به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، خانم فاطمه مهاجرانی با حضور در برنامه «صف اول»، پیش‌بینی‌ها و تمهیدات دولت چهاردهم را درباره اسنپ بک، تشریح و به پرسش ها در این باره پاسخ داد. متن کامل این برنامه به شرح زیر است:
سوال: دشمن در ماه‌های اخیر از همه ابزار‌های نظامی، اقتصادی و تحریمی خود برای فشار حداکثری در کشورمان استفاده کرده است، چند ماه پیش که دفاع مقدس ۱۲ روزه را داشتیم و امشب هم تا بامداد یکشنبه فعال شدن «اسنپ بک» و بازگشت تحریم‌های سازمان ملل را شاهد هستیم و در شرایطی هستیم که دشمن از بعد نظامی، امنیتی و اقتصادی و یک جنگ ترکیبی تلاش دارد تا از ابعاد مختلف بر مردم کشورمان فشار وارد کند در این شرایط این فشار‌ها اقتصاد کشورمان را به سمت یک اقتصاد انتظاری سوق داده و در این شرایط طبیعتاً بیش از پیش ضرورت دارد که دولت در کنار مردم قرار بگیرد و با آنها بیش از پیش صحبت کند تا اینکه مردم از برنامه‌های آنها مطلع بشوند. در حال حاضر مردم کشور می‌خواهند بدانند با شرایط اسنپ بک آینده معیشتشان، فروش نفت، نرخ ارز، زنجیره تامین کسب و کارها، دیپلماسی و مواردی از این دست چه خواهد شد و همه این سوالات سوال‌هایی است که اگر به آنها پاسخ داده نشود طبیعتاً شرایط و بستر برای انتشار اخبار و صحبت‌هایی که زیاد به واقعیت نزدیک نیست باز می‌شود، در این راستا با توجه به وظیفه رسانه‌ای که داشتیم و تلاش کردیم پلی باشیم میان شما هموطنان عزیز و مسئولین محترم کشور امشب دعوت کردیم از نماینده محترم دولت تا به سوالات مهم شما که مطالبه به حق شما هموطنان عزیز هم است را از ایشان پیگیری کنیم. خانم مهاجرانی چشممان روشن آقای رئیس جمهور هم به سلامتی برگشتند از سفر نیویورک چه خبر آقای رئیس جمهور را دیدید در سفر بازگشت، می‌توانید گزارشی بدهید از دستاورد‌های این دور از حضور ایشان در مجمع عمومی سازمان ملل و سخنرانی و دیدار‌هایی که داشتند.
مهاجرانی: در ابتدا گرامی می‌دارم روز پنجم مهر روز شکست حصر آبادان را و به نظرم می‌آید این تقارن زمانی برای ما یک معنای ویژه دارد یعنی روزی که در سال ۱۳۶۰ شاید بعضی‌ها نبودند به خاطر می‌آوریم با فرمان امام که حصر آبادان را بشکنید، با غیرت و وحدت خیلی خوبی که بین همه نظامیان اعم از ارتش و سپاه وجود داشت حصر آبادان شکسته شد و به نظرم می‌آید با مقدمه‌ای که شما گفتید این دو موضوع به هم کاملا ربط معنادار دارد. آقای رئیس جمهور قبل از اینکه به سفر بروند جلساتی تشکیل شد با تیمی که قرار بود سفر را تنظیم کند سوال این بود که آیا اگر ما رفتیم سفر را و شرایطی که امروز با آن مواجه هستیم در هنگام برگشت ما اسنپ بک فعال بود، همچنان رفتن به صلاح است یا صلاح نیست، سوال جدی مطرح بود در کل تیم ریاست جمهوری که داشتند روی سفر کار می‌کردند مبنی بر این موضوع و سناریو‌های مختلف و پاسخی که جمع‌بندی شد این بود که حتی اگر در زمان برگشت شما، مکانیسم موسوم به پس گشت فعال شده باشد باز هم رفتن شما صلاح است، این جمع‌بندی بود که به اینجا رسیدیم، چون یک نکته این بود که اگر ما برویم بتوانیم به تعویق بیندازیم فعال سازی این مکانیزم را خیلی خوب است ولی اگر برویم و نتوانیم چیزی که امروز اتفاق افتاد ولی نکته‌ای که حاصل شد و پس از برگشت رئیس جمهور هم باز روی آن خیلی خوب می‌شود بیشتر صحبت کرد این بود که آن نگاهی را که در طول این سال‌ها به درستی ما داشتیم می‌گفتیم ایران هدف است و تمامیت ایران را می‌خواهند هدف قرار بدهند و از آن طرف سعی کرده بودند برای اینکه ایران را محور شرارت معرفی کنند امروز دیدیم که این به درستی برگشت و تصاویری که آقای رئیس جمهور در سازمان ملل نشان می‌دادند تصاویر شهدای زن و کودک ما و محور سخنرانی خوب ایشان مبتنی بر اخلاق صحبت کردن و مطالبه حق مردم و رساندن صدای مردم ایران به هر حال از سخنگاه سازمان ملل بسیار کار مهمی بود و تلاش کامل دیپلماتیکی که ایشان و تیم دیپلماسی ما داشتند برای اینکه این مکانیزم به تعویق بیفتد ولی به هر حال با زیاده خواهی‌های آنها این مقصود حاصل نشد هرچند چیزی از ارزش‌های دستگاه دیپلماسی ما این موضوع واقعاً کم نمی‌کند.
سوال: یعنی معتقد هستید تمام تلاش‌هایی که می‌شد، انجام شد برای فعال نشدن اسنپ بک؟
مهاجرانی: بله. تمام تلاش انجام شد.
سوال: شما فرمودید ما جلسات گذاشتیم، آن موقع جمع‌بندی شما چه بود یعنی احتمال بیشتر را می‌دادید که اسنپ بک فعال شود یا فکر می‌کردید این رایزنی‌ها جواب بدهد؟
مهاجرانی: جواب دادن رایزنی‌ها تقریباً ۵۰،۵۰ بود لااقل تا آن جایی که من در جریان بودم یعنی منتظر بودیم که به خصوص پس از یادداشت قاهره اتفاقات بهتری بتواند بیفتد ولی به رغم همه تلاش‌هایی که شد نتوانستیم نتیجه‌ای را که می‌خواستیم بگیریم البته این را به نظرم می‌آید ما بار‌ها و بار‌ها آموختیم که بسیاری از اوقات آن چیز‌هایی که ما فکر می‌کنیم برای ما خوب نیست ولی در نهایت خیری در آن برای ما نهفته است کما اینکه رویداد‌های زیادی را ما داشتیم در طول این ۴۰ و چند سال بار‌ها و بار‌ها رویداد‌هایی داشتیم که احساس کردیم چرا این اتفاق افتاده و واقعاً در آن آسیب‌هایی هم دیدیم ولی باز دیدیم نه بیخود نیست که می‌گویند ایران ققنوس وار هر بار یک بار دیگر زاده می‌شود و قوی‌تر از قبل کما این که پس از ۸ سال دفاع قدس قوی‌تر از پس از آن ۸ سال ظهور و بروزمان در دنیا ایجاد شد.
سوال: البته نمی‌توانیم این را منکر بشویم که به هر حال تحریم چیز خوبی نیست درست است در گذشته ما تحریم‌های بیشتر از این را از سوی آمریکا به صورت غیرقانونی علیه کشورمان داشتیم و الان هم گویی این تحریم‌های غیرقانونی را یک لباس قانون بر تنش کردند، اما نمی‌توانیم بگوییم که تحریم‌ها بی‌تأثیر نیست و حتماً مسائل خودش را خواهد داشت، اما نه کم انگاشته شدن و نه خیلی بزرگ دیدن این فکر می‌کنم منطقی نباشد نظر شما هم همین است؟
مهاجرانی: ۱۰۰ درصد با شما موافق هستم اگر قرار بود تحریم کاملا بی اثر باشد اگر قرار بود مکانیسم ماشه کاملاً هیچی باشد که نه ما این قدر تلاش می‌کردیم این را خنثی کنیم نه آنها آن قدر تلاش می‌کردند که اعمال کنند، این تلاش دو طرف دال بر این است که تاثیراتی دارد ولی یک وقت شما می‌گویید وای تمام شد یک وقت می‌گویید هیچی نیست هیچ کدام از این دو نیست یعنی نه تمام شده است به هیچ عنوان اصلاً این اتفاق نمی‌افتد به جهت اینکه ما تحریم‌های سنگین را پشت سر گذاشتیم تحریم حتماً برای هر ملتی بد است در این موضوع تردید نیست ولی نوع نگاه به تحریم است و چگونگی خلق فرصت از دل چالش‌ها است که اینها را متفاوت می‌کند وگرنه البته که خیلی کار را دشوار می‌کند اگر فکر می‌کردند بی‌اثر است که اینقدر تحریم‌های جدید وضع نمی‌کردند می‌دانند کار را دشوار می‌کند و بسیاری از کشور‌ها را زمین گیر می‌کند ما در کشور‌هایی که تحریم‌هایی خیلی کمتر از تحریم‌های ما را تجربه کردند آمار تورم‌های ۱۰۰۰ درصدی را تجربه کردند ما انکار نمی‌کنیم تورم را، ما می‌گوییم ما تورم حدود چهل و چند درصدی را طبق آمار می‌پذیریم ولی این را عرض می‌کنم که تمام تلاش دولت و تمام تلاش حاکمیت اینجا دیگر فقط دولت نیست همه حاکمیت با هم همراه است که اثر تحریم‌ها را کم کند لذا تحریم چیز خوبی نیست به فرمایش مقام معظم رهبری در شیطنتی که رژیم صهیونیستی انجام داده بود ایشان فرموده بودند نه کوچک انگاری کنید و نه بزرگنمایی کنید اینجا هم دقیقاً در ادامه همان حمله است جنس حمله عوض می‌شود نه کوچک نمایی می‌کنیم نه بزرگنمایی می‌کنیم یک اتفاقی است اما حجم زیادی از آن چیزی که شما گفتید انتظاری دارد کار می‌کند بله واقعاً این اتفاق می‌افتد و تلاش دولت بر این است که حالا عرض می‌کنم روی چگونگی آن می‌خواهیم با هم صحبت کنیم که اثرش را کم کند.
سوال: نکته مثبتش همین است که الان ما می‌شنویم که دولت حتی قبل از اینکه آقای رئیس جمهور بخواهند بروند نیویورک و در مجمع عمومی سازمان ملل متحد شرکت کنند دولت جلساتی را برگزار کرده و سناریو‌های مختلف را در فعال شدن و عدم فعال شدن مکانیسم ماشه بررسی کرده است، قاعدتاً الان مخاطب ما سوالی برایش پیش می‌آید که دولت این دو سناریو را داشته یا فعال می‌شود یا به تعویق می‌افتد، چه برنامه‌ای برای هر دو جریان داشته که الان بخواهید به اطلاع مردم برسانید خوب حالا که این سناریو فعال شد برنامه ما این است.
مهاجرانی: از پاییز سال گذشته که موضوع انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده مطرح بود کارگروه‌های خیلی جدی فعال شد در درون دولت و، چون پیش‌بینی می‌شد که رئیس جمهور فعلی آمریکا رای بیاورد و حدس هم بر این بود که لابی صهیونیست‌ها آنجا فعال خواهد شد لذا فشار بیشتری بر کشور ایجاد خواهد شد، لذا از پاییز پارسال کارگروه‌ها فعال شد و راجع به اینکه چگونه ادامه بدهیم سناریو‌ها را بررسی کردند عزیزان می‌دانند که ما در حوزه برنامه‌ریزی مبتنی بر سناریو از خوشبینانه‌ترین سناریو تا بدبینانه‌ترین را باید بررسی کنیم لذا حداقل سه سناریو بررسی می‌شود بدبینانه، بدبینانه‌ترین، خوشبینانه‌ترین و یک حالت متوسط را این سناریو‌ها کار‌های خودش را انجام داد و آمد جلو خروجی این سناریو‌ها در ایام ۱۲ روز دفاع مقدس خودش را نشان داد که در عین حالی که طبیعتاً همه افراد در لحظه اصابت موشک غافلگیر شدند ولی دولت به جهت اینکه پیش بینی کرده بود شاید اتفاقاتی بیفتد در عین حال که هم اندوهگین بود از اینکه سرمایه‌های بزرگی را از دست داده مردان، زنان، کودکان، دانشمندان، سرداران ارتش، سرداران سپاه ولی در عین حال در عمل کارها به درستی پیش رفت یعنی کارگروه‌ها تشکیل شد و کارگروه‌ها به درستی تفویض اختیار شده بودند استانداران اختیار دولت به آنها تفویض شده بود، وزرا اختیار دولت به آنها تفویض شده بود و در جلسه‌ای که صبح جمعه ۲۳ خرداد برگزار شد همه تلاش‌هایی که در طولانی مدت برایش برنامه‌ریزی شده بود و روی کاغذ بود حالا شروع کرد به اجرا شدن، لذا در طول آن ۱۲ روز به لطف خداوند و با همراهی بسیار بی‌نظیر مردم عزیز ما شاهد کمبود ویژه‌ای نبودیم یعنی دولت توانست آن روال درست خدمت رسانی را به درستی انجام بدهد.
سوال: با این توضیح یعنی دولت اصلاً در آن دفاع مقدس ۱۲ روزه غافلگیر نشد؟
مهاجرانی: نه غافلگیر نشد، غافلگیر به جهت اینکه ساعت ۳ و ۳۰ دقیقه بامداد شما صدای انفجار می‌شنوید هر آدمی یک دفعه از جا می‌پرد ولی از اینکه چه باید بکند و حالا چه کار باید بکنم در این حوزه غافلگیر نشدیم که اگر خدای نکرده غافلگیر می‌شدیم ما در حوزه بنزین، آرد و نان، دارو فراموش نکنیم برخی از شهر‌های ما در آن روز‌ها برخی از استان‌های ما تا چند برابر ظرفیت معمول خودشان مهمان پذیرفته بودند تامین مایحتاج عمومی، تخت بیمارستانی حتی نه در شهر‌هایی که مورد حمله واقع شده بودند برای شهر‌هایی که مهمان پذیری خیلی بالاتری داشت به هر حال افراد بیمار می‌شوند باید مراجعه کنند یعنی ذخیره‌های دارویی، ذخیره‌های آرد و نان، مواد غذایی اساسی، بنزین، زیرساخت اساسی همه چیز الحمدلله در آن ۱۲ روز کاملاً نرمال فراهم بود و به گفته خانم دکتر صادق میزان ترانزیتی که ما در جاده‌ها فراموش نکنیم ما در ایام اعتصاب کامیون دارانمان بودیم و اینجا جا دارد من یک بار دیگر به این عزیزان خدا قوت بگویم اعتصاب را شکستند و جریان کالا، جریان خروج از گمرکات به سرعت شکل گرفت اینها را عرض می‌کنم برای اینکه مردم عزیز اطمینان داشته باشند همانطور که به لطف خداوند و با همراهی مردم عزیز در طول آن ۱۲ روز دولت توانست سربلند در ارائه خدمت بر بیاید و از این آزمون سربلند بیرون بیاید ان شاالله در طول این ایام هم همین خواهد بود به جهت اینکه برنامه‌ریزی‌هایی را انجام داده طبیعی است که مردم نگران امنیت باشند ما با یک رژیم ددمنش مواجه هستیم که از هیچ جنایتی فروگذار نمی‌کند طبیعی است که مردم نگران باشند ولی در طول این روز‌ها دیدند که چگونه نیروی دفاعی ما واقعاً مثل دژ آهنین ایستادند و خوب دفاع کردند و چگونه حمله کردند.
سوال: نکته همین جا است هویت کلمه غافلگیری را اگر بخواهیم در نظر بگیریم اگر به آن معنا بود از فردا نیرو‌های نظامی ما اینگونه واکنش نشان نمی‌دادند، این نشان می‌دهد که واقعاً نمی‌توانیم بگوییم که ۱۰۰ درصد در کل داستان یا آن راهبرد یا تاکتیک‌ها را در تکنیک شاید فکر نمی‌کردند که بروند سراغ زدن افراد بی‌گناه یا افرادی که در خانه‌هایشان هستند، بیایم جلوتر الان یک مقدار واضح‌تر نمی‌دانم این را بگذاریم جای گلایه یا انتقاد یا درخواست بیشتر الان برای شرایط اضطرار ما در شرایط اضطرار می‌توانیم کرونا را بگوییم، شرایط اضطرار جنگ را بگوییم، شرایط اضطرار شرایطی که دارد تحریم‌ها فعال می‌شود این را هم بگذاریم شرایط اضطرار، دفعه‌های قبل خیلی به نظرم شفاف‌تر بود ما هر روز به مردم در کرونا گزارش می‌دادیم در جنگ ۱۲ روزه جنابعالی هر روز می‌آمدید اطلاعات را می‌دادید خیال مردم را از معیشت و کالا‌های اساسی و نیازهایشان راحت می‌کردید الان یکی دو بار هم دیدم آقای وزیر اقتصاد گفتند که ما برنامه‌ریزی کردیم، اما صرفاً به همین کلیات بسنده شده، مردم یک مقدار جزئیات بیشتری می‌خواهند بدانند که برنامه دولت چیست و می‌خواهد چه کار کند مثلاً ۳ محور، سه اقدام مهمی که قرار است از فردا دولت در دستور کارش داشته باشد.
مهاجرانی: اجازه بدهید طبق چند کارگروه اینها را دسته‌بندی کنم، یک عضو کارگروه اقتصادی طبیعتاً که متشکل از سازمان برنامه و بودجه، وزارت اقتصاد و امور دارایی و بانک مرکزی است موضوع نظم بخشی بودجه یکی از موضوعات بسیار جدی است که دولت در دستور کار خودش گذاشته و اتفاقاً ما این زمان را فرصتی می‌دانیم که بهتر است ما اصلاحات ساختاری را انجام بدهیم ما مدت‌ها بود که صحبت می‌کردیم دولت را باید کوچک کنیم یک سری از ردیف‌ها را باید در هم ادغام کنیم، چه وقتی بهتر از الان که احساس می‌کنیم باید در راستای هر خانواده‌ای دولت هم مثل یک خانواده است وقتی احساس می‌کند چو دخلت نیست خرج آهسته‌تر کن، اینجا هم راهبرد همین است پس ما باید نظم بخشی بودجه‌ای داشته باشیم باید بتوانیم کاملا روی درآمد و هزینه‌ها برنامه‌ریزی داشته باشیم که به اندازه‌ای که داریم در می‌آوریم بتوانیم هزینه کنیم هرجا که احساس می‌کنیم هزینه کرد‌های ما در جایی است که اولاً درست اصابت نمی‌کند به آن کسی که گروه هدف است به عنوان مثال خیلی از اوقات ما در اصلاحاتی که داشتیم مثلاً راجع به فلان کالای اساسی احساس کردیم اگر ما الان اینجا این یارانه را بدهیم این یارانه به آن فرد اصابت می‌کند ولی آیا واقعاً این یارانه به آن فردی که مورد هدف ما است اصابت می‌کند، آیا به اندازه کافی روایی داریم در این موضوع، لذا موضوعات ساختاری در این زمینه بسیار جدی است و دولت کارش را شروع کرده است.
سوال: مثل بحث بودجه ریزی عملیاتی
مهاجرانی: به شدت بودجه ریزی عملیاتی و بودجه ریزی مبتنی بر عملکرد این دو، دو مفهومی است که به عنوان دو مفهوم اساسی در بودجه ریزی از بودجه ۱۴۰۵ رد پاهایش دارد ایجاد می‌شود و این اتفاقاً کمک می‌کند که زمانی که ان شاالله این فضا‌ها به سمت گشایش حرکت کند ما بتوانیم از یک نظم داخلی درست برخوردار باشیم.
سوال: برای اینکه بخواهم تکمیل و تایید کنم فرمایش حضرت عالی را، کشور‌هایی که در گذشته درگیر جنگ شدند مثلاً من داشتم تاریخ ویتنام یا کره را می‌خواندم بسیاری از این کشور‌ها زمانی که درگیر جنگ شدند در همان شرایط بحران در همان شرایط جنگ همان محدودیت‌هایی که دچارش بودند اصلاحات اقتصادی را شروع کردند و دقیقاً وقتی تاریخشان را مرور می‌کنیم می‌بینیم اصلاحات اقتصادی در همان شرایط فشار آغاز شده و بعداً توسعه و رشد اقتصادی آنها را دیدیم، فکر می‌کنید آیا دولت برود به این سمت و اگر می‌رود مردم چه تغییری را خواهند دید؟
مهاجرانی: اولاً دولت حتماً به این سمت می‌رود به دلیل اینکه این خواسته رئیس جمهور محترم است موضوع بودجه‌ریزی مبتنی بر عملکرد و بودجه ریزی عملیاتی دو تا از موضوعاتی است که ایشان بار‌ها و بار‌ها خواستند و دستور دادند به سازمان برنامه که من از شما اینگونه برنامه‌ریزی را می‌خواهم طبیعتاً سازمان برنامه به عنوان معاون رئیس جمهور در حوزه برنامه‌ریزی کلان کشور مکلف است که آنچه را که رئیس جمهور محترم می‌خواهند و اتفاقاً مبتنی بر برنامه هفتم هم هست را عملیاتی کند لذا در کارگروه اقتصادی که عرض کردم این سه نهاد محترم بیشترین تعامل را دارند البته این سه تا باز یک جریان ورودی دارند که اگر بخواهیم یک سیستم اینها را فرض کنیم یک جریان ورودی دارد که قاعدتاً ورود جریان مالی را ایجاد می‌کند که یک قسمت آن ناشی از وزارت صنعت، معدن و تجارت است، یک قسمت ناشی از خود وزارت اقتصاد و امور دارایی مالیات خواهد بود یعنی به عبارتی طرف درآمد را عرض می‌کنم و یکی دیگر طرف هزینه است، ما در طرف درآمد و طرف هزینه بعد این سه سازمان مانند چرخ دنده‌هایی که با هم درگیر هستند باید در تعامل با هم بتوانند این جریان اقتصاد را پیش ببرند تاکید بر تولید یکی از موضوعاتی است که به شدت مورد توجه دولت است این نکته را عرض کنم خیلی از اوقات وقتی ما فکر می‌کنیم حالا اصلاً کارگاهی است برای ۵ نفر اشتغال ایجاد کرده اینکه چیزی نیست اتفاقاً بنگاه‌های خرد و بنگاه‌های کوچک متوسط، چون اینها دسته‌بندی می‌شوند بنگاه‌های خرد و کوچک و متوسط این سه تا در اقتصاد بسیار تاثیرگذار هستند به خصوص در این شرایط لذا حفظ هر یک بنگاه برای دولت مهم است حتی یک بنگاهی که برای سه نفر، برای ۵ نفر که بنگاه خرد لحاظ می‌شود ایجاد اشتغال کرده لذا یکی از موضوعاتی که به شدت روی آن تمرکز می‌شود و در برنامه‌های دولت است توجه به تولید است و اتفاقاً حتی موقعی که می‌خواهد ارز تخصیص پیدا کند الان این موضوع به شدت در حال گفت‌و‌گو است که ما این ارز را به کجای زنجیره بدهیم به هر حال درآمد ارزی ما یک سبدی است یک حجم مشخص است ما این حجم مشخص را به کجای زنجیره تخصیص بدهیم الان به شدت روی این موضوع دارد کار پژوهشی و دقیق صورت می‌گیرد که به کدام نقطه بدهیم کل زنجیره را بیشتر فعال خواهد کرد.
سوال: این شد یک گروه این بحث اقتصادی، گروه‌های دیگر چطور؟
مهاجرانی: دیگری حوزه‌های زیرساختی است یعنی همه موضوعاتی که به حوزه وزارت جهاد کشاورزی، وزارت صنعت، معدن، تجارت، وزارت راه و شهرسازی همه حوزه‌هایی که از جنس وزارت نیرو، وزارت نفت به حوزه‌های زیر ساخت برمی‌گردد که طبیعتاً باید تلاش دولت بر این باشد که ما در حوزه‌های زیرساختی به هیچ عنوان از سطحی که هستیم پایین نیاییم این در شرایطی است که ما با ناترازی‌هایی هم از قبل مواجه بودیم ما چیزی حدود ۲۵ هزار مگاوات ناترازی در حوزه برق را بار‌ها در طول تابستان، از زمستان گذشته صحبتش را شروع کردیم....
ادامه دارد
