به تازگی گزارش‌های متعددی منتشر شده که نشان می‌دهد «الهام علی‌اف» رئیس‌جمهوری آذربایجان قصد دارد در میانه آبان‌ماه میزبان هفتادمین سالگرد اجلاس خاخام‌های صهیونیست اروپایی باشد؛ اجلاسی که گفته می‌شود نزدیک به ۵۰۰ تن از خاخام‌های یهودی از سراسر جهان در آن حضور خواهند یافت. بر اساس اعلام رسانه‌های یهودی و صهیونیستی، این نشست قرار است از ۴ تا ۶ نوامبر (۱۳ تا ۱۵ آبان) در باکو برگزار شود و احتمال حضور رسمی نمایندگانی از رژیم صهیونیستی نیز در آن وجود دارد.
این گردهمایی که با عنوان «کنوانسیون هفتادمین سالگرد سازمان مذهبی یهودیان جهان» برگزار می‌شود، بنا دارد به موضوعاتی چون گسترش «توافق‌نامه‌های آبراهام» توافقی که پنج سال پیش در دولت ترامپ به صلح‌سازی میان رژیم اسرائیل و چهار کشور عربی منجر شد و همچنین موضوعاتی نظیر آزادی مذهب و مقابله با یهودستیزی در اروپا بپردازد. برگزارکننده این اجلاس، «اتحاد خاخام‌های ارتدکس اروپا» است که از سال ۱۹۵۶ فعالیت می‌کند و اکنون بیش از ۷۰۰ رهبر مذهبی یهودی از جوامع مختلف اروپا را تحت پوشش دارد.
این نخستین بار است که چنین اجلاسی در یک کشور مسلمان و با هدف آشکار ترویج یهودیت صهیونیست برگزار می‌شود؛ اقدامی که نه تنها در داخل جمهوری آذربایجان حساسیت‌برانگیز خواهد بود، بلکه بی‌شک واکنش منفی امت اسلامی، حامیان فلسطین و ملت‌های آزاده جهان را نیز برخواهد انگیخت.
در همین ارتباط «علی‌اکبر ولایتی» مشاور امور بین‌الملل رهبر معظم انقلاب اسلامی، برگزاری اجلاس خاخام‌های صهیونیست در یک کشور مسلمان را «بسیار مایه تعجب و تأسف» دانست. وی این اقدام را «ضد اسلامی» توصیف و تأکید کرد که امیدوار است اصل این خبر صحت نداشته باشد.
همچنین ولایتی تصریح کرد: «این نخستین بار است که چنین خط‌شکنی توسط حکومت آذربایجان انجام می‌شود. به نظر می‌رسد هدف اصلی این اجلاس، گسترش توافق ابراهیم و کشاندن جمهوری آذربایجان و دیگر کشورهای مسلمان آسیای مرکزی به آن باشد.»
۱. گسترش توافق آبراهام و عادی‌سازی روابط با تل‌آویو
یکی از اهداف آشکار این اجلاس، پیشبرد روند عادی‌سازی روابط رژیم صهیونیستی با کشورهای مسلمان است. این رژیم با استفاده از پوشش مذهبی و عنوان «اجلاس دینی»، تلاش می‌کند تا پیوستن جمهوری آذربایجان و سپس دیگر کشورهای آسیای مرکزی به توافق آبراهام را هموار سازد. انتخاب باکو به عنوان میزبان، نشان‌دهنده آن است که رژیم اسرائیل به دنبال باز کردن جبهه‌ای تازه در قفقاز جنوبی و آسیای مرکزی است تا حلقه محاصره سیاسی و فرهنگی خود علیه ایران و محور مقاومت را تنگ کند.
۲. نفوذ نرم فرهنگی و مذهبی
رژیم صهیونیستی از دیرباز در عرصه نفوذ نرم سرمایه‌گذاری کرده است. برگزاری چنین اجلاسی در یک کشور مسلمان، اقدامی برای مشروعیت‌بخشی به یهودیت صهیونیستی در قلب جهان اسلام است. تل آویو می‌خواهد القا کند که حضور علنی و رسمی نهادهای مذهبی یهودی در یک کشور مسلمان نه تنها امری طبیعی، بلکه نشانه‌ای از تسامح دینی است. در واقع این اجلاس، تلاشی برای تغییر گفتمان و عادی‌سازی حضور رژیم صهیونیستی در ذهنیت ملت‌های مسلمان است.
۳. بهره‌برداری ژئوپلیتیک از موقعیت جمهوری آذربایجان
آذربایجان به دلیل موقعیت ژئوپلیتیک خاص خود در همسایگی ایران، روسیه و ترکیه، برای رژیم صهیونیستی پایگاه ارزشمندی محسوب می‌شود. رژیم صهیونیستی با گسترش روابط امنیتی و اطلاعاتی با باکو، بارها تلاش کرده از خاک آذربایجان برای فشار علیه ایران استفاده کند. برگزاری اجلاس خاخام‌ها در باکو، وجهه جدیدی از این همکاری است که علاوه بر جنبه‌های سیاسی، بعد مذهبی و فرهنگی هم پیدا می‌کند.
۴. نمایش مشروعیت و جایگاه بین‌المللی
رژیم صهیونیستی در پی بحران‌های داخلی و بحران مشروعیتی، همواره به دنبال صحنه‌های بین‌المللی برای نمایش حضور خود بوده است. میزبانی یک کشور مسلمان از اجلاسی با مشارکت نمایندگان صهیونیست، به معنای شکستن تابوی حضور رژیم اسرائیل در جهان اسلام تلقی می‌شود. تل‌آویو به آن به عنوان یک پیروزی تبلیغاتی بزرگ می‌نگرد.
۵. پیام به کشورهای مسلمان آسیای مرکزی
با انتخاب باکو به عنوان میزبان، رژیم صهیونیستی پیامی آشکار به دیگر کشورهای مسلمان آسیای مرکزی نظیر قزاقستان، ازبکستان و ترکمنستان ارسال می‌کند؛ پیامی مبنی بر اینکه راه عادی‌سازی باز بوده و باکو پیشگام آن است. این پیام در حقیقت مقدمه‌ای برای گسترش دامنه نفوذ صهیونیسم از خلیج فارس تا آسیای مرکزی است.
پیامدهای مخرب اجلاس باکو برای منطقه و جهان اسلام
میزبانی اجلاس خاخام‌های صهیونیست در باکو بیش از هر چیز به هویت اسلامی و شیعی جمهوری آذربایجان لطمه وارد می‌کند. مردمی که قرن‌ها در سایه فرهنگ اسلامی و عشق به اهل‌بیت (ع) زیسته‌اند، اکنون با دولتی مواجه‌اند که آشکارا به سمت صهیونیسم تمایل پیدا می‌کند. این دوگانگی میان باورهای مردم و سیاست‌های حکومت، زمینه‌ساز شکاف اجتماعی و سیاسی خواهد شد و اعتماد عمومی به حاکمیت را به شدت تضعیف می‌کند.
رژیم صهیونیستی با این اجلاس در عمل در صدد است تا جای پای خود را در قفقاز جنوبی محکم کند. تل‌آویو پیش‌تر نیز از همکاری‌های اطلاعاتی و امنیتی با باکو برای رصد رقبا و دشمنان بهره می‌برد و اکنون با ورود به عرصه فرهنگی و مذهبی در صدد نمایش لایه تازه‌ای از نفوذ خود است. این تحولات، توازن ژئوپلیتیک منطقه را بر هم زده و جهان اسلام را در معرض تهدید جدی قرار می‌دهد.
از نگاه ناظران، برای رژیم صهیونیستی، برگزاری چنین نشستی در کشوری مسلمان یک دستاورد تبلیغاتی است. این اقدام می‌تواند به مرور زمان حضور علنی صهیونیست‌ها در جهان اسلام را امری طبیعی جلوه دهد و در نتیجه راه را برای فعالیت‌های مشابه در سایر کشورهای مسلمان باز کند. این روند خطرناک، ارزش‌های اسلامی را هدف گرفته و انسجام امت مسلمان را تضعیف خواهد کرد که سران کشورهای اسلامی باید به این نکته مهم توجهی ویژه داشته باشند.
برگزاری اجلاس در باکو به معنای پشت کردن یک کشور مسلمان به آرمان فلسطین است. صهیونیست‌ها با نمایش چنین صحنه‌ای در سطح جهانی می‌کوشند نشان دهند که حتی ملت‌های مسلمان نیز مانعی برای پیشبرد اهداف آنان نیستند. این همدستی جمهوری آذربایجان با رژیم صهیونیستی، مشروعیت مقاومت فلسطین را نشانه می‌رود و تلاش می‌کند حامیان فلسطین را در انزوا و فشار سیاسی قرار دهد.
از سوی دیگر، چنین اجلاسی می‌تواند به ابزاری برای تفرقه‌افکنی میان کشورهای اسلامی تبدیل شود. اگر دولت‌ها به دلایل سیاسی سکوت کنند یا از کنار ماجرا بگذرند، در حالی‌که ملت‌ها و جریان‌های اسلامی آن را محکوم کنند، شکاف میان حاکمان و مردم عمیق‌تر خواهد شد. این اختلاف، انسجام امت اسلامی را به خطر می‌اندازد و دست صهیونیسم را برای بهره‌گیری از سیاست «تفرقه بینداز و حکومت کن» باز می‌گذارد.
سخن پایانی
اجلاس خاخام‌های صهیونیست در باکو اگر بدون واکنش جدی جهان اسلام برگزار شود، نقطه عطفی خطرناک در مسیر عادی‌سازی حضور رژیم صهیونیستی در کشورهای مسلمان خواهد بود. رژیم اسرائیل تلاش می‌کند با این اقدام، هم پایگاهی تازه در قفقاز جنوبی به دست آورد و هم از نظر فرهنگی و مذهبی خود را در دل جغرافیای اسلامی جا بیندازد. این روند اگر مهار نشود، به سرعت به یک مقدمه و الگو برای دیگر کشورهای آسیای مرکزی و حتی برخی دولت‌های عربی بدل خواهد شد و نفوذ نرم صهیونیسم را در سراسر منطقه گسترش خواهد داد.
سران باکو باید به این نکته توجه داشته باشند که جمهوری آذربایجان امروز تنها میزبان یک نشست مذهبی نیست؛ بلکه به صحنه اجرای پروژه‌ای ضد اسلامی تبدیل شده است که می‌خواهد هم آرمان فلسطین را تضعیف کند و هم هویت امت اسلامی را نشانه بگیرد.
این اجلاس یک هشدار آشکار است با این مضمون که اگر مسلمانان سکوت کنند، صهیونیسم گام‌به‌گام وارد خانه‌هایشان خواهد شد. اکنون وقت آن است که ملت‌ها و دولت‌های اسلامی صدای اعتراض خود را بلند کنند، وحدت را پاس بدارند و با بیداری در برابر این حرکت ایستادگی کنند؛ چرا که آینده اسلام و عزت مسلمانان در گرو واکنش امروز آنان است.
