خبرگزاری مهر -گروه استانها، زهرا رضازاده: بازار لوازم‌التحریر و پوشاک مدارس در اردبیل روزهای شلوغی را سپری می‌کند. فروشندگان می‌گویند هر ساله در شهریورماه تقاضا چند برابر می‌شود، اما امسال افزایش مداوم قیمت‌ها باعث شده خریدها به مراتب سخت‌تر و با چانه‌زنی بیشتر همراه باشد.
در مغازه‌های سطح شهر، دفترهای ساده بین ۲۰ تا ۱۰۰ هزار تومان، مداد و خودکار در بسته‌های چندتایی تا ۱۵۰ هزار تومان، و جامداد ی‌های ساده از حدود ۲۵۰ هزار تومان به بالا قیمت‌گذاری شده‌اند. فروشندگان می‌گویند خانواده‌ها بیشتر به سمت محصولات ایرانی و ارزان‌تر رفته‌اند، اما حتی این انتخاب‌ها نیز با توجه به رشد تورم چندان مقرون به‌صرفه نیست.
کوله‌پشتی‌های مدرسه‌ای در اردبیل بین ۶۰۰ هزار تا یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان عرضه می‌شوند. نمونه‌های برنددار یا وارداتی گاه بیش از دو میلیون تومان نیز قیمت دارند.
کفش مدارس نیز سهم بزرگی در سبد هزینه دارد؛ کفش‌های کتانی یا چرمی ساده برای دانش‌آموزان ابتدایی از ۵۰۰ هزار تومان شروع می‌شوند و برای مقاطع بالاتر یا مدل‌های با کیفیت‌تر تا یک میلیون و ۳۰۰ هزار تومان برآورد می‌شوند.
لباس فرم؛ نماد برابری یا بار اضافه؟
طبق بخشنامه وزارت آموزش و پرورش، مدارس موظف به رعایت سقف قیمت لباس فرم هستند. با این حال، والدین اردبیلی می‌گویند نرخ‌ها در عمل بسیار بالاتر تمام می‌شود.
لباس فرم دانش‌آموزان ابتدایی به‌طور میانگین بین ۸۰۰ هزار تا یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان قیمت دارد و در مدارس غیرانتفاعی یا با طراحی خاص حتی تا سه میلیون تومان نیز می‌رسد. بسیاری از والدین گلایه دارند که تغییر سالانه رنگ یا مدل لباس، آن‌ها را ناچار به خرید دوباره می‌کند؛ حتی زمانی که لباس سال قبل هنوز سالم است.
گفت‌وگوی میدانی با مردم
لیلا احمدی، مادر دو فرزند دبستانی در اردبیل، می‌گوید: لباس فرم هر دو بچه‌ام سال قبل تمیز و اندازه بود، اما مدرسه رنگ را تغییر داده است. حالا باید دوباره برای هر کدام بالای یک میلیون تومان هزینه کنم.
یک فروشنده لوازم‌التحریر در خیابان امام اردبیل نیز می‌گوید: خانواده‌ها بیشتر دنبال ارزان‌ترین اجناس هستند. ما هم جنس ایرانی را پیشنهاد می‌کنیم، اما حتی این اجناس هم نسبت به پارسال حدود ۴۰ درصد گران‌تر شده‌اند.
هزینه متوسط برای یک خانواده چهار نفره
محاسبات میدانی نشان می‌دهد یک خانواده با دو فرزند دانش‌آموز برای تهیه اقلام ضروری مدرسه باید هزینه‌ای بین پنج و نیم تا هشت میلیون تومان در آغاز سال تحصیلی بپردازد. این مبلغ شامل لوازم‌التحریر، کیف، کفش و لباس فرم است و در صورت تحصیل در مدارس غیرانتفاعی یا خرید کالاهای برند، رقم نهایی حتی از ۱۰ میلیون تومان هم فراتر می‌رود.
پیامدهای اجتماعی و اقتصادی
کارشناسان می‌گویند افزایش هزینه‌های تحصیلی پیامدهای چندوجهی دارد: فشار روانی بر خانواده‌ها، کاهش کیفیت خرید به‌دلیل انتخاب اجناس ارزان و کم‌دوام، و ایجاد احساس تبعیض میان دانش‌آموزان. «لباس فرم» که قرار بود نشانه‌ای از یکدستی و برابری باشد، امروز در مواردی به عامل نابرابری و اجبار بدل شده است.
راهکارهای کاهش فشار می‌تواند نظارت سختگیرانه بر قیمت‌گذاری لباس فرم مدارس، الزام مدارس به پذیرش لباس سال قبل در صورت سلامت و تناسب اندازه، حمایت از تولیدکنندگان محلی باکیفیت و ارائه وام‌های کم‌بهره به خانواده‌ها، اطلاع‌رسانی شفاف درباره حقوق والدین و دستورالعمل‌های وزارتخانه باشد.
«مشق گرانی» روایت خانواده‌هایی است که در آغاز هر سال تحصیلی، پیش از باز شدن کتاب‌ها، تمرین سختی را روی کاغذ زندگی آغاز می‌کنند: تمرینی پر از عددهای میلیون‌تومانی برای کیف و کفش و لباس، و پرسشی تکراری در دلشان که آیا عدالت آموزشی در سایه این فشارها رنگ نمی‌بازد؟
هیچ دانش‌آموزی در استان به دلیل مشکلات اقتصادی از تحصیل بازنخواهد ماند
سیداردشیر رشیدی مدیرکل آموزش و پرورش استان اردبیل در گفت و گو با خبرنگار مهر اظهار کرد: هیچ دانش‌آموزی در استان به دلیل مشکلات اقتصادی از تحصیل بازنخواهد ماند و در صورت ناتوانی خانواده‌ها در تأمین هزینه‌های ثبت‌نام، کتاب یا لوازم‌التحریر، مدارس و اداره کل آموزش و پرورش مستقیماً این هزینه‌ها را پوشش خواهند داد.
وی تأکید کرد: مدیران مدارس موظف هستند در آغاز سال تحصیلی دانش‌آموزان نیازمند را شناسایی کرده و در صورت مشاهده هرگونه مشکل مالی، بلافاصله موضوع را به نواحی و اداره کل گزارش دهند تا در سریع‌ترین زمان ممکن حمایت‌های لازم انجام گیرد.
مدیرکل آموزش و پرورش اردبیل گفت: علاوه بر حمایت‌های آموزش و پرورش، نهادهای حمایتی و خیریه‌ها نیز در کنار مدارس هستند و دانش‌آموزان نیازمند را تحت پوشش قرار می‌دهند تا آغاز سال تحصیلی جدید بدون دغدغه و نگرانی برای همه دانش‌آموزان همراه باشد.
علیرضا حسین نژاد، رئیس کمیته امداد استان اردبیل نیز در گفت و گو با خبرنگار مهر بیان کرد: توزیع لوازم‌التحریر میان ۱۶ هزار دانش‌آموز تحت پوشش کمیته امداد اردبیل صورت گرفته و برای تأمین این بسته‌ها بیش از پنج میلیارد تومان هزینه شده و خوشبختانه همه دانش‌آموزان تحت پوشش از این اقلام بهره‌مند شده‌اند.
به گفته وی، هرچند در زمینه تأمین کیف و کوله‌پشتی همچنان نیازهایی وجود دارد، اما بخشی از آن از طریق خیرین و مراکز نیکوکاری تأمین شده و تلاش برای پوشش کامل ادامه دارد.
وی با بیان اینکه هیچ دانش‌آموزی به دلیل مشکلات مالی نباید از تحصیل بازبماند، گفت: تعامل سازنده‌ای با آموزش و پرورش استان برقرار است و در صورت مشاهده هر مورد بازماندگی از تحصیل به علت فقر، بلافاصله ورود کرده و مشکل خانواده‌ها را رفع می‌کنیم. همچنین تمامی دانش‌آموزان تحت پوشش امداد از پرداخت هزینه‌های جاری مدارس معاف هستند.
به گزارش مهر، با نزدیک شدن به آغاز سال تحصیلی جدید، خانواده‌های اردبیلی با موجی از گرانی در بازار لوازم‌التحریر، پوشاک، کیف و کفش مدرسه مواجه شده‌اند؛ تا جایی که تأمین ابتدایی‌ترین نیازهای تحصیلی برای بسیاری به چالشی جدی تبدیل شده است. بررسی‌های میدانی نشان می‌دهد هزینه آماده‌سازی دو دانش‌آموز برای مدرسه، بین ۵.۵ تا ۸ میلیون تومان برآورد می‌شود و در مواردی حتی از ۱۰ میلیون تومان فراتر می‌رود.
والدین از افزایش قیمت‌ها، اجبار به خرید مجدد لباس فرم به‌دلیل تغییر رنگ یا مدل، و فشار روانی ناشی از هزینه‌ها گلایه‌مندند. در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، مسئولان آموزش و پرورش استان اردبیل و کمیته امداد اطمینان داده‌اند که هیچ دانش‌آموزی به دلیل مشکلات مالی از تحصیل باز نخواهد ماند و حمایت‌های دولتی، نهادهای حمایتی و خیرین برای کاهش این فشارها بسیج شده‌اند.
این گزارش، روایتی است از واقعیت‌های اقتصادی و اجتماعی مهرماه در اردبیل؛ ماهی که برای بسیاری از خانواده‌ها، به‌جای بوی مدرسه، بوی گرانی و اضطراب می‌دهد.
