به گزارش خبرنگار مهر، سید جواد حسینی، ظهر پنجشنبه در آئین رونمایی از طرح ملی «سلامت اجتماعی معلم‌محور» با اشاره به تجربه هشت‌ماهه مطالعه و بررسی بیش از ۳۰ کشور در حوزه سیاست‌های اجتماعی گفت: سلامت اجتماعی مفهومی فراتر از بهداشت فردی است و همه فعالیت‌های اجتماعی و اقتصادی جامعه را دربر می‌گیرد.
وی رفاه اجتماعی، بهزیستی اجتماعی و فضائل اجتماعی را سه محور اصلی سلامت اجتماعی دانست و افزود: هر یک از این مولفه‌ها، شاخص‌های متعددی از جمله آموزش، مسکن، اشتغال و توانمندسازی را شامل می‌شوند.
رئیس سازمان بهزیستی با تأکید بر اینکه دولت‌ها در طول تاریخ با بزرگ شدن ساختارها و خدمات، هزینه‌های سنگینی را به جامعه تحمیل کرده‌اند، تصریح کرد: امروز یکی از چالش‌های جدی ما در ایران، اداره گران کشور است؛ چراکه دستگاه‌های متعدد در حوزه‌های مشابه فعالیت می‌کنند و این موازی‌کاری علاوه بر افزایش هزینه‌ها، موجب پیچیدگی اداری، کاهش دسترس‌پذیری و افت کیفیت خدمات شده است.
وی با اشاره به تجربه موفق کشورهای پیشرفته در تجمیع خدمات اجتماعی در محیط‌های عمومی و آموزشی یادآور شد: در ۲۸ کشور مطالعه‌شده، دولت بخش بزرگی از خدمات خود را در مدارس ارائه می‌دهد که البته مدرسه در ایران نیز در دسترس‌ترین و فراگیرترین مکان برای اجرای طرح‌های اجتماعی است.
حسینی ادامه داد: ما ۱۱۹ هزار مدرسه در سراسر کشور داریم که حتی در دورترین نقاط مرزی پرچم جمهوری اسلامی ایران بر بام آن برافراشته است و این ظرفیت عظیم می‌تواند پایگاه اجرای طرح‌های اجتماعی و عدالت‌محور باشد.
رئیس سازمان بهزیستی اظهار کرد: طرح سلامت اجتماعی معلم‌محور با هدف ارائه خدمات توانمندسازی، پیشگیری و حمایت اجتماعی در بستر مدارس طراحی شده است که محور این طرح مدرسه و مدیر مدرسه است و بهزیستی به‌عنوان تسهیلگر در کنار آموزش و پرورش قرار دارد.
وی با بیان اینکه هدف ما ارائه خدمات فراگیر، با کیفیت، عادلانه و در دسترس است؛ به گونه‌ای که هیچ‌کس از دایره خدمات جا نماند، عنوان کرد: در راستای اقدامات عملی این طرح ایجاد تعاونی‌های معلم‌محور با همکاری نمایندگان مجلس و فرهنگیان، به‌منظور ساماندهی فعالیت‌ها و حمایت از مدارس در دستور کار قرار دارد.
حسینی همکاری با بانک رفاه کارگران برای ایجاد «حساب محله» و ارائه تسهیلات ویژه به مدارس و خانواده‌ها و ارتقای کیفیت مدارس از محل مشارکت خیران و منابع حمایتی؛ از هوشمندسازی تا بهبود زیرساخت‌ها را از دیگر اقدامات عملی طرح برشمرد.
وی تأکید کرد: قرار نیست این طرح باری بر دوش مدارس بگذارد یا به امکانات موجود آسیب بزند، بلکه هدف ما آبادانی، ارتقا و افزایش کیفیت خدمات آموزشی و اجتماعی در مدارس است و این برنامه بر مبنای عدالت اجتماعی طراحی شده تا نیازمندان واقعی در اولویت باشند و همه از حداقل استاندارد خدمات بهره‌مند شوند.
رئیس سازمان بهزیستی با اشاره به توافقات انجام‌شده با وزارت آموزش و پرورش گفت: تفاهم‌نامه اجرای طرح سلامت اجتماعی معلم‌محور به امضا رسیده است و به‌زودی در سراسر کشور اجرا خواهد شد و ما با اتکا به ظرفیت بی‌نظیر مدارس و معلمان، مسیر تازه‌ای را برای ارائه خدمات اجتماعی، توانمندسازی جامعه و تحقق عدالت اجتماعی آغاز کرده‌ایم.
وی همچنین از گسترش طرح توانبخشی مبتنی بر جامعه (CBR) از روستاها به شهرها خبر داد و افزود: ۹۵ درصد روستاهای کشور تحت پوشش برنامه توانبخشی مبتنی بر جامعه قرار گرفته‌اند و اکنون تصمیم گرفته‌ایم این طرح را با استفاده از ظرفیت مدارس و محلات شهری گسترش دهیم.
حسینی خاطرنشان کرد: همه اعتبارات این برنامه توسط سازمان بهزیستی تأمین خواهد شد و افراد نیازمند خدمات توانبخشی در ساعات بعد از ظهر در مدارس محلات تحت پوشش خدمات آموزشی، اشتغال و توانبخشی قرار خواهند گرفت.
اولویت توانبخشی معلولان و گسترش خدمات غربالگری
وی با تأکید بر اولویت‌دار بودن خدمات برای معلولان اظهار کرد: در این طرح، همه معلولان در اولویت قرار دارند و نیازسنجی، غربالگری، ارجاع، توانمندسازی، آموزش و اشتغال آن‌ها در قالب یک نظام مشخص دنبال خواهد شد.
رئیس سازمان بهزیستی به تجربه ارزشمند جمهوری اسلامی ایران در حوزه غربالگری اشاره کرد و گفت: تا کنون بیش از ۶۲ میلیون غربالگری بینایی توسط سازمان بهزیستی انجام شده که نتیجه آن جلوگیری از نابینایی بیش از ۵۵۰ هزار نفر در کشور بوده است.
وی با اشاره به اینکه این اقدام بزرگ سبب شد نرخ شیوع تنبلی چشم که در جهان حدود چهار درصد است، در ایران به یک و نیم درصد کاهش یابد، افزود: این دستاورد مهم را اخیراً در اجلاس سازمان ملل متحد ارائه کردیم و مورد تحسین جامعه جهانی قرار گرفت.
حسینی با بیان اینکه در طرح جدید خدمات به سالمندان نیز توسعه می‌یابد، عنوان کرد: برای نخستین بار غربالگری بینایی و شنوایی سالمندان به صورت گسترده انجام خواهد شد و در این مسیر، انجمن اپتومتری ایران با ۳ هزار نیروی متخصص به صورت داوطلبانه در کنار سازمان بهزیستی قرار گرفته است.
وی با بیان اینکه مدارس و خانه‌های محلات به پاتوق سالمندان تبدیل خواهند شد، تصریح کرد: مطالعات نشان می‌دهد که یکی از مهم‌ترین نیازهای سالمندان گفت‌وگو، نشاط و حضور در جمع‌های دوستانه است؛ از همین رو برنامه‌های ویژه‌ای شامل آموزش سبک زندگی سالم، تغذیه مناسب، پیشگیری از آلزایمر، فعالیت‌های هنری و فرهنگی و نظام ارجاع تخصصی برای سالمندان طراحی شده است.
رئیس سازمان بهزیستی کشور همچنین از آغاز طرح غربالگری و هدایت تحصیلی شغلی برای نوجوانان ۱۳ تا ۱۸ سال خبر داد و گفت: در این برنامه استعدادها، ویژگی‌های شخصیتی، تمایلات تحصیلی و شغلی نوجوانان مشخص می‌شود و بر اساس آن آموزش مهارت‌ها و هدایت تحصیلی و شغلی صورت خواهد گرفت.
وی عنوان کرد: هدف ما در این طرح ایجاد پیوند میان استعداد، علاقه، ویژگی‌های شخصیتی و مسیر شغلی آینده است تا از این طریق زمینه اشتغال پایدار فراهم شود.
مدرسه؛ کانون خدمات اجتماعی
حسینی با تأکید بر نقش محوری مدارس در اجرای این طرح تصریح کرد: مدرسه باید به کانون فعالیت‌های اجتماعی، فرهنگی و تربیتی محلات تبدیل شود؛ چراکه در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش نیز تأکید شده که مدرسه علاوه بر نقش آموزشی باید الهام‌بخش فعالیت‌های اجتماعی محله باشد.
وی با اشاره به اینکه جامعه سالم در گرو مدرسه فعال و پرنشاط است، ابراز کرد: اگر می‌خواهیم جامعه زنگ‌زده نداشته باشیم، باید مدرسه پر از زنگ و زندگی باشد.
رئیس سازمان بهزیستی کشور خاطرنشان کرد: طرح توانبخشی مبتنی بر جامعه در شهرها با محوریت مدارس و محلات، در کنار طرح ملی سلامت اجتماعی معلم‌محور، گام بلندی برای تحقق عدالت اجتماعی، توانمندسازی معلولان، حمایت از سالمندان و هدایت نسل نوجوان است که به زودی در سراسر کشور اجرایی خواهد شد.
