به گزارش گروه آنلاین روزنامه دنیای اقتصاد؛ نمایشگاه بین‌المللی الکامپ ۱۴۰۴ که از سوم مهرماه در محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران آغاز به کار کرده، امسال شاهد تحولات تازه‌ای در ترکیب شرکت‌کنندگان است.
برخلاف سال‌های ابتدایی که تمرکز عمدتاً بر سخت‌افزار و نرم‌افزار بود، این دوره بستری برای معرفی حوزه‌هایی فراهم کرده که تا چندی پیش پیوندی مستقیم با فناوری اطلاعات نداشتند. یکی از شاخص‌ترین نمونه‌ها، حضور پلتفرم‌های فعال در بازار طلاست؛ بازاری که همواره نقشی بنیادین در اقتصاد ایران ایفا کرده و اکنون در حال تجربه‌کردن تغییراتی اساسی در بستر دیجیتال است.
در اقتصاد ایران، طلا نه فقط کالایی زینتی بلکه یک دارایی استراتژیک برای خانوارها محسوب می‌شود. با توجه به نوسانات ارزی، رشد مستمر سطح عمومی قیمت‌ها و نبود ابزارهای متنوع سرمایه‌گذاری، طلا همچنان مهم‌ترین پشتوانه برای حفظ ارزش دارایی در میان طبقات مختلف جامعه به شمار می‌رود.
این جایگاه ویژه موجب شده که هر تحول در بازار طلا بازتابی مستقیم بر رفتار سرمایه‌ای و حتی انتظارات تورمی جامعه داشته باشد.
پلتفرم‌های آنلاین خرید و سرمایه‌گذاری طلا طی چند سال اخیر با تکیه بر زیرساخت‌های فناوری اطلاعات، امکان حضور گسترده‌تر اقشار مختلف در این بازار را فراهم کرده‌اند. این پلتفرم‌ها نه‌تنها موانع سنتی مانند خرید حضوری یا نیاز به سرمایه اولیه بالا را کاهش داده‌اند، بلکه با عرضه ابزارهایی چون خرید کسری و ثبت دیجیتال تراکنش‌ها، شفافیت بی‌سابقه‌ای را به بازار طلا وارد کرده‌اند.
«میلی» به عنوان یکی از بازیگران اصلی این عرصه، اعلام کرده که حدود ۱۲ میلیون کاربر در سراسر کشور از خدمات آن استفاده می‌کنند. این عدد نشان‌دهنده سطح بالای اعتماد عمومی به پلتفرم‌های دیجیتال در بازاری است که سال‌ها بر پایه روابط سنتی و اعتماد شفاهی فعالیت می‌کرد.
کارشناسان اقتصادی معتقدند چنین روندی می‌تواند بخشی از سرمایه‌های سرگردان خانوار را به‌جای حرکت به سمت بازارهای غیرمولد، در قالب دارایی‌های مطمئن و قابل رصد هدایت کند.
یکی از مشکلات دیرینه بازار سنتی طلا، نبود سازوکار شفاف برای تضمین اصالت کالا، ثبت معاملات و پیگیری اختلافات بود. پلتفرم‌های دیجیتال با ایجاد بسترهای نظارتی و ثبت دقیق تراکنش‌ها، این امکان را فراهم کرده‌اند که حتی کوچک‌ترین خرید و فروش قابل رهگیری باشد. برای نمونه، «میلی» در نمایشگاه امسال با نمایش کوچک‌ترین واحد قابل سرمایه‌گذاری یعنی یک میلی‌گرم طلا، تلاش کرده تا این پیام را منتقل کند که ورود به بازار طلا برای همگان امکان‌پذیر است و حتی با مبالغ بسیار اندک نیز می‌توان سهمی در این بازار داشت.
علاوه بر این، معرفی محصولات نوآورانه‌ای مانند «کارت هدیه طلا» یا برنامه‌های تعاملی همچون «گردونه شانس» در غرفه این پلتفرم نشان می‌دهد که فناوری می‌تواند با ترکیب خدمات مالی و تجربه کاربری، به افزایش جذابیت بازار طلا برای نسل‌های جدید کمک کند.
با وجود رشد چشمگیر این پلتفرم‌ها، مسئله اصلی همچنان به نوع مواجهه نهادهای ناظر و سیاست‌گذار بازمی‌گردد. تجربه سال‌های اخیر نشان داده که تصمیم‌های دستوری و بخشنامه‌های ناگهانی می‌تواند اعتماد عمومی را خدشه‌دار کند و حتی مانع تداوم رشد این صنعت شود. کارشناسان اقتصادی تأکید می‌کنند که وظیفه دولت نه در ایجاد محدودیت بلکه در طراحی چارچوب‌های شفاف نظارتی و جلوگیری از ریسک‌های سیستمی است. در غیر این صورت، نه‌تنها کاربران متضرر خواهند شد بلکه بازار نیز از دسترسی به ظرفیت‌های بالقوه فناوری محروم می‌ماند.
بازدید ستار هاشمی، وزیر ارتباطات دولت چهاردهم، از غرفه‌های فعال در این حوزه در روز افتتاح الکامپ را می‌توان نشانه‌ای از تغییر رویکرد در سطح حاکمیتی دانست. این حضور، پیام نمادینی برای فعالان صنعت به همراه داشت: اینکه حوزه طلای آنلاین، بخشی از زیست‌بوم اقتصاد دیجیتال کشور است و نباید با آن صرفاً از منظر بازار سنتی برخورد کرد.
در مقابل، عملکرد بانک مرکزی طی ماه‌های گذشته در قبال پلتفرم‌های آنلاین طلا، محل نقد جدی کارشناسان بوده است. تصمیم‌های ناگهانی و محدودکننده نه‌تنها سرمایه‌گذاران خرد را متضرر کرده، بلکه مانع تداوم اعتمادسازی در این بازار شده است. اکنون بسیاری از فعالان امیدوارند که توجه وزیر ارتباطات و دیگر اعضای کابینه، آغازگر فصلی تازه در سیاست‌گذاری باشد؛ فصلی که در آن به جای مداخلات دستوری، مسیر حمایت هدفمند و نظارت کارآمد دنبال شود.
اگر چنین تغییری در رویکرد سیاست‌گذار رخ دهد، پلتفرم‌هایی مانند میلی قادر خواهند بود نه‌تنها اعتماد عمومی را بازسازی کنند بلکه به شفاف‌سازی بازار، کاهش ریسک‌های مالی و تقویت جایگاه طلا به عنوان دارایی امن در اقتصاد ایران کمک کنند؛ هدفی که تحقق آن هم به نفع دولت است و هم به سود میلیون‌ها کاربر این پلتفرم‌ها.
