به گزارش خبرگزاری مهر، حجت‌الاسلام والمسلمین حمزه خلیلی، معاون اول قوه قضائیه در یادداشتی که درباره عفو معیاری اخیر نوشت: عفو معیاری مورخ (۱۸ شهریور امسال) مقام معظم رهبری را می‌توان بر مبنای نوع نگاه به طبیعت انسان، تبیین و تشریح کرد.

گاهی ممکن است این دیدگاه وجود داشته باشد که از آنجاکه انسان موجودی است که پاک آفریده شده، باید کاملاً پاک زندگی کند و رفتار آلوده و خطایی نداشته باشد و تمام راه‌های نادرست و انحرافی در مسیر زندگی انسان باید مسدود تا راه رسیدن او به سعادت و کمال هموار شود.

نوع نگاه دیگر این است که اساساً انسان، در معرض آزمایش و ابتلاء آفریده شده به گونه‌ای که زمینه دو گرایش وجود دارد؛ اِنّا هَدَیْنَاهُ السِّبِیلَ إِمَا شَاکِرًا وَإِمّا کَفُورًا، یعنی می‌تواند راه درست یا نادرست را انتخاب کند.

بنابراین انسان به طور طبیعی در معرض لغزش و خطاست و به این دلیل، گاهی عمداً یا سهواً مرتکب اشتباه می‌شود، پس نباید این گونه رفتارهای انسان را به دور از انتظار تلقی کنیم.

امیرمؤمنان حضرت علی علیه السلام در نامه ۵۳ خطاب به مالک اشتر می‌فرمایند: «یَفْرُطُ مِنْهُمُ الزَّلَلُ وَ تَعْرِضُ لَهُمُ الْعِلَلُ وَ یُؤْتَی عَلَی أَیْدِیهِمْ فِی الْعَمْدِ وَ الْخَطَإِ» از آنها خطاها سر خواهد زد و علت‌هایی عارضشان خواهد شد و به عمد یا خطا، لغزش‌هایی می‌کنند باید توجه داشت که به هر حال از انسان خطا و اشتباه سر می‌زند و در رفتار انسان گاه عمداً و گاه به خطا، انحرافاتی به وجود می‌آید.

به همین جهت امیرالمؤمنین می‌فرمایند «.. فَأَعْطِهِمْ مِنْ عَفْوِکَ وَ صَفْحِکَ مِثْلِ الَّذِی تُحِبُّ وَ تَرْضَی أَنْ یُعْطِیَکَ اللَّهُ مِنْ عَفْوِهِ وَ صَفْحِهِ.» از عفو و بخشایش خویش نصیب‌شان ده، همانگونه که دوست داری که خداوند نیز از عفو و بخشایش خود تورا نصیب دهد.

پس با توجه به فرمایش حضرت علی (علیه السلام)، وظیفه حاکم با عنایت به طبیعت انسان، عفو و بخشش فراوان است، به میزان و اندازهای که انسان دوست دارد خداوند او را ببخشد.

حضرت از مالک خواسته‌اند که در زمینه عفو مجرمان از حداکثر اختیارات خود استفاده کند و بیشترین گذشت را درباره آنان در نظر بگیرد مگر انکه عفو مجرم موجب بروز فسادی شود که غیر قابل تحمل بر جامعه است. عفو معیاری امسال نیز از این مبنا یعنی مبنای دینی و سنت علوی تبعیت کرده است.

اولاً: عفو معیاری اخیر بسیار گسترده است و دامنه آن وسیع و دربر گیرنده همه محکومان خصوصاً محکومان امنیتی شده است. جنانجه عفوهای گذشته مرور شود، دامنه آن به این میزان وسیع نبوده است.

مقام معظم رهبری با این اقدام نشان داده‌اند که هیج حد و مرزی برای بخشش محکومان وجود ندارد و می‌توان در غیر حقوق فردی و شخصی، محکومان زیادی را مورد عفو و بخشودگی قرار داد.

ثانیاً: علیرغم وسعت و دامنه این عفو، مواردی که عفو محکوم علیه موجب برزو فساد غیر قابل تحمل در جامعه می‌شود، مورد استثنا قرار گرفته است زیرا گرچه اصل بر عفو و بخشودگی است و مجازات در برابر عفو، امر به حداقلی است، اما آن جایی که آزادی اشخاص مجرم موجب اخلال در نظام حاکمیتی شود و امنیت مردم و جامعه با آزادی برخی اشخاص در معرض خطر قرار گیرد، این قاعده تغییر می‌یابد واصل بر مجازات و تحمل حبس تعزیری می‌شود.

ثالثاً: رحمت و فتح در نظام اسلامی یک اصل مقدم بر غضب و سخت‌گیری است طبیعتاً آورده این رحمت صمیمیت و الفت در روابط و ارتباطات سیاسی و اجتماعی است.

عفو معیاری اخیر در روابط و ارتباطات اجتماعی و سیاسی بسیار تأثیرگذار بوده است. امروز ما نشانه‌های آن را در مجامع و محافل مختلف شاهد بوده و هستیم.

رابعاً: این‌گونه اقدامات که توأم با اقتدار نظام انجام پذیرفت موجب یأس و نا امیدی دشمنان نظام خصوصاً در رژیم صهیونیستی و آمریکا شده است، زیرا تجربه انقلاب اسلامی نشان داده دشمنان نظام هیچ‌گاه شادمانی و سرور مردم را برنمی‌تابند و همیشه و پی در پی تلاش می‌کنند از شادمانی و سرور شهروندان بکاهند.

عفو معیاری اخیر از یک سو خانواده‌های زیادی از محکومین و وابستگان آنان را خوشحال و شادمان کرد و از سوی دیگر این شادمانی به یأس و ناامیدی دشمنان نظام انجامیده است.