اکوایران،براساس جدیدترین گزارش بانک مرکزی از نرخ بهره بین بانکی در هفته منتهی به 19 شهریور امسال، این شاخص به رقم 23.99 درصد رسیده که بالاترین مقدار از زمان اعلام نرخ بهره بین‌بانکی است. این‌ها درحالی است که هفته قبل‌تر این شاخص کاهش یافته و 23.95 درصد اعلام شده بود.

 

 شروع سال 1404، با حجم بالای درخواست بانک‌ها برای تامین مالی همراه بود و بانک مرکزی نیز با درصد بالایی از این درخواست‌ها موافقت کرد. با این‌حال همچنان فشار نقدینگی از روی بانک‌ها برداشته نشده است. نرخ بهره بین بانکی در سال جدید با ۲۳.۹۶ درصد در هفته اول کار خود را آغاز کرد و مجددا در هفته منتهی به ۱۱ تیر ماه به 23.98 درصد رسید.

 

پس از آن نرخ بهره بین بانکی روندی نزولی را آغاز کرد و در هفته منتهی به ۲۵ تیر ماه به ۲۳.۶۴ درصد رسید. این روند نزولی با موافقت تقریبا کامل بانک مرکزی با درخواست اعتبار بانک‌ها در بازار باز همزمان بود که به معنای کاهش فشار نقدینگی از دوش بانک‌ها است.

 

در هفته منتهی به ۱ مرداد باری دیگر نرخ بهره سیری صعودی را طی کرد و به ۲۳.۸۹ درصد رسید، اما این روند افزایشی ادامه دار نبود و در هفته بعد از آن به ۲۳.۷۶ درصد کاهش یافت. اما بعد از این تاریخ و احتمالا به علت کاهش پذیرش سفارشات بانک‌ها در بازار باز توسط بانک مرکزی، نرخ بهره روندی صعودی را سپری کرد و در آخرین هفته مردادماه و هفته ابتدایی شهریور به بالاترین میزان در تاریخ اعلام نرخ بهره بین‌بانکی توسط بانک مرکزی رسید. این شاخص در این دو هفته معادل 23.99 درصد گزارش شده است. با این‌وجود در هفته منتهی به 12 شهریور نرخ بهره‌ بین‌بانکی با کاهش 0.4 واحد درصدی به 23.95 درصد رسید. اما این کاهش موقتی بود و در هفته گذشته این شاخص باز هم به سقف تاریخی و رقم 23.99 درصد افزایش بافت.

 

بنابراین به نظر می‌رسد کمبود منابع مالی و نقدینگی در شبکه بانکی قابل توجه است و نشانه‌های این امر را می‌توان در بازار باز، بازار قاعده‌مند یا شبانه و بازار بین‌بانکی مشاهده کرد.  

 

بانک‌ها برای تامین نقدینگی مورد نیاز خود می‌توانند از بانک مرکزی یا از یکدیگر وام بگیرند. کم‌هزینه‌ترین روش، وام‌گرفتن از بانک مرکزی در قالب عملیات بازار باز است.

 سود این عملیات سالانه 23 درصد است و در آن بانک‌ها معمولا یک هفته فرصت تسویه دارند مگر آن که از طرف بانک مرکزی سررسید متفاوتی اعلام شود.

 در روش دوم، بانک‌ها می‌توانند در بازار قاعده‌مند از بانک مرکزی وام بگیرند. تسویه این اعتبارگیری معمولا 24 تا 48 است و حداکثر نرخ بهره آن نیز 24 درصد تعیین شده است.

 در روش سوم، بانک‌ها می‌توانند از یکدگیر وام بگیرند.

این روش که در بستر بازار بین بانکی انجام می‌شود هزینه شناوری دارد و نرخ سود آن می‌تواند بین 23 تا 24 درصد باشد. بنابراین زمانی که نرخ بهره این بازار افزایش می‌یابد می‌تواند سیگنالی از فشار تقاضای نقدینگی در بانک‌ها باشد.