ماجرای بازگشت محموله گوشت وارداتی از مغولستان به یکی از مهمترین موضوعات اخیر بازار گوشت کشور تبدیل شده است؛ ماجرایی که هم نگرانیهای جدی بهداشتی به دنبال داشت و هم ابعاد اقتصادی و نظارتی آن زیر ذرهبین قرار گرفت.
مجتبی عالی، مدیرعامل اتحادیه سراسری دامداران کشور، اعلام کرد که حدود ۱۰۰ هزار کیلوگرم گوشت از مغولستان و از طریق مرز باشماق به عراق صادر شده بود، اما به دلیل کیفیت پایین و مشکلات بهداشتی از سوی دولت عراق بازگردانده شد. این محموله پس از بازگشت در رشت متوقف شده و حتی بخشی از آن قرار بود با گوشت داخلی ترکیب و وارد بازار مصرف شود. عالی با انتقاد تند از عملکرد دستگاههای مرتبط، این اقدام را «بازی با جان مردم» توصیف کرد و افزود: «دامپزشکی نباید اجازه ورود چنین محمولهای را میداد. مردم در شرایط اقتصادی سخت مجبور به خرید گوشتهای ارزانقیمت هستند و تجربه تلخ مصرف محصولات بیکیفیت را پیشتر هم داشتهاند.»
وی هشدار داد که واردات چنین گوشتهایی نهتنها سلامت عمومی را تهدید میکند بلکه میتواند به ابزاری برای سوءاستفاده دشمنان بدل شود. از نگاه عالی، پشت پرده این واردات، شبکهای از رانت و فساد وجود دارد که با یک امضا امکان ورود محمولههای بیکیفیت را فراهم میکند. او معتقد است این گوشتها باید به کشور مبدأ بازگردانده میشدند و ورودشان به گمرک ایران نشانه ضعف در نظارت است.
در مقابل این انتقادات، سازمان دامپزشکی کشور و مسئولان استانی روایت متفاوتی ارائه دادند. داود اماناللهی، مدیرکل دفتر قرنطینه و امور بینالملل این سازمان، در گفتوگو با رسانهها تأکید کرد که محموله هنوز در محدوده گمرکی است و هیچ مجوزی برای ترخیص آن صادر نشده است. به گفته او، بررسیها نشان داده که برچسبهای محموله مغایرت داشته، بخشی از آن تاریخ مصرف گذشته و بخشی نیز برای بازار عراق تولید شده بود. بر همین اساس، محموله پلمب و پیگیریهای قانونی آغاز شده است.
همچنین هادی بابایی، مدیرکل دامپزشکی استان گیلان در گفتگو با رسانه ها ضمن رد شایعه ورود گوشت آلوده به بازار گفت: «کارشناسان دامپزشکی با دقت عمل کردند و از ترخیص شش محموله گوشت منجمد وارداتی جلوگیری شد.» او افزود که دلایل این اقدام شامل برچسبهای غیرمجاز، مغایرت محتویات، نزدیک بودن تاریخ انقضا و شرایط نامناسب نگهداری بوده است. به گفته بابایی، هیچیک از این محمولهها وارد چرخه مصرف نشده و مردم میتوانند با اطمینان از سلامت فرآوردههای دامی خرید کنند.
این رویداد اما بار دیگر اهمیت شفافیت در فرآیند واردات، مقابله با فساد و ضرورت تقویت نظارت را برجسته ساخت. کارشناسان اقتصادی معتقدند ادامه چنین روندی میتواند اعتماد عمومی را خدشهدار کرده و به نوسانات شدید قیمت گوشت منجر شود. از همین رو، ضرورت دارد که وزارت جهاد کشاورزی و سازمانهای نظارتی با هماهنگی بیشتر، روند ورود، بازرسی و توزیع گوشتهای وارداتی را کاملاً شفاف و قانونی انجام دهند.
بازار گوشت قرمز، به دلیل سهم بالای آن در سبد مصرفی خانوارها، نیازمند کنترل مستمر و دقیق است. اطلاعرسانی شفاف به مردم، توسعه تولید داخلی، افزایش ظرفیت سردخانهها و مدیریت هوشمندانه زنجیره تأمین میتواند از تکرار چنین بحرانهایی جلوگیری کند. تنها با چنین رویکردی است که میتوان سلامت غذایی جامعه و ثبات بازار گوشت را تضمین کرد و مانع آسیبهای اقتصادی و اجتماعی شد.