خبرگزاری مهر، گروه استانها: طی پنج سال اخیر بیش از ۳۶۰ وقف جدید در مازندران ثبت شد که رویکرد بسیاری از آنان نیازهای روز جامعه و یا حرکت به سمت فناوری‌های نو و دانش بنیان است.
مازندران دیار و مهد علویان به شمار می‌رود و سنت حسنه وقف در آن ریشه کهن و دیرینه دارد و وجود هزار و ۳۰۰ امامزاده و ۱۳ هزار موقوفه نشان از عشق و ارادت این استان به اهل بیت عصمت و طهارت است.
وقف، سنت دیرینه و ارزشمند ایرانیان، این روزها در مازندران رنگ و بوی تازه‌ای به خود گرفته است. اگر پیش‌تر وقف‌ها عمدتاً محدود به ساخت مسجد یا مدرسه بود، اکنون واقفان مازندرانی با نگاهی مدرن، در مسیرهایی نو گام برداشته‌اند؛ از حمایت از علم و فناوری تا پاسخ به نیازهای فوری حوزه سلامت و آموزش.
اولین وقف هسته‌ای ایران در مازندران ثبت شد
یکی از نمونه‌های شاخص، وقف باغ بزرگی در شهرستان نور است که به یاد شهید «محسن فخری‌زاده» و با هدف حمایت از پژوهش‌های هسته‌ای به ثبت رسیده است. این اقدام فراتر از یک حرکت نمادین است و نشان می‌دهد واقفان مازندرانی به سنت‌های گذشته بسنده نمی‌کنند و به افق‌های تازه‌ای برای وقف می‌اندیشند.
مدیرکل اوقاف و امور خیریه مازندران در این باره به خبرنگار مهر می‌گوید: وقف‌های نوین در استان نشان‌دهنده درک عمیق مردم از نیازهای جامعه است.
حجت الاسلام ابراهیم حیدری افزود: باغ یاد شده نمونه‌ای از حرکت وقف به سمت حمایت از علم و فناوری است و نشان می‌دهد این سنت دیرینه چگونه با توسعه کشور پیوند خورده است.
در کنار وقف‌های علمی، وقف‌های اجتماعی نیز نمود یافته‌اند. خانم مریم صادقی، بانوی ۶۵ ساله اهل بابل، تمام دارایی خود را که شامل خانه قدیمی بوده را وقف آموزش کودکان محروم کرده است.
وی در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: این خانه سال‌ها محل زندگی خانواده ما بوده، اما حالا می‌تواند چراغی روشن برای نسل آینده باشد.
او مسیر پرپیچ و خم ثبت وقف را یادآور شد و از انجام امور اداری تا گفت‌وگو با اعضای خانواده که ابتدا با تصمیمش موافق نبودند سخن گفت.
اداره اوقاف مازندران از ثبت بیش از ۳۶۰ وقف جدید در سال‌های اخیر خبر داده است، این وقف‌ها تنها محدود به زمین و ملک نیستند و شامل تجهیزات پزشکی، مجتمع‌های تجاری، باغ‌ها و حتی حق بهره‌برداری از منابع طبیعی نیز می‌شوند.
یکی از وقف‌های ویژه، مجتمع تجاری عروس دریا در شهرستان نور است که با هدف حمایت از کودکان یتیم وقف شده است
یکی از وقف‌های ویژه، مجتمع تجاری عروس دریا در شهرستان نور است که با هدف حمایت از کودکان یتیم وقف شده و درآمد آن صرف خدمات اجتماعی خواهد شد، چنین نمونه‌هایی نشان می‌دهد چگونه می‌توان از ظرفیت اقتصادی وقف برای خدمت اجتماعی بهره برد.
در حوزه سلامت نیز وقف همچنان نقش محوری دارد. بیمارستان امام خمینی (ره) ساری بخشی از تجهیزات حیاتی خود مانند سی‌تی‌اسکن، ام‌آرآی و دستگاه‌های تنفس مصنوعی را از محل موقوفات تهیه کرده است.
مدیر بیمارستان امام خمینی (ره) ساری با اشاره به خرید تجهیزات از محل عوائد موقوفه می‌گوید: این تجهیزات کیفیت درمان را ارتقا داده و بیماران نیازمند دیگر مجبور به پرداخت هزینه‌های سنگین در مراکز خصوصی نیستند.
خرید تجهیزات بیمارستانی و درمانی
محمد سخایی در گفتگو با خبرنگار مهر افزود: در راستای اجرای امینانه نیت وقف، ۳۰ عدد تخت بیمارستانی، یک دستگاه آرگون پلاسما و یک دستگاه یورودانیامیک به ارزش ۳۲ میلیارد ریال جهت استفاده بیماران به بیمارستان امام خمینی (ره) ساری تحویل داده شد.
مدیر بیمارستان امام خمینی (ره) ساری ادامه داد: تجهیزات جدید اهدای موقوفه «محمدباقر تاجر ساروی» اکنون در حال خدمت رسانی به بیماران در بخش‌های مختلف درمانی بیمارستان امام خمینی (ره) ساری هستند.
تأثیر وقف‌ها را می‌توان در لبخند کودکی دید که بدون نگرانی از هزینه درمان می‌شود و یا در آرامش مادری که فرزندش را در بیمارستانی مجهز می‌بیند. وقف، در چنین لحظاتی، نه تنها یک اقدام اقتصادی، بلکه تبلور انسانیت و همدلی است.
با وجود این، مسیر وقف با چالش‌هایی نیز روبه‌رو است. یکی از کارشناسان حقوقی اوقاف مازندران توضیح داد: پیچیدگی‌های اداری، نبود مشاوره تخصصی و اطلاعات ناکافی از موانع اصلی در مسیر وقف است. بسیاری از افراد نیت خیر دارند اما نمی‌دانند از کجا شروع کنند یا کدام نوع وقف بیشترین تأثیر را دارد.
کارشناسان معتقدند هنوز ظرفیت‌های زیادی در وقف‌های هدفمند مغفول مانده است. در شرایط بحرانی مانند بیماری‌های نوظهور یا بلایای طبیعی، وقف می‌تواند نقش کلیدی در تأمین اقلام بهداشتی، ایجاد مراکز اضطراری و حمایت از خانوارهای آسیب‌دیده داشته باشد.
واقفانی که برتر شدند
در همین حال، اداره کل اوقاف مازندران از معرفی چهار واقف برتر استان در سال جاری خبر داده است. حجت‌الاسلام مسعود قربانی با اشاره به برگزاری همایش ملی نام‌آوران علم و وقف در تهران، اظهار کرد: چهار واقف مازندرانی به عنوان برگزیده کشوری در این همایش انتخاب شدند که از سوی مسئولان ملی تجلیل می‌شوند.
معاون فرهنگی و اجتماعی اداره‌کل اوقاف و امور خیریه استان مازندران افزود: واقفان خیراندیش مازندرانی همه ساله با توجه به وقف‌هایی که انجام می‌دهند به‌عنوان واقفان برتر کشوری انتخاب می‌شوند.
حجت الاسلام قربانی اسامی واقفان برتر را به شرح زیر اعلام کرد: جمشید حجتی‌نیا بازنشسته و حوا غلامرضایی از شهرستان رامسر بابت وقف شش دانگ یک قطعه زمین به مساحت ۴۳۰۰ متر مربع با نیت تأمین مخارج معلولان جسمی و حرکتی و سالمندان و محمد علی ابری بازنشسته از شهرستان نور بابت وقف شش دانگ عرصه اعیان ملک مسکونی به مساحت ۳۶۱ متر مربع با نیت کمک به ایتام و فقرا و مساکین و تأمین جهیزیه نوعروسان برتر شد.
وی گفت: احمد کرمانشاهی بازنشسته فرهنگی از شهرستان ساری بابت وقف عرصه و اعیان زمین و ساختمان مسکونی به مساحت ۷۴۰ متر مربع با نیت عزاداری سیدالشهدا و شهادت‌های امامان تقدیر شد.
این افراد با وقف‌های علمی، اجتماعی و خیریه، نمونه‌ای از حرکت‌های نوآورانه در مسیر خدمت به جامعه بوده‌اند و الگویی برای سایر واقفان و علاقه‌مندان به خیر عمومی به شمار می‌روند. این واقفان با ثبت موقوفات هدفمند، نقش مؤثری در تقویت حوزه‌های علم، سلامت و آموزش ایفا کرده‌اند و نشان می‌دهند وقف می‌تواند با نیازهای روز جامعه همگام شود.
