گروه سیاست نامهنیوز: شب گذشته قطعنامه تداوم تعلیق تحریمهای ایران در شورای امنیت سازمان ملل متحد رأی نیاورد و عملا مکانیزم ماشه فعال و تحریمهای شورای امنیت بازگشت. حالا در این شرایط پرسش آن است که مناسبات دیپلماتیک به کدام سمت میرود؟ آیا مسیر بسته است یا هنوز میتوان امید به روزنهای برای کاهش تنشها داشت؟
علی بیگدلی، تحلیلگر مسائل سیاست خارجی، درباره این موضوع به «نامهنیوز» گفت: «شرایط کنونی بسیار پیچیده است. چند عامل مهم وضعیت را دشوار کردهاند. نخستین عامل، چندصدایی در داخل کشور است که تصمیمگیری در حوزه سیاست خارجی را بسیار سخت کرده است. از یکسو مجلس مواضعی دارد، از سوی دیگر دولت سخن دیگری میگوید و در نماز جمعهها نیز موضوعات متفاوتی مطرح میشود. در همین حال، مذاکره آقای عراقچی با سران اروپایی هم چندان نتیجه ملموسی نداشت. حال این پرسش پیش میآید که اگر قطعنامه روسیه و چین مبنی بر تعلیق اجرایی شدن مکانیزم ماشه به مدت شش ماه رخ میداد، چه سیاسی را در پیش میگرفتیم؟ آیا پس از آن شش ماه آماده میشدیم سایتهای هستهای خود را بدون فعالیت کنیم یا گفتوگوی مستقیم با آمریکا را آغاز کنیم؟ برخی معتقدند که پس از این شش ماه التهاب آژانس و اروپاییها کاهش مییافت، اما من چنین تصوری ندارم».
او ادامه داد: «نتانیاهو روز گذشته طوری سخن گفت که گویی بنای ساقط کردن نظام ایران را دارد. من در همینجا به صراحت میگویم که تغییر نظام ایران به هیچ وجه ممکن نیست؛ حتی اگر اسرائیل به همکاری ایران به حمله کنند باز هم چنین مسئلهای رخ نمیدهد زیرا چنین مسئلهای با موشک و پهباد و از فلاصلهای دور اساسا محقق نمیشود و صرفا یک بلوف سیاسی از سوی اسرائیل است».
این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی همچنین بیان کرد: «مذاکره مستقیم ایران و آنریکا در دوره آقای روحانی رخ داد و آنقدر تابو نیست. البته در مقطع کنونی این مذاکرات نهی شده اما در آینده میشود مسیرهای دیپلماتیک را باز کرد و اگر شرایط خطیرتر شود مذاکره یکی از ابزارها برای کاهش تنش هاست و من باور دارم در حال حاضر که مکانیزم ماشه فعال شده و تحریمها بازگشته است هم میتوان به دیپلماسی رجوع کرد و به ابزار دیپلماسی امید داشت تا به تدریج مشکلات حل شود اما در این میان نباید بیش از اندازه به روسیه و چین دل ببینیم».
بیگدلی در پایان گفت: «ما در شرایط حساسی قرار داریم. پرنده ایران ذیل بند هفت منشور ملل است و تحریمها بازگشته است. ما باید از درون مربع بحران متشکل از آمریکا، اروپا، اسرائیل و آژانس است، خارج شویم؛ راه خروج از این بحران هم تعامل با آژانس است. ما باید به آژانس اجازه دهیم که کارشناسان خود را به ایران بفرستد و بازرسیها انجام شود. در این صورت میتوانیم از سطح تنشها بکاهیم. میماند مسئله مذاکره با آمریکا که به نظرم به نسبت تعامل با آژانس با مسئله اصلی نیست».