هایی که ساخته می‌شود، عموماً آزادراه‌های هوشمندی ساخته می‌شود، یعنی الان این در دستور کار است که به صورت هوشمند ساخته شود، به عنوان مثال؛ سرعت، تصادف، آتش‌سوزی و هر اتفاقی بیفتد بلافاصله به مرکز کنترل گزارش میدهند که مثلاً بلافاصله کمک می‌رود، اگر خدای ناکرده آتش‌سوزی شود، از همان بحث فناوری است که مطرح می‌کنید. در عین حال؛ مشاور‌هایی که انتخاب می‌شود، حتماً یکی از مباحثی که مشاورین آن را باید داشته باشد؛ بحث فناوری روز است؛ در مطالعاتی که دارند و در آن مطالعات است که حتماً بتوانند مشخصات فنی را افزایش دهند و به نحوی باشد که خدای ناکرده تصادفات بیشتر نشود و در عین حال کاهش یابد، از این خود مشاوران استفاده می‌کنند و در عین حال مشاوره‌هایی هم که می‌گیریم، در واقع مشترک می‌گیریم، یعنی بخش خصوصی یک مشاوره می‌گیرد، ما یک مشاور و اینها به صورت فعال باهم این کار‌ها را می‌کنند و آن مسائل فناوری را به صورت جدی در دستور کار خود قرار میدهند.
سؤال: جمع‌بندی؟
بازوند: اولاً تشکر می‌کنم از همه سرمایه‌گذارانی که میل دارند و در حال سرمایه‌گذاری هستند و از این‌جا هم خداقوت می‌گوییم و از آنها خواهش می‌کنیم که در بحث زیربنا‌های حمل و نقل بیایند سرمایه‌گذاری کنند و ان‌شاءالله قول می‌دهیم که نگرانی‌های آنها را بتوانیم برطرف کنیم، از همه مهندسین و پیمانکارانی که زحمت کشیدند، صمیمانه تشکر می‌کنیم و از شخص رئیس جمهور که انصافاً خیلی پیگیر این کریدورهاست؛ مقام عالی وزارت و همه مهندسین مشاور صمیمانه تقدیر و تشکر می‌کنیم.
