منیره ستارزاده، در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به ثبت جهانی ۱۱ رشته قنات در ایران، بر جایگاه ویژه استان کرمان با سه قنات جهانی تأکید کرد و خواستار همکاری دستگاه‌های ذیربط برای رفع چالش‌های پیش روی این میراث ارزشمند، از جمله خشکسالی، کمبود نیروی متخصص و عدم ایفای تعهدات برخی نهادها شد.
وی افزود: استان کرمان با سه قنات جهانی (گوهر ریز، جوپار، اکبرآباد و قاسم‌آباد) در شهرستان بم، یکی از استان‌های شاخص در این زمینه محسوب می‌شود.
ستارزاده، با بیان اینکه شهرستان بم بیش از ۵۲ رشته قنات دارد گفت: قنات‌های اکبرآباد و قاسم‌آباد در شمال شهر بروات به عنوان نماینده سایر قنات‌های منطقه در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده‌اند.
مدیر پایگاه میراث جهانی قنات اکبر آباد و قاسم آباد بم تصریح کرد: این دو قنات که به عنوان “قنات‌های دوقلو و جوان” شناخته می‌شوند، طول تقریبی پنج کیلومتر دارند و اراضی شمال شهر بروات را سیراب می‌کنند، به طوری که هر کدام حدود ۳۰۰ هکتار از این اراضی را تحت پوشش آبیاری قرار می‌دهند.
ویژگی‌های منحصر به فرد قنات‌های بم
ستارزاده، ویژگی‌های قنات‌های دشتی شهرستان بم را شامل طول زیاد، عمق زیاد، شیب کم و آب‌دهی بالا عنوان کرد و افزود: در هیچ نقطه دیگری از جهان، این تعداد قنات با چنین آب‌دهی بالا در یک نقطه جغرافیایی متمرکز نیست.
وی این شبکه قنات‌ها را نمادی از تمدن و شبکه آبیاری در این منطقه توصیف کرد که هر روستا یا محله، رشته قنات اختصاصی خود را داشته است.
چالش‌ها و راهکارها در حفظ و مرمت قنات‌ها
ستارزاده، در بخش دیگری از سخنان خود به چالش‌های پیش روی قنات‌ها، از جمله خشکسالی و برخی مرمت‌های نادرست اشاره کرد و گفت: کمبود نیروی متخصص (مقنی) یکی از مشکلات ما است که به همین منظور کلاس‌های آموزشی برای تربیت نیروی ماهر مقنی آغاز شده است.
مدیر پایگاه میراث جهانی قنات‌های اکبرآباد و قاسم آباد بم، تعامل خوب پایگاه با ادارات دولتی از جمله شهرداری بروات را مثبت ارزیابی کرد و ابراز امیدواری نمود که با ساماندهی محوطه این قنات‌ها تا نوروز، شاهد تحولات خوبی در این زمینه باشیم.
ضرورت پایبندی به تعهدات بین‌المللی
ستارزاده، از عدم ایفای تعهدات جهاد کشاورزی در زمینه لایروبی و مرمت دو قنات ثبت جهانی شده، علی‌رغم گذشت سال‌ها از توافقنامه یونسکو، ابراز تأسف کرد و بیان داشت: تاکنون هیچ هزینه‌ای از سوی این نهاد به مالکین قنات‌ها پرداخت نشده است.
وی همچنین به ضرورت حفظ حریم قنات‌ها توسط شرکت آب منطقه‌ای اشاره کرد و بر لزوم همکاری این نهاد در چارچوب ضوابط یونسکو تأکید نمود.
ستارزاده، به برنامه‌های فرهنگی متنوعی که در دستور کار پایگاه میراث جهانی قنات اکبرآباد قاسم‌آباد قرار دارد، از جمله ساخت کلیپ، برگزاری کلاس‌های مقنی‌گری، اردوهای قنات و اطلاع‌رسانی به اصحاب رسانه اشاره کرد و این اقدامات را در راستای معرفی و حفظ این میراث گران‌بها دانست.
