خبرگزاری مهر، گروه استانها -سجاد صفری: از تمام اما و اگرهای صرفه اقتصادی ایجاد باغات سیب در شهرستان اهر و علامت سوال بزرگی که در مقابل تغییر کاربری زمین‌های زراعی به باغی و جایگزینی سیب غیر استراتژیک با محصول استراتژیک گندم که بگذریم اکنون وسیله ارتزاق بسیاری از اهالی شهرستان اهر است.
باغاتی که عمدتاً پس از بهره برداری از شبکه پایاب سد ستارخان بوجود آمدند اکنون با تشدید خشکسالی و کاهش تخصیص حقابه کشاورزان میوه‌هایشان کوچک‌تر از گذشته و سهم سیب صنعتی و تازه خور درجه سه آن بیشتر از گذشته است.
سیب‌های ریخته‌شده بر زمین، تصویری از ناامیدی باغداران اهر است؛ ناامیدی که با هر باران و باد، بزرگ‌تر می‌شود و آرزوی داشتن فروشی مناسب را کمرنگ‌تر می‌کند.
دردِ سیب‌های بی‌ارزش شده در پی باد و باران
باغداران شهرستان اهر از نبود صنایع تبدیلی از جمله کارخانه تولید کنسانتره از سیب صنعتی در این شهرستان گلایه داشتند.
علی که بادهای اخیر سیب درختانش را بر زمین ریخته از صف انتظار طولانی فروش محصول صنعتی باغ خود گلایه دارد او علت را نبود ظرفیت پذیرش کافی در کارخانه‌های موجود کنسانتره معرفی می‌کند.
یکی از ساکنان روستای دایلار اهر نیز عامل اصلی نابودی و کاهش شدید ارزش سیب‌های انبار شده را باد و باران می‌داند. او می‌گوید: محصول باغ من دو بار بی‌ارزش می‌شود؛ یکبار وقتی مجبور می‌شوم آن را پای درخت بریزم، و بار دیگر وقتی زیر باد و باران رها می‌ماند و دسترنج کشاورز به این صورت به راحتی از بین می‌رود.
صادق احمدی فرماندار شهرستان اهر در گفتگو با خبرنگار مهر با رد وجود پرتی زیاد محصول باغات گفت: سیب‌های صنعتی جهت تولید کنسانتره سیب و سایر محصولات تولیدی در تمام باغات وجود دارد که حدود ۱۰ الی ۱۵ درصد تولید محصول را تشکیل می‌دهد.
وی با تاکید بر اینکه این میزان سیب صنعتی در تمام باغات کشور و دنیا رایج است که برای تولید انواع محصولات صنایع تبدیلی مورد استفاده قرار می‌گیرد، افزود: سیب صنعتی الان در اهر به قیمت ۱۲ تا ۱۵ هزار تومان از کشاورزان خریداری می‌شود.
ارزیابی فرماندار از قیمت و وعده‌ها برای حل مشکل
وی با ارزیابی مثبت از قیمت امسال افزود: سال گذشته قیمت سیب صنعتی حدود ۶-۸ هزار تومان بود.
احمدی در خصوص اقدامات صورت گرفته برای ایجاد صنایع تبدیلی و تولید کنسانتره میوه با اشاره به اینکه در سنوات گذشته دو کارخانه تولید کنسانتره سیب در اهر احداث شده است، گفت: علی رغم تلاش و پیگیری صورت گرفته تاکنون این کارخانه‌ها مورد بهره برداری قرار نگرفته است.
وی در ادامه افزود: برای رفع مشکل پیش آمده از بانک کشاورزی جهت اعطای تسهیلات و از سازمان غذا و دارو جهت اخذ تاییدیه تولید پیگیر هستیم.
فرماندار اهر در خصوص بازار هدف سیب تولیدی اهر گفت که این محصول بعد از برداشت به تمام نقاط کشور از جمله تهران، اردبیل، تبریز و کردستان صادر می‌شود.
وی همچنین در حوزه صادرات خارجی کشورهای عراق و افغانستان را از محل‌های عمده فروش سیب اهر پس از سورت و بسته عنوان کرد.
احمدی در پاسخ به سوال ما در خصوص میزان آب مورد نیاز برای باغات سیب و میزان تخصیص منابع آب به کشاورزان گفت: نیاز آبی هر هکتار باغ سیب در آبیاری قطره‌ای حدود ۶۳۰۰ متر مکعب در سال است.
وی ادامه داد: در سال‌هایی که مشکل آب داریم نیاز کامل تأمین نمی‌گردد و این عامل موجب افزایش درصد سیب صنعتی می‌گردد.
او سطح باغات شهرستان اهر را ۸۳۵۰ هکتار اعلام کرد و افزود: در شرایط طبیعی بلحاظ اقلیمی بشرط آنکه خطر سرمازدگی و سیل و تگرگ و.... نداشته باشیم، میزان کل تولیدات محصولات باغی حدود ۱۸۰۰۰۰ تن می‌باشد.
احمدی با بیان اینکه سطح کل باغات قطره‌ای شهرستان ۴۷۵۰ هکتار است که از این سطح ۱۲۵۰ هکتار قطره‌ای پایاب سد ستار خان می‌باشد، افزود: بقیه پایاب، چاه‌ها و سایر منابع آبی شهرستان تامین می‌شود.
وی ادامه داد: علاوه بر ۱۲۵۰ هکتار باغات قطره‌ای پایاب سد ستارخان حدود ۲۰۰۰ هکتار هم باغات ثقلی وجود دارد که امثال چهار نوبت آب ثقلی از طریق سد به این باغات تخصیص یافته است.
فرماندار اهر با تاکید بر اینکه امسال هم نحوه تامین آب و هم محصول تولیدی و قیمت فروش سیب نسبت به چند سال اخیر مناسب‌تر است، ابراز امیدواری کرد: بتوانیم یکی از این کارخانه‌ها را فعال کنیم، تا قسمت عمده مشکل سیب‌های صنعتی شهرستان را حل کنیم.
فرامرز افشانی مدیر صنایع تبدیلی و غذایی جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی در گفتگو با خبرنگار مهر، وضعیت صنایع تبدیلی استان را در حوزه کنسانتره میوه تشریح کرد و افزود: ۲۲ واحد تولید پوره و کنسانتره در آذربایجان شرقی فعال هستندکه فقط ۴ واحد از آنها به تولید کنسانتره میوه اختصاص دارند.
فاصله میان آمار رسمی و واقعیت‌های میدانی
مدیر صنایع تبدیلی و غذایی جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی ظرفیت اسمی سالانه واحدهای تولیدی استان را ۱۸۵ هزار تن اعلام کرد و افزود: این واحدها سالانه قادر به جذب ۸۱۴ هزار تن ماده خام هستند.
وی با اشاره به برنامه‌ریزی برای ظرفیت‌سازی در زمینه تبدیل سیب‌های صنعتی، از ایجاد مراکز خرید، باراندازها و انعقاد قراردادهای کشت با واحدهای بزرگ تولید کنسانتره سیب در استان به عنوان بخشی از این اقدامات نام برد و تأکید کرد این روند ادامه خواهد یافت.
افشانی، همچنین از وجود ۱۵۲ واحد سردخانه‌ای فعال با ظرفیت ۴۶۰ هزار تن در آذربایجان شرقی خبر داد و گفت: از این تعداد، ۷ واحد در شهرستان اهر برای نگهداری سیب درجه یک مستقر هستند.
مدیر صنایع تبدیلی و غذایی جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی با بیان اینکه کل تولید سیب آذربایجان شرقی ۷۰۴ هزار تن است که حدود ۲۰۰ تا ۲۵۰ هزار تن آن سیب صنعتی محسوب می‌شود، افزود: ظرفیت جذب کارخانجات استان حتی از این میزان تولید نیز بیشتر است.
افشانی با ابراز تأسف از کمبود سرمایه‌گذاری در شهرستان اهر، بر نیاز این منطقه به جذب سرمایه‌گذاران جدید تأکید کرد و گفت: سازمان جهاد کشاورزی با توجه به مطالعات آمایش سرزمین و نیاز منطقه، مشتاق جذب و حمایت از سرمایه‌گذاران برای ایجاد واحدهای تولیدی جدید است.
افشانی در پاسخ به سوالی در خصوص آخرین وضعیت کارخانه‌های در حال احداث اهر گفت: ظرفیت تولید آنها حتی بشرط بهره‌برداری جوابگوی نیازهای شهرستان اهر نیست.
با وجود اعلام جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی مبنی بر اینکه ظرفیت جذب کارخانجات استان بالاتر از میزان سیب صنعتی موجود است و فرماندار شهرستان وضعیت را مطلوب عنوان می‌کند اما واقعیت‌های موجود بیانگر کند بودن روند جذب، فروش و انتقال سیب صنعتی به واحدهای صنایع تبدیلی است.
در شهرستان اهر می‌توان با هدایت سرمایه گذاران برای ایجاد واحدهای میوه کنسانتره و ایجاد مراکز جمع آوری سیب صنعتی و هم سرمایه گذاری در بحث بارانداز محصولات کشاورزی به امر جذب سیب صنعتی کمک کرد.
