همشهری آنلاین - یکتا فراهانی: درحالی‌که تنش‌ها در خاورمیانه و نقاط مختلف دنیا زیاد شده، کشورها سرمایه‌گذاری جدی روی فناوری‌های جدید نظامی می‌کنند. در این میان، ایران هم در چندین پروژه فعالیت دارد.
تحول در مفهوم قدرت نظامی
در قرن بیست و یکم، مفهوم قدرت نظامی دارد بیشتر به هوش، دقت و سرعت واکنش وابسته می‌شود تا صرفاً تعداد تانک یا موشک. بهره‌گیری از فناوری‌هایی مثل هوش مصنوعی، ربات‌های رزمی، سامانه‌های لیزری و رادارهایی که هواپیماهای مخفی‌کار را شناسایی می‌کنند، تعریف جدیدی به «برتری نظامی» داده‌اند. پیشرفت کشورها از جمله ایران نشان‌دهنده تغییر جهت استراتژیک در نحوه نگرش به تهدید و جنگ هستند.
بیشتر بخوانید:
جدیدترین فناوری‌ها و سلاح‌ها در بخش نظامی
ایران سلاح‌هایی مثل مسلسل ۷٫۶۲ میلی‌متری و امکان نصب موشک ضدتانک (ATGM) یا لانچر مهمات «لوتر کینگ» هم دارد. یعنی هم دیده‌بان است، هم آتش حمایتی.
ایران رادار آرایه فازی «غدیر» را دارد که برد آن تا ۱۱۰۰ کیلومتر گزارش شده است. این رادار توانایی ردیابی اهداف هواپیما، هواگردهای مخفی کار، موشک کروز و موشک بالستیک را دارد. حتی ماهواره‌هایی با مدار پایین زمین را هم می‌تواند تعقیب کند. این یعنی ایران در حوزه رهگیری و هشدار سریع پیشرفته‌تر شده استموشک بالستیک
موشک بالستیک «قاسم بصیر»
ایران موشک متوسط‌برد جدیدی دارد به اسم قاسم بصیر (Qassem Bassir) که سوخت جامد دارد. برد آن تقریباً ۱۲۰۰ کیلومتر تخمین زده شده است؛ یعنی از فاصله‌ای دور می‌تواند هدف بگیرد
همچنین ویژگی‌هایی مثل راهنمایی نهایی با حسگر الکترو - اپتیکی / فروسرخ دارد؛ این یعنی وقتی نزدیک هدف می‌شود، با دیدن تصویر یا نشانه‌های حرارتی به سمت آن می‌رود و به پیام‌های GPS وابسته نیست. این مزیت بزرگی در برابر اختلال‌های الکترونیکی است.
پهپادهای تهاجمی جدید روسیه و کاربرد مقاومت الکترونیکی
روسیه نیز پهپاد جدیدی به نام Geran-۳ دارد که با الهام از پهپاد ایرانی Shahed-۲۳۸ ساخته شده است. ویژگی‌های شاخص: سرعت بالا (حدود ۳۷۰ کیلومتر بر ساعت)، برد بیشتر از ۱۰۰۰ کیلومتر، و مقاومت در برابر جنگ الکترونیکی (یعنی مختل‌کردن فرمان یا ناوبری آن سخت‌تر است).
تمرکز بر قدرت بازدارنده دریایی و تسلیحات ضد کشتی
ناو پهپادبر شهید باقری (Shahid Bagheri) یکی از پروژه‌های بزرگ ایران است؛ تبدیل یک کشتی تجاری به ناوی که بتواند چندین پهپاد، هلیکوپتر و موشک کروز را حمل کند.
همچنین موشک کروز ضد کشتی جدیدی به نام Ghadr-۳۸۰ آزمایش شده است که برد آن بیش از ۱۰۰۰ کیلومتر است و قابلیت ضدجنگال (anti-jamming) دارد.
رویکردهای نوین در جنگ امروزی
استفاده گسترده از فناوری هوش مصنوعی و مقاومت در برابر جنگ الکترونیکی: پهپادهایی که وابستگی کمتر به GPS دارند یا سیستم‌هایی که هنگامی که دشمن تلاش می‌کند فرمان‌ها یا سیگنال‌ها را مختل کند، بتوانند خودشان تصحیح کنند یا عملکردشان را ادامه دهند.
دوران جدیدی از جنگ و دفاع!
آنچه مشخص است: دوران جدیدی از جنگ و دفاع در راه است؛ جنگی که در آن سرعت، دقت، هوش مصنوعی و فناوری‌های الکترونیکی نقش اول را دارند، نه فقط تعداد نیرو و تجهیزات سنگین. در این میان ایران هم تلاش می‌کندهم پایداری دفاعی‌اش را افزایش دهد، هم برتر بودنش در قدرت بازدارنده.
چالش اصلی برای هر کشور این است که این فناوری‌ها چگونه در میدان واقعی عمل خواهند کرد. البته نمی‌توان انکار کرد که تمرکز بر فناوری نظامی نوین در حال افزایش است و هر کشور عقب بماند، ممکن است در آینده متحمل فشار بیشتری شود.
