پس از فعالشدن مکانیسم موسوم به «ماشه» و بازگشت تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل علیه کشورمان، سیاست داخلی ایران نیز دستخوش تحولاتی شده است.
موافقان و مخالفان توافق برجام که اکنون عملاً با ماشه دیگر به تاریخ پیوسته، در خط مقدم این تحولات قرار گرفته و نسبت به مواضع و پیشینه یکدیگر، واکنش نشان میدهند. این وضعیت با وجود برخی مزایا، معایبی نیز با خود به همراه دارد.
روحانی چه گفت؟ جلیلی چه پاسخ داد؟
بازگشت تحریمهای شورای امنیت باعث افزایش فشار به آن دسته نیروهایی شده که به طور سنتی موافق مذاکره با غرب و برجام بودند. شکست دیپلماسی و بازگشت تحریمها موجب گشته تا «نیروهای منتقد برجام» تقویت شده و از موضع بالاتر به طرح مطالبات و ایدههای خود بپردازند.
موقعیت ضعیفتر «نیروهای طرفدار برجام» اما مطلقاً باعث نشده تا ایشان، دست از کنشگری برداشته و طرف مقابل را مورد حمله قرار ندهند.
در همینباره صفحات مجازی منتسب به «حسن روحانی» رئیس دولتهای یازدهم و دوازدهم، دیروز با بازنشر پیام تصویری او در تیرماه سال ۱۴۰۳، آمادگی روحانی برای برگزاری مناظره حول برجام را اعلام کردند.
در این پیام تصویری، روحانی با مخاطبقراردادن «سعید جلیلی» دبیر اسبق شورایعالی امنیت ملی، گفته بود: «شما که ۷۰۰ میلیارد دلار به کشور صدمه زدید. شما که در این سه سال ۳۰۰ میلیارد دیگر به کشور لطمه زدید. اگر میخواهی راجع به دولت روحانی و تدبیر و امید صحبت کنی، اگر شهامتش را داری با خود من مناظره کن».
از سوی دیگر نیز امروز «سعید جلیلی» در دانشگاه شیراز پاسخ روحانی را داد و آمادگیاش برای مناظره را اعلام کرد. جلیلی گفت: «برای مناظره من الان آمادگی دارم. امروز یک بچهای که فقط یک دور اخبار را خوانده باشد و اظهارات آقای روحانی را دیده باشد و در دبستان باشد در مناظره آقای روحانی را محکوم خواهد کرد».
پاسخگوکردن طرفداران برجام با لحاظ برخی جوانب
با اینکه بحث درباره ابعاد وقایع تاریخی میتواند به روشنگری و ارتقای سطح آگاهی عمومی کمک کند، در صورت مدیریتنشدن درست چنین مباحثی، برخی پیامدهای منفی از جمله دوقطبیسازیهای بی مورد و التهاب در میان افکار عمومی ایجاد خواهد شد که ابداً به صواب و صلاح جامعه نخواهد بود.
در شرایطی که دشمن با کاربست فشار روانی و اقتصادی، به دنبال تضعیف انسجام اجتماعی و سیاسی در کشور است تا بتواند از این مجرا به اهداف شوم خود دست یابد، لازم است که نخبگان سیاسی با لحاظ همه جوانب به کنشگری بپردازند.
در اینکه برجام «خسارت محض» و تاثیراتش برای حل مشکلات کشور «تقریباً هیچ» بود، شکی وجود ندارد و طبق قاعده، مسببین آن باید روزی پاسخگوی عملکرد خود باشند، لیکن این الزام در شرایط فعلی باید با لحاظ برخی جوانب همراه باشد که «حفظ انسجام اجتماعی»، مهمترین این جوانب است.
ناگفته پیداست که حملات بیامان به مواضع حامیان برجام، ایشان را در جایگاه مُحق قرار داده و سبب میگردد با مظلومنمایی، جایگاه متهم را تَرک گفته و تدریجاً در جایگاه شاکی قرار بگیرند.