از مهرماه ۱۴۰۴، دانشگاههای کشور بار دیگر میزبان دانشجویان، بهویژه نودانشجویان، خواهند بود که برای اولین بار پا به محیط آموزش عالی میگذارند. در این میان، دانشجویان خوابگاهی دورههای روزانه، که انتظار میرود از تحصیل رایگان بهرهمند شوند، با هزینههای کمرشکن غذا، خوابگاه و سایر مخارج تحصیلی مواجه شدهاند. این واقعیت، بسیاری از دانشجویان را به سمت بازار کار سوق داده تا بتوانند هزینههای زندگی خود را تأمین کنند.
بر اساس نرخهای اعلامشده توسط سازمان امور دانشجویان، قیمت غذای دانشجویی در سال تحصیلی جدید ۴۷ درصد افزایش یافته است. دانشجویان برای هر وعده غذای کمهزینه ۱۱,۰۰۰ تومان، متوسط ۱۷,۰۰۰ تومان و پرهزینه ۲۲,۰۰۰ تومان باید بپردازند. این در حالی است که سال گذشته، هزینه غذای کمهزینه ۷,۵۰۰ تومان و پرهزینه ۱۵,۰۰۰ تومان بود. اجاره خوابگاهها نیز با افزایش ۵۷ درصدی، فشار مضاعفی به دانشجویان وارد کرده است.
یک حساب سرانگشتی نشان میدهد که هزینه غذا برای دانشجویان خوابگاهی در یک ماه، با احتساب ۲۶ روز کاری (بدون جمعهها)، به ارقام قابلتوجهی میرسد. برای سه وعده غذای کمهزینه (با صبحانه ۱۱,۰۰۰ تومانی)، هر دانشجو ماهانه ۸۵۸,۰۰۰ تومان و برای دو وعده پرهزینه بهاضافه صبحانه، ۱,۴۳۰,۰۰۰ تومان باید بپردازد. با احتساب هزینه ۴۵۰,۰۰۰ تومانی برای غذای روزهای جمعه (۴ روز در ماه)، هزینه کل غذا در یک ترم (۴ ماه) به ۱۱,۴۳۲,۰۰۰ تومان برای غذای کمهزینه و ۱۳,۷۲۰,۰۰۰ تومان برای غذای پرهزینه میرسد.
علاوه بر غذا و خوابگاه، دانشجویان باید هزینههای دیگری مانند رفتوآمد، خرید کتاب و سایر اقلام آموزشی را نیز متحمل شوند. این هزینهها، که بخش قابلتوجهی از بودجه ماهانه دانشجویان را به خود اختصاص میدهند، نشاندهنده این است که تحصیل در دورههای روزانه بههیچوجه رایگان نیست.
افزایش هزینههای زندگی دانشجویی، بسیاری از دانشجویان را وادار کرده تا در کنار تحصیل، به دنبال شغل باشند. این موضوع نهتنها فشار روانی و زمانی بر آنها وارد میکند، بلکه میتواند بر کیفیت تحصیل و عملکرد آنها تأثیر منفی بگذارد. دولت و دانشگاهها برای کاهش این فشارها نیازمند بازنگری در سیاستهای حمایتی خود هستند.