اسنپبک قابلیت فعالسازی ندارد چون آمریکا در سال ۲۰۱۸ با خروج یکجانبه از برجام، حق استفاده از «مکانیسم ماشه» (اسنپبک) را از دست داد، سه کشور اروپایی (انگلیس، فرانسه، آلمان) نیز با تبعیت از سیاست فشار حداکثری واشنگتن تعهدات خود را به برجام نقض کردهاند بنابراین آنها از منظر سیاسی و اخلاقی مشروعیت لازم برای رجوع به این سازوکار را ندارند.
استدلال ایران درباره انقضای اسنپبک
برجام یک بستهی متوازن بود: محدودیتهای هستهای در مقابل رفع تحریمها. ایران معتقد است وقتی طرف مقابل بهطور گسترده تحریمها را بازگردانده و هیچگونه انتفاع اقتصادی نصیب ایران نشده، دیگر حقی برای استفاده از مفاد برجام باقی نمیماند. به بیان دیگر، اروپاییها نمیتوانند هم از تعهدات شانه خالی کنند و هم از مزایای نظارتی برجام برای فشار بر ایران استفاده کنند.
تبعات سیاسی سنگین اسنپبک برای اروپا
اروپا در وضعیت وابستگی شدید به آمریکا و ناتوانی در استقلال راهبردی قرار دارد. هر اقدام تروئیکای اروپایی در مسیر اسنپبک، در اصل دنبالهروی از واشنگتن است نه ابتکار مستقل.
چنین اقدامی به معنای فروپاشی کامل برجام خواهد بود و اروپا نیز بهطور قطع از آن متضرر میشود: هم در حوزه انرژی، هم در امنیت منطقهای، و هم در روابطش با روسیه و چین.