عصر ایران/ سواد زندگی؛ مریم طرزی- اثر جدید دکتر کارل پیک‌هاردت با عنوان ِ " بقا در دوران نوجوانی فرزندتان" Surviving Your Child's Adolescence.پیمایشی در هزارتوی چالش های پیش روی والدین و فرزندانِ نوجوان‌شان است.
نوجوانی دوره‌ای از دگرگونی عمیق است، مرحله پیله‌ای که در آن کودکان، خود، دوران کودکی‌شاند را رها می‌کنند تا به صورت بزرگسالان جوان ظاهر شوند.
این دوره زمانی است که با تغییرات سریع جسمی، عاطفی، شناختی و اجتماعی مشخص می‌شود، که اغلب با نوسانات خلقی، سرکشی و جستجوی استقلال همراه است.
برای والدین، این سفر می‌تواند شبیه پیمایش در یک هزارتو بدون نقشه باشد.
مناظر آشنای والدگری در دوران کودکی، به طور ناگهانی به زمین‌های پیچیده و اغلب گیج‌کننده تبدیل می‌شوند.
در سال‌های نوجوانی است که رابطه والد و فرزند مورد آزمایش قرار می‌گیرد، و در نهایت، دوباره شکل می‌گیرد.
درک پویایی‌های زیربنایی رشد نوجوانان فقط مفید نیست؛ بلکه برای پرورش انتقالی سالم برای کودک و خانواده حیاتی است.
این دقیقاً همان جایی است که کارل ای. پیک‌هاردت، دکترای روانشناسی، با کتاب بینش‌مندانه و کاربردی خود، “بقا در دوران نوجوانی فرزندتان”، وارد عمل می‌شود.
پیک‌هاردت با تکیه بر دهه‌ها تجربه به عنوان روانشناس متخصص در روابط نوجوانان و خانواده، چارچوبی جامع برای والدین فراهم می‌کند تا نه تنها در سال‌های نوجوانی فرزندشان زنده بمانند، بلکه شکوفا شوند.
او با هدف تجهیز والدین به دانش و ابزارهایی برای درک رفتار اغلب غیرقابل پیش‌بینی نوجوان خود، مدیریت سازنده تعارضات و حفظ پیوند قوی و عاشقانه در میان طوفان تغییر، این مسیر را هموار می‌سازد.
این کتاب فقط مربوط به تحمل این سال‌ها نیست؛ بلکه مربوط به درگیر شدن فعالانه با آنها، پرورش رشد و ظهور با واحد خانوادگی قوی‌تر و بالغ‌تر است.
پیک‌هاردت مشاوره خود را حول چندین مفهوم کلیدی که اساس والدگری مؤثر نوجوانان را تشکیل می‌دهند، سازماندهی می‌کند:
چهار وظیفه نوجوانی: پیک‌هاردت چهار وظیفه اصلی رشدی را که نوجوانان باید برای انتقال موفقیت‌آمیز به بزرگسالی انجام دهند، شناسایی می‌کند.
این وظیفه شامل ایجاد حس خودی مجزا از خانواده، توسعه خودمختاری در تصمیم‌گیری و یادگیری اتکا به خود است. حرکت از وابستگی به استقلال متقابل.
نوجوانان با این سوال دست و پنجه نرم می‌کنند: “من کیستم؟” آنها در حین تلاش برای ایجاد حس منحصر به فردی از خود، نقش‌ها، باورها و ارزش‌های مختلف را آزمایش می‌کنند.
این می‌تواند در گروه‌های دوستان، سبک‌ها و علایق در حال تغییر ظاهر شود.
با بلوغ نوجوانان، آنها شروع به ایجاد روابط عمیق‌تر و معنادارتر در خارج از خانواده، از جمله روابط عاشقانه می‌کنند. یادگیری پیمایش این ارتباطات، درک مرزها و ابراز احساسات، بخش مهمی از این وظیفه است.
این وظیفه شامل فکر کردن به آینده، کاوش در مسیرهای شغلی بالقوه و انتخاب‌هایی است که با هویت و آرزوهای در حال رشد آنها مطابقت دارد. تعیین اهداف و توسعه حس هدف.
پیک‌هاردت تأکید می‌کند که نقش والدین باید با رشد کودک تغییر کند. سبک والدگری مستقیم و دستوری دوران کودکی جای خود را به نقشی مشاوره‌تر، راهنما و حمایتی می‌دهد.
والدین باید یاد بگیرند که “عقب بکشند” بدون اینکه کاملاً رها کنند، به نوجوان خود فضا دهند تا کاوش کند و اشتباه کند، در حالی که همچنان یک شبکه ایمنی ارائه می‌دهند. این شامل تبدیل شدن از یک مدیر به یک مربی است.
این کتاب به مبانی روانشناختی و عصبی رفتار نوجوانان می‌پردازد و توضیح می‌دهد که چرا نوجوانان ممکن است دمدمی مزاج، تکانشی و در برابر راهنمایی والدین مقاوم به نظر برسند.
پیک‌هاردت به والدین کمک می‌کند تا بفهمیم که بسیاری از این رفتارها بخشی طبیعی از رشد مغز و کار شدید روانی ایجاد استقلال و هویت هستند.
او “سرکشی” و “خل بازی” را به عنوان مراحل طبیعی به جای حملات شخصی، شفاف‌سازی می‌کند.
ارتباطات اغلب سنگری مقاوم در دوران نوجوانی است. پیک‌هاردت مشاوره عملی در مورد چگونگی برقراری ارتباط مؤثر ارائه می‌دهد، با تأکید بر گوش دادن فعال، تأیید احساسات (حتی زمانی که با اعمال مخالف است) و انتخاب زمان و مکان مناسب برای مکالمات مهم.
او از ارتباطات واضح، مداوم و محترمانه حمایت می‌کند و از سخنرانی‌ها به سمت گفتگو حرکت می‌کند.
در حالی که استقلال حیاتی است، نوجوانان همچنان به ساختار و راهنمایی نیاز دارند.
پیک‌هاردت بر اهمیت تعیین مرزهای قاطع اما منصفانه و اجرای پیامدهایی که منطقی و سازگار هستند، بحث می‌کند.
او تأکید می‌کند که انضباط در دوران نوجوانی کمتر مربوط به تنبیه است و بیشتر مربوط به آموزش مسئولیت‌پذیری و پاسخگویی است.
اختلافات اجتناب‌ناپذیر است. این کتاب استراتژی‌هایی برای مدیریت سازنده تعارضات، با تمرکز بر کاهش تنش، حل مسئله و یافتن مصالحه ارائه می‌دهد.
پیک‌هاردت والدین را تشویق می‌کند تا تعارضات را نه به عنوان شکست، بلکه به عنوان فرصت‌هایی برای یادگیری مهارت‌های مذاکره و حل تعارض توسط نوجوان خود در نظر بگیرند.
پیک‌هاردت بر اهمیت حمایت از تلاش نوجوان برای فردیت - فرآیند تبدیل شدن به یک فرد متمایز - تأکید می‌کند. این به معنای اجازه دادن به آنها برای ایجاد نظرات خود، دنبال کردن علایق خود و انتخاب‌های خود، حتی اگر با ترجیحات والدین متفاوت باشد، است. این مربوط به احترام به خودمختاری در حال ظهور آنهاست.
پیک‌هاردت با اذعان به اینکه والدگری نوجوانان می‌تواند از نظر عاطفی طاقت‌فرسا باشد، به اهمیت مراقبت از خود والدین نیز می‌پردازد.
او نیاز والدین به حفظ سلامت، سیستم‌های حمایتی و حس خود در طول این دوره دشوار را تصدیق می‌کند.
در ادامه مباحثی که قبلاً مطرح شد، در اینجا چند نکته کلیدی دیگر از کتاب “بقا در دوران نوجوانی فرزندتان” اثر کارل پیک‌هاردت را برای شما والدین عزیز آورده‌ام که امیدوارم به درک بهتر و تعامل سازنده‌تر با فرزندانتان کمک کند:
مفهوم: نوجوانی، دوره طبیعی و حیاتی است که در آن فرزند شما تلاش می‌کند تا هویت مستقل خود را شکل دهد و از شما جدا شود. این یعنی شکل‌گیری افکار، باورها و ارزش‌های منحصر به فرد خودش.
اگرچه این جدایی گاهی ممکن است به شکل طرد شدن به نظر برسد، اما به یاد داشته باشید که این یک بخش سالم و ضروری از رشد است.
نقش شما: وظیفه شما این است که از این کاوش و جستجوی هویت حمایت کنید و یک پایگاه امن برای او فراهم کنید تا بتواند خودش را کشف کند. این به معنای قطع کامل ارتباط نیست، بلکه تغییر نقش شما از کنترل مستقیم به ارائه راهنمایی و حمایت است.
مفهوم: در دوران نوجوانی، دوستان و گروه‌های اجتماعی اهمیت فوق‌العاده‌ای پیدا می‌کنند. فرزند شما به همسالان خود برای تأیید، درک هنجارهای اجتماعی و احساس تعلق نگاه می‌کند. این بدان معنا نیست که نفوذ شما از بین رفته، بلکه ماهیت آن تغییر کرده است.
نقش شما: به جای رقابت مستقیم با دوستان، روی این تمرکز کنید که یک همراه مورد اعتماد و منبع عشق بی‌قید و شرط و ارزش‌های پایدار برای او باشید. ارتباط باز در مورد دوستانشان و پویایی‌های اجتماعی که تجربه می‌کنند را تشویق کنید.
مفهوم: نوجوانان اغلب به سمت تجربه‌های جدید کشیده می‌شوند و ممکن است رفتارهایی انجام دهند که به نظر پرخطر می‌آید. این تا حدی به دلیل عدم بلوغ کامل قشر پیشانی مغز (که مسئول قضاوت و کنترل تکانه است)است. آنها همچنین در حال آزمودن مرزها و جستجوی هیجانند.
نقش شما: پیک‌هاردت پیشنهاد می‌کند که به جای ممنوعیت کامل که گاهی نتیجه عکس می‌دهد، روی آموزش دادن به نوجوان در مورد خطرات، بحث در مورد عواقب و کمک به او برای پرورش مهارت‌های تفکر انتقادی جهت انتخاب‌های امن‌تر تمرکز کنید. گفتگوهای باز و بدون قضاوت در این زمینه کلیدی هستند.
مفهوم: هنگام مواجهه با رفتار نادرست، هدف باید آموزش به فرزندتان در مورد مسئولیت‌پذیری، پیامدها و انتخاب‌های بهتر در آینده باشد. این یعنی فراتر از صرفاً تنبیه کردن.
نقش شما: پیامدهایی را در نظر بگیرید که به خود رفتار مربوط باشند، به او کمک کنید تا چرا اعمالش اشتباه بوده را درک کند و او را در یافتن راه‌حل مشارکت دهید. این رویکرد، حس پاسخگویی را تقویت کرده و ارزش‌ها را درونی می‌کند، نه اینکه صرفاً ترسی از تنبیه ایجاد کند.
مفهوم: با رشد فرزندتان، او به فرصت‌های بیشتری برای تصمیم‌گیری و تجربه نتایج طبیعی آن انتخاب‌ها (البته در محدوده‌های امن) نیاز دارد.
نقش شما: اجازه دادن به او برای داشتن خودمختاری متناسب با سنش در زمینه‌هایی مانند تحصیل، سرگرمی‌ها، زندگی اجتماعی و حتی مسئولیت‌های خانگی، به او کمک می‌کند تا شایستگی، اعتماد به نفس و احساس تسلط بر زندگی خود را بسازد. این نشان می‌دهد که شما به او اعتماد دارید و به توانایی‌اش برای مدیریت زندگی‌اش باور دارید.
مفهوم: واکنش‌های شما به استرس، تعارض و ناامیدی، تأثیر بسزایی بر نحوه یادگیری فرزندتان برای مدیریت احساسات خود دارد.
نقش شما: وقتی شما مکانیزم‌های سالم مقابله با مشکلات را نشان می‌دهید، احساسات خود را به شیوه‌ای سازنده بیان می‌کنید و هنگام اشتباه عذرخواهی می‌کنید، یک الگوی زنده قدرتمند برای نوجوان خود فراهم می‌کنید. او با تماشای شما در هنگام عبور از فراز و نشیب‌های زندگی، یاد می‌گیرد.
در اصل، “بقا در دوران نوجوانی فرزندتان” اثر کارل ای. پیک‌هاردت، دکترای روانشناسی، به عنوان یک راهنمای ارزشمند عمل می‌کند و آنچه را که اغلب یک تجربه ترسناک و منزوی‌کننده است، به یک فصل قابل مدیریت و حتی پاداش‌دهنده از زندگی خانوادگی تبدیل می‌کند.
کتاب به والدین اطمینان می‌دهد که در این مسیر تنها نیستند و ابزارهای لازم از نظر خرد و عملی را در اختیار آنها قرار می‌دهد تا پیچیدگی‌های نوجوانی را با لطف، درک و عشق پایدار پیمایش کنند.
این کتاب گواهی این است که با راهنمایی درست، والدین می‌توانند نه تنها زنده بمانند، بلکه واقعاً در کنار نوجوانان در حال رشد خود شکوفا شوند.
این کتاب هنوز به فارسی ترجمه نشده است. از این روی کوشیدیم که نکات قابل تأمل و کارآمد بخش هایی از کتاب را در اختیار خواننده گرامی بگذاریم.
کانال تلگرامی سواد زندگی: savadzendegi@
