ارز دیجیتال یکی از پدیدههای نوظهور در دنیای فناوری و اقتصاد است که گاهی مسیر رشد آن با اتفاقات عجیب و غیرمنتظره همراه بوده است. برخی از این ارزها نه از دل برنامهریزیهای دقیق مالی، بلکه بهصورت اتفاقی یا در قالب یک شوخی ساده اینترنتی شکل گرفتهاند. جالب اینکه همین پروژههای طنزآمیز توانستهاند میلیونها طرفدار پیدا کنند و حتی ارزشهای میلیاردی به دست آورند. ارزهایی که به این شیوه و در قالب شوخی یا بهطور اتفاقی ایجاد شدند، به ترتیب زیر معرفی میشوند:
دوجکوین در سال ۲۰۱۳ توسط بیلی مارکوس و جکسون پالمر ساخته شد. هدف آنها در ابتدا چیزی جز یک شوخی نبود. آنها تصمیم گرفتند بر اساس یک میم اینترنتی محبوب – سگ نژاد شیبا اینو – یک رمزارز طراحی کنند.
ویژگیهای مهم:
بلاکها در یک دقیقه ساخته میشوند.
عرضه نامحدود دارد (برخلاف بیتکوین).
کارمزد پایین و جامعه فعال.
دوجکوین خیلی زود به ابزاری برای انعام دادن آنلاین و کارهای خیریه تبدیل شد. بعدها با حمایتهایی مثل توییتهای ایلان ماسک، قیمت آن جهشهای بزرگی تجربه کرد و به یکی از ارزهای محبوب دنیا بدل شد.
شیبا اینو در سال ۲۰۲۰ با نماد یک سگ شیبا معرفی شد. خالق ناشناس آن که تنها با نام ریوشی (Ryoshi) شناخته میشود، ادعا کرد که شیبا میتواند رقیب دوجکوین باشد.
ویژگیها:
مبتنی بر شبکه اتریوم است.
برخلاف دوجکوین، عرضه آن محدودیت اولیه داشت اما به صورت نمادین نیمی از توکنها به ویتالیک بوترین (بنیانگذار اتریوم) اهدا شد.
جامعهای بسیار بزرگ دارد که خود را «ارتش شیبا» مینامد.
شیبا اینو توانست در سال ۲۰۲۱ رشد شگفتانگیزی کند و در مقطعی جزو ۱۵ رمزارز برتر بازار شد.
پیپه کوین در سال ۲۰۲۳ بر اساس شخصیت کارتونی و میم معروف اینترنتی «Pepe the Frog» ایجاد شد. هدف خالقان آن، ساخت یک میمکوین سرگرمکننده مشابه دوجکوین بود.
ویژگیها:
بر بستر اتریوم ایجاد شده.
عرضه نسبتاً زیاد و توزیع در جامعه.
رشد سریع در شبکههای اجتماعی مثل توییتر و ردیت.
اگرچه منتقدان آن را صرفاً یک جوک میدانند، اما در مدت کوتاهی به یکی از پرمعاملهترین توکنها تبدیل شد.
فلوکی اینو یک میمکوین است که در سال ۲۰۲۱ بعد از آنکه ایلان ماسک سگ شیبای خود را «Floki» نامید، ایجاد شد. طرفداران ماسک بلافاصله این نام را به یک توکن تبدیل کردند.
ویژگیها:
ترکیبی از شوخی و بازاریابی هوشمند.
جامعهای وفادار به نام «ارتش فلوکی».
بخشی از درآمد پروژه صرف خیریه و آموزش میشود.
بونک در سال ۲۰۲۲ بهعنوان اولین میمکوین جدی روی شبکه سولانا ایجاد شد. هدف آن روحیهبخشی به جامعه سولانا بود که در آن زمان به دلیل سقوط پروژه FTX تحت فشار بود.
ویژگیها:
توزیع گسترده میان کاربران سولانا.
استفاده بهعنوان ابزار پرداخت در برخی اپلیکیشنها.
رشد قابل توجه در زمان کوتاه.
موناکوین (Monacoin) یک ارز دیجیتال ژاپنی است که در سال ۲۰۱۴ به شوخی و بر اساس یک کاراکتر ASCII Art (هنر متنی) ساخته شد. این ارز در ژاپن محبوبیت زیادی پیدا کرد و حتی برخی فروشگاهها به پذیرش آن روی آوردند.
نام ارز | سال ایجاد | خالق/منشأ | نماد | بستر اصلی | ویژگی شاخص | جامعه هواداری |
---|---|---|---|---|---|---|
Dogecoin | 2013 | بیلی مارکوس و جکسون پالمر | سگ شیبا | بلاکچین مستقل | سرعت بالا، عرضه نامحدود | بسیار گسترده |
Shiba Inu | 2020 | ریوشی (ناشناس) | سگ شیبا | اتریوم | ارتش شیبا، دیفای | بزرگ و پرقدرت |
Pepe Coin | 2023 | ناشناس | قورباغه پیپه | اتریوم | رشد سریع با میم | رو به رشد |
Floki Inu | 2021 | الهام از سگ ایلان ماسک | شیبا | اتریوم و BSC | بازاریابی قوی | ارتش فلوکی |
Bonk | 2022 | توسعهدهندگان سولانا | سگ کارتونی | سولانا | اولین میمکوین سولانا | جامعه سولانا |
Monacoin | 2014 | جامعه اینترنتی ژاپن | گربه ASCII | بلاکچین مستقل | محبوب در ژاپن | محلی و وفادار |
این ارزها نشان میدهند که در دنیای کریپتو، قدرت جامعه و فرهنگ اینترنت میتواند از فناوری نیز مهمتر باشد. بیشتر آنها بدون برنامهریزیهای عمیق اقتصادی ایجاد شدند، اما با حمایت کاربران، سلبریتیها و جو رسانهای توانستند جایگاهی جدی در بازار پیدا کنند.
دوجکوین همچنان پرچمدار میمکوینها محسوب میشود، زیرا جامعهای بزرگ دارد و گاهبهگاه از حمایت افراد مشهوری مانند ایلان ماسک بهرهمند میشود. در مقابل، شیبا اینو با برخورداری از اکوسیستم قویتر شامل Shibarium و ابزارهای دیفای، شانس بیشتری برای ماندگاری و یافتن کاربردهای واقعی دارد. پیپه کوین نیز بیشتر شبیه موجی مقطعی به نظر میرسد، اما در صورت گسترش جامعه کاربرانش میتواند در کوتاهمدت سودآوری داشته باشد. فلوکی اینو با تکیه بر برندینگ هوشمند و فعالیتهای خیریهای احتمالاً بخشی از محبوبیت خود را تثبیت خواهد کرد.
بونک بهعنوان میمکوین اصلی شبکه سولانا، به شدت تحت تأثیر رشد یا سقوط این بلاکچین قرار دارد و نوسانات بالایی را تجربه خواهد کرد. موناکوین نیز عمدتاً در بازار ژاپن فعال است و بعید به نظر میرسد به محبوبیت جهانی دست یابد. در کنار اینها، بسیاری از میمکوینهای جدید معمولاً پایداری ندارند و پس از مدتی به فراموشی سپرده میشوند.
به طور کلی، سرمایهگذاری در میمکوینها بسیار پرریسک است، زیرا بیش از آنکه بر پایه فناوری یا اصول اقتصادی استوار باشند، به هیجانات جامعه و موجهای مقطعی بازار وابستهاند. در آینده تنها آن دسته از میمکوینها دوام خواهند آورد که بتوانند اکوسیستم واقعی و کاربردهای عملی ایجاد کنند. در مجموع، میمکوینها بیش از آنکه پروژههایی جدی اقتصادی باشند، پدیدههایی فرهنگی و اجتماعیاند؛ با این حال همچنان توجه بازار را به خود جلب خواهند کرد.
میمکوینها و ارزهایی که از شوخی آغاز شدند، بخش جالب و غیرمنتظرهای از دنیای کریپتو را تشکیل میدهند. این پروژهها اگرچه بر پایه طنز و اتفاقات اینترنتی بنا شدند، اما توانستند میلیونها دلار ارزش پیدا کنند و حتی به ابزارهای پرداخت واقعی تبدیل شوند. با این حال، باید توجه داشت که نوسان بالا و نبود پشتوانه فنی قوی، ریسک سرمایهگذاری در آنها را زیاد میکند. آینده این ارزها وابسته به قدرت جامعه و روند فرهنگ اینترنت است. به طور کلی، آنها بیشتر از آنکه پروژههای اقتصادی باشند، پدیدههای اجتماعی و فرهنگی محسوب میشوند.