علت اصلی این تلاطم‌های نگران کننده در بازار را می‌توان در ترکیبی از عوامل داخلی و خارجی جست‌وجو کرد. از یک سو، سیاست‌های پولی و ارزی، سطح ذخایر ارزی بانک مرکزی و اقدامات دولت در بازار نقدینگی بر نوسانات اثرگذار هستند. از سوی دیگر، تحولات بین‌المللی، قیمت جهانی نفت و شرایط اقتصادی کشورها، به‌ویژه شرکای تجاری ایران، نقش پررنگی در تغییرات نرخ ارز ایفا می‌کنند.
این وضعیت باعث شده رفتار خریداران و فروشندگان ارز در بازار پرنوسان تغییر کند. برخی برای جلوگیری از زیان احتمالی، خریدهای خود را زودهنگام انجام می‌دهند، در حالی که گروهی دیگر با انتظار کاهش قیمت‌ها، از ورود به بازار خودداری می‌کنند. چنین رفتاری خود به تشدید نوسانات دامن می‌زند و بازار را پرتنش‌تر می‌کند.
تلاطمات ارزی پیامدهای گسترده‌ای بر اقتصاد ایران دارد. از قیمت کالاهای وارداتی گرفته تا هزینه تولید داخلی، همه و همه تحت تأثیر نوسانات نرخ ارز قرار می‌گیرند. صنایع وابسته به واردات مواد اولیه با افزایش هزینه‌ها مواجه می‌شوند و این موضوع در نهایت به تورم و فشار بر مصرف‌کننده نهایی منتقل می‌شود.
به همین دلیل، ایجاد ثبات نسبی در بازار ارز و اتخاذ سیاست‌های شفاف و پیش‌بینی‌پذیر برای فعالان اقتصادی ضروری است. بدون کنترل و مدیریت نوسانات ارزی، اقتصاد ایران با ریسک افزایش تورم، کاهش سرمایه‌گذاری و بی‌ثباتی در بازارهای مختلف مواجه خواهد بود و روند رشد اقتصادی به طور جدی تهدید خواهد شد.
نایب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس با بیان ای که ما در بحث حکمرانی ریال مشکل داریم گفت: به نظر من نرخ هایی که در بازار ارز وجود دارد متناسب با واقعیت های اقتصادی کشور نبوده است و به محض اینکه فضای التهاب جاری بگذرد نرخ ارز هم تعدیل می شود.
مهدی طغیانی به راهکار کنترل نوسانات ارزی اشاره کرد و گفت: مسیرهایی که باید برای تعیین تکلیف نظام ارزی طی بشود در قوانین آمده و اتفاقاً این قوانین هم متناسب با وضعیت کشور هستند؛ یعنی در قوانین متعددی که در خصوص سیاست های ارزی وجود دارد سیاستگذار ارزی بانک مرکزی بوده و این موضوع مشخص شده و بانک مرکزی هم باید متناسب با امکانات و توانایی هایی که دارد سعی کند مدیریت بازار ارز را در دست بگیرد.
وی افزود: در بازار ارز اتفاقاتی مثل مسائل بین المللی و مذاکرات هسته ای تاثیرگذار خواهد بود و همین موضوعات فضای روانی در بازار ایجاد می کند؛ علی ای حال پس از آنکه جو روانی فروکش کند نرخ ارز هم تعدیل می شود و باید بیان کرد که نگرانی از جنگ سبب افزایش نرخ ارز شده بود ولی در جنگ ۱۲ روزه شاهد بودیم که نرخ ارز افزایش آنچنانی نداشت؛ بالاخره قبل از جنگ نرخ ارز تا بالای ۱۰۰ هزار تومان رسید، اما در دوره جنگ این افزایش را نداشتیم به هر حال چنین موضوعی نشان می دهد که اقتصاد کشور نسبت به نگرانی ها و انتظارات و هیجاناتی که شکل می گیرد عکس العمل نشان خواهد داد.
این نماینده مردم در مجلس بیان کرد: به نظر من نرخ هایی که در بازار ارز وجود دارد متناسب با واقعیت های اقتصادی کشور نبوده است و به محض اینکه فضای التهاب جاری بگذرد نرخ ارز هم تعدیل می شود؛ لذا معتقدم در موضوعات ارزی خلاء قانونی به هیچ وجه وجود ندارد؛ بالاخره اگر نیاز به قانون یا اصلاح قوانین باشد دولت باید به ما منتقل کند.
وی به خانه ملت گفت: ما در بحث حکمرانی ریال مشکل داریم؛ یعنی همین که این هیجانات و افزایش نرخ ارز شکل می گیرد ناشی از عدم حکمرانی ریال است؛ البته در قانون مالیات بر سوداگری سعی شده بود که این موضوع برطرف شود؛ به هر حال بانک مرکزی هم در هر جایی که در خصوص مباحث ارزی جلسه بوده از فضای حکمرانی ریال و اختیاراتی که ندارد گلایه کرده که البته در قانون مالیات بر سوداگری تقریباً تمام این مسائل مرتفع شده؛ لذا این التهاباتی که در بازار شکل گرفته اثراتی در بازار داشته، البته اثرات آن مقطعی است.
