در شرایطی که هزینههای حملونقل جادهای به شدت افزایش یافته و مشکلاتی همچون تصادفات و استهلاک جادهها فشار زیادی به اقتصاد کشور وارد کرده، توسعه حملونقل ریلی میتواند راهکاری پایدار و مقرون به صرفه باشد. حرکت بار و مسافر از جاده به ریل، علاوه بر کاهش هزینهها، مزایای بزرگی در حوزه کاهش مصرف سوخت و آلایندگی زیستمحیطی به همراه دارد.
جایگاه جغرافیایی ایران، این کشور را به یکی از مسیرهای اصلی اتصال اروپا، آسیای میانه، روسیه، چین و کشورهای جنوب خلیج فارس تبدیل کرده است. اگر زیرساختهای ریلی ایران به شکل گسترده و مدرن توسعه پیدا کند، میتواند به یکی از مهمترین کریدورهای ترانزیتی جهان تبدیل شود. چنین ظرفیتی به معنای ورود میلیاردها دلار درآمد ارزی از محل ترانزیت بارهای بینالمللی خواهد بود و میتواند نقشی تعیینکننده در رشد اقتصادی کشور ایفا کند.
از منظر امنیت انرژی و حمل کالاهای استراتژیک نیز توسعه خطوط ریلی اهمیت فراوانی دارد. بسیاری از محصولات معدنی، کشاورزی و صنعتی ایران نیازمند حملونقل ایمن و سریع هستند و تنها سیستم ریلی است که میتواند این نیاز را با ظرفیت بالا پاسخ دهد. به ویژه در حوزه صادرات مواد معدنی و پتروشیمی، توسعه ریلی میتواند تحولی جدی ایجاد کند و زمان و هزینه حمل را به حداقل برساند.
یکی دیگر از ضرورتهای توسعه ریلی، نگاه بلندمدت و ملی به پروژههاست. اجرای طرحهای نیمهتمام و اتصال خطوطی همچون راهآهن رشت–آستارا، چابهار–زاهدان و کرمانشاه–خسروی میتواند عملاً شبکه ایران را به مسیرهای بینالمللی متصل کند. هر تأخیر در این پروژهها به معنای از دست دادن فرصتهای اقتصادی برای کشور خواهد بود. بنابراین لازم است منابع مالی پایدار و برنامهریزی کلان برای تکمیل این مسیرها در دستور کار قرار گیرد.
از سوی دیگر، توسعه شبکه ریلی علاوه بر منافع اقتصادی، تأثیرات اجتماعی گستردهای نیز به همراه دارد. ایجاد اشتغال در پروژههای ساخت و بهرهبرداری، بهبود سطح رفاه عمومی از طریق دسترسی آسانتر به سفرهای ایمن و ارزان، و کاهش تمرکز ترافیک جادهای از جمله دستاوردهای اجتماعی توسعه ریلی به شمار میآید.
در نهایت باید گفت که آینده حملونقل ایران بدون توسعه گسترده شبکه ریلی قابل تصور نیست. اگر سیاستگذاران با نگاه راهبردی و سرمایهگذاری جدی به این حوزه ورود کنند، ایران میتواند نه تنها نیازهای داخلی خود را برطرف کند، بلکه به هاب منطقهای ترانزیت کالا و مسافر تبدیل شود. این هدف بزرگ تنها با عزم ملی و همکاری همهجانبه میان دولت، بخش خصوصی و جامعه محقق خواهد شد.
مدیرعامل راهآهن گفت: پروژه اتصال منطقه ویژه اقتصادی سلفچگان به شبکه ریلی با جدیت دنبال میشود.
جبارعلی ذاکری معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل راه آهن ۲۹ شهریورماه در آیین افتتاح و بهرهبرداری اتصال ریلی سیلوی شهیدنخعی قم به شبکه ریلی که استاندار قم، جمعی از نمایندگان مردم قم در مجلس شورای اسلامی و مدیران استانی حضور داشتند گفت:اتصال منطقه ویژه اقتصادی سلفچگان به شبکه ریلی کشور یکی از پروژههای مهم و راهبردی در حوزه بار است.
وی خاطرنشان کرد: این منطقه ظرفیتهای بالایی برای بارهای ریل پسند دارد و اتصال آن به ریل میتواند تحولی در جابجایی بار و رونق اقتصادی استان قم و کشور ایجاد کند.
ذاکری بر ضرورت اتصال چشمههای بار به شبکه ریلی تأکید کرد و گفت:با اجرای این پروژه، امکان بهرهگیری از حملونقل ترکیبی فراهم خواهد شد و این امر میتواند به کاهش هزینهها، افزایش ایمنی و توسعه صادرات کمک کند.
مدیرعامل راهآهن ابراز امیدواری کرد: با تکمیل این پروژه و استفاده از ظرفیتهای موجود، شاهد ارتقای جایگاه قم در حملونقل ریلی کشور و افزایش سهم بار ریلی باشیم.