همشهری آنلاین – گروه سیاسی: پس از اینکه در آخرین روزهای فروردین‌ماه گذشته خالد بن سلمان، وزیر دفاع عربستان به تهران آمد و با مقام‌های ارشد ایران گفت‌وگو کرد، سفر روز سه‌شنبه دبیر جدید شورای‌عالی امنیت ملی ایران به ریاض، بیش از هر چیز نشان‌دهنده تمایل دوطرف به تعمیق مناسبات، آن‌هم در شرایط تنش‌های فزاینده در سطح منطقه است.
کارشناسان معتقدند این سفر، که با همراهی علی باقری‌کنی، معاون سیاست‌خارجی دبیر شورای‌عالی امنیت‌ملی و محمدعلی بک، دستیار خلیج‌فارس وزیر امورخارجه انجام شد، می‌تواند به‌مثابه نقطه عطفی در مناسبات دوجانبه باشد و راهبردها و رویکردهای تهران و ریاض را درباره تحولات غرب‌آسیا بیش از گذشته به یکدیگر نزدیک کند.
دستورکارهای راهبردی
به‌نظر می‌رسد ترکیب هیات ایرانی در ریاض نشان‌دهنده تمرکز رایزنی‌ها بر مسائل چندجانبه سیاسی، امنیتی و اقتصادی است، از جمله:
- گسترش همکاری‌های اقتصادی: تبادل‌نظر درباره گسترش همکاری‌های مشترک اقتصادی، ازجمله در حوزه تجارت، سرمایه‌گذاری و پروژه‌های زیرساختی، از محورهای رایزنی لاریجانی در عربستان خواهد بود. آمارها نشان می‌دهد در سال ۱۴۰۳ تجارت غیرنفتی ایران و عربستان رشد قابل‌توجهی داشته و دوطرف درحال ترسیم چشم‌انداز تازه‌ای دراین حوزه هستند.
- بررسی تحولات منطقه‌ای: به‌نظر می‌رسد در شرایط کنونی رایزنی درباره مسائل امنیتی حوزه خلیج فارس و غرب‌آسیا، به‌ویژه استمرار شرارت‌های رژیم‌صهیونیستی از محورهای مهم رایزنی‌های هیات ایرانی در ریاض باشد.
- رایزنی‌های هسته‌ای: برخی براین اعتقادند که بحث و تبادل‌نظر درباره آخرین وضعیت مذاکرات هسته‌ای ایران و غرب از محورهای مطرح در رایزنی‌های ریاض خواهد بود؛ به‌ویژه اینکه پیش از این اخباری درباره تمایل ریاض به میانجی‌گری دراین زمینه مطرح شده بود.
- دیدار با مقام‌های ارشد سعودی: رایزنی با مقام‌های ارشد سعودی، به‌ویژه در حوزه‌های امنیتی، سیاسی و اقتصادی، از محورهای مهم این سفر به حساب می‌آید، آن‌هم با تمرکز بر توسعه همکاری‌ها در عرصه مبارزه با قاچاق و تروریسم و همچنین مدیریت تنش‌های منطقه‌ای.
- تحولات یمن: برخی تحلیلگران معتقدند تحولات یمن، یکی از محورهای رایزنی‌های دبیر شورای‌عالی امنیت ملی در ریاض خواهد بود.
- همکاری‌های مرزی و دریایی: به‌نظر می‌رسد بخش مهمی از گفت‌وگوها در ریاض، مربوط به تعمیق همکاری‌های دوطرف در حوزه مرزی و دریایی باشد که از اهمیت راهبردی ویژه‌ای برخوردار است.
- شرارت‌های تل‌آویو: رایزنی‌های امنیتی پیرامون تحولات پی‌آمد جنگ تحمیلی ۱۲ روزه رژیم‌صهیونیستی علیه ایران از دیگر محورهای تبادل‌نظرها در ریاض خواهد بود.
- پرونده لبنان: با توجه به سفر اخیر دبیر شورای‌عالی امنیت ملی به بیروت، به‌نظر می‌رسد بررسی تحولات این حوزه از دیگر محورهای مدنظر تهران و ریاض خواهد بود.
- میدان گازی «آرش» : برخی کارشناسان معتقدند رایزنی درباره مناقشات مطرح پیرامون میدان گازی «آرش» نیز می‌تواند از محورهای مطرح دراین سفر باشد.
دلایل اهمیت سفر به ریاض
رایزنی‌های لاریجانی در ریاض به دلایل مختلف، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است:
- مقابله با تهدیدهای مشترک در سطح منطقه از جانب رژیم‌صهیونیستی
- رایزنی برای اتخاذ راهبردهای مشترک برای مقابله را تنش‌زایی‌های مستمر تل‌آویو در سطح منطقه
- تبادل‌نظر برای گسترش روزافزون تعاملات تجاری و اقتصادی و تنوع‌بخشی به همکاری‌های این حوزه
- دستیابی به فهم مشترک در حوزه ثبات‌سازی در منطقه غرب‌آسیا
- شفاف‌سازی دیدگاه‌های تهران پیرامون تحولات جاری در سطح منطقه
- راهبردسازی برای شکل‌دهی به ائتلاف‌های مشترک باهدف مواجهه موثر با تهدیدهای منطقه‌ای
- تعریف سطوح متنوع برای گسترش روزافزون همکاری‌های دوجانبه
- استمرار روابط دیپلماتیک تهران – ریاض در سطح بالا
