همشهری آنلاین – آرش نهاوندی: یکی از محبوب‌ترین رژیم‌های غذایی در سراسر جهان، رژیم کتوژنیک است که با نام رژیم کتو نیز شناخته می‌شود. تقریبا همه ورزشکاران یا افرادی که به رژیم‌های غذایی پایبند هستند، از ویژگی‌های رژیم غذایی کتوژنیک اطلاع دارند.در این نوع رژیم، میزان مصرف کربوهیدرات تا حد زیادی کاهش می‌یابد و با چربی جایگزین می‌شود. البته منظور از چربی، انواع چربی‌های سالم و کلسترول مفید است.
برای پی بردن به فواید و مضرات رژیم کتوژنیک و اینکه آیا این رژیم واقعا تا چه حد در کاهش وزن و افسردگی موثر است، آیا مضراتی نیز دارد یا خیر با دکتر مجید حسن قمی نایب رئیس انجمن تغذیه گفت و گویی انجام دادیم که در پی می‌آید.
چطور باعث کاهش وزن می‌شود؟
حسن قمی در این باره توضیح می‌دهد: در این نوع رژیم، میزان مصرف کربوهیدرات تا حد زیادی کاهش می‌یابد و با چربی جایگزین می‌شود. به دلیل اینکه مصرف کربوهیدرات خیلی کم می‌شود، بدن وارد حالت کتوز می‌شود و برای تأمین انرژی از چربی‌ها استفاده می‌کند. این موضوع باعث کاهش اشتها و در نتیجه کاهش وزن در خیلی از افراد می‌شود.
کنترل قند خون
او به اثرات کاهش مصرف کربوهیدرات نیز اشاره می‌کند و می‌گوید: رژیم کتوژنیک در مجموع باعث کنترل قند خون و بهبود دیابت نوع ۲ می‌شود چرا که کاهش مصرف کربوهیدرات باعث ثبات قند خون می‌شود. ا به دلیل کاهش کربوهیدرات، مقاومت به انسولین نیز ممکن است کمتر شده و ریسک بیماری‌های قلبی و عروقی پایین بیاید. این رژیم غذایی در برخی افراد، می‌تواند نیاز به داروهای دیابت را کمتر کند که البته برای اینکه چنین نتایجی حاصل شود بهتر است رژیم کتوژنیک باید زیر نظر متخصص تغذیه باشد.
این متخصص تغذیه در ادامه با بیان اینکه رژیم کتوژنیک پروفایل چربی خون در برخی افراد را کاهش می‌دهد، می‌افزاید: بعضی تحقیقات نشان دادند که رژیم کتو می‌تواند تری‌گلیسرید را کاهش بدهد و HDL (کلسترول خوب) رو بالا ببرد.
موثر در بهبود افسردگی و آلزایمر
حسن قمی همچنین به این مساله اشاره می‌کند که رژیم کتو می‌تواند در بهبود وضعیت اعصاب و روان نیز موثر باشد، او در این باره می‌گوید: در اصل کتو برای درمان صرع مقاوم به دارو در کودکان طراحی شد و هنوز هم برای این بیماران تجویز می‌شود. مطالعات مقدماتی نشان داده که ممکن است رعایت این رژیم غذایی در بهبود افسردگی، اضطراب، بیماری آلزایمر، پارکینسون، و اختلال دوقطبی هم سودمند باشند
نایب رئیس انجمن تغذیه همچنین می‌گوید که رژِیم کتوژنیک می‌تواند کاهش التهاب موثر باشد. به گفته وی، کتوز می‌تواند سطح التهاب بدن را پایین بیاورد، که با خیلی از بیماری‌های مزمن مرتبط است.
مضرات و محدودیت‌های رژیم کتوژنیک
این متخصص تغذیه می‌افزاید: رژیم کتوژنیک در روزها یا هفته‌های اول می‌تواند در افراد سردرد، خستگی، سرگیجه، تهوع، یبوست و کاهش انرژی ایجاد کند و خلق و خوی آن‌ها را پائین بیاورد. این رژیم همچنین به دلیل حذف میوه‌ها، غلات کامل و حبوبات میزان فیبر بدن پائین می‌آید که می‌تواند یا مشکلات روده‌ای یجاد کند.
افزایش میزان کلسترول بد
به گفته نایب رئیس انجمن تغذیه، اگر فرد در زمان رعایت این رژیم غذایی بیشتر از چربی‌های حیوانی و اشباع‌شده استفاده کند، امکان دارد میزان کلسترول LDL (بد) در بدن بالا برود و خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی افزایش پیدا کند. مصرف زیاد پروتئین و چربی در این رژیم غذایی می‌تواند برای افراد مبتلا به بیماری‌های مرتبط با کلیه یا کبد خطرناک باشد.
دکتر مجید حسن قمی همچنین به این مساله اشاره می‌کند که رژیم کتو برای همه افراد مناسب نیست و به منع مصرف در این گروه‌های خاص اشاره می‌کند: زنان باردار یا شیرده، افراد با مشکلات کبدی یا کلیوی، افرادی با سابقه اختلالات غذایی، کودکان (به جز برای درمان صرع تحت نظر پزشک).
بیشتر بخوانید:
