کمپ تهرانی‌ها هنگام جنگ

دنیای اقتصاد چهارشنبه 09 مهر 1404 - 00:03
تغییر و تحولات اخیر در شهرهای جدید اطراف تهران یعنی پرند و پردیس از منظر قیمت مسکن و شکل جمعیتی قابل‌توجه بوده است. اگر چه روند 7ساله جهش قیمت مسکن، در سال گذشته تا حدودی و همچنین نیمه اول امسال به شکل محسوس، متوقف شد اما «مهاجرت پایتخت‌نشین‌ها» به حومه هنوز متوقف نشده است؛ از طرفی، یکی دو شهر حومه‌ای پایتخت طی ایام جنگ تحمیلی 12روزه میزبان موقت «جمعیتی از تهرانی‌ها» شد.

افزایش مهاجرت به شهرهای جدید حاشیه پایتخت از تعداد «خانه‌های خالی» در پرند کاسته است. تا نیمه دهه۹۰، حدود یک‌سوم واحدهای مسکن‌مهر در این شهر جدید، خالی از سکنه بود؛ وضعیتی شبیه «شهرهای ارواح» در چین. اواخر دهه ۹۰ نیز اگرچه، مهاجرت‌های استانی به مقصد تهران، بخش‌هایی از برج‌های ۹۹ساله پرند را از حالت «بلااستفاده» خارج کرد اما در همان زمان، یک آمار توسط مسوولان بخش مسکن اعلام شد مبنی بر اینکه «بیش از ۱۳هزار واحد، در پرند خالی از سکنه است». اکنون اما براساس تحقیقات میدانی و روایت ساکنان این شهر، برآیند مهاجرت از تهران به پرند به‌منظور خرید و اجاره مسکن و همچنین مهاجرت از دیگر استان‌ها به این شهر جدید باعث شده تا میزان خانه‌های خالی در این شهر جدید کاهش قابل‌توجهی یابد. آخرین ورود جمعیت جدید به این شهر حومه‌ای، «مهاجرت موقت چندروزه» بخشی از شهروندان تهرانی در ایام جنگ تحمیلی ۱۲ روزه بود. این نقطه در آن روزها، به «کمپ سکونتی» خانوارهایی تبدیل شد که پایتخت را به خاطر حملات هوایی دشمن، برای مدتی ترک کرده بودند و دست‌کم شب‌ها در پرند ساکن می‌شدند.

72 copy

تحقیقات میدانی «دنیای اقتصاد» با توجه به روایت برخی از ساکنان شهر جدید پرند نشان می‌دهد که،در ایام جنگ تحمیلی 12روزه، جمعیت «موقت» پرند افزایش چشم‌گیری پیدا کرد؛ تهرانی‌ها به «خانه دوم» خود در آنجا یا خانه اقوام یا به شکل «اجاره موقت روزانه، هفتگی و یک‌ماهه» در پرند ساکن شدند. در واقع، عمده خانه‌های خالی پرند در این مدت، به محل اسکان موقت برخی از شهروندان تهرانی به صورت بازگشت موقت به خانه دوم یا عمدتا به شکل خانه‌ها اجاره‌ای روزانه، هفتگی یا ماهانه تبدیل شده بود. به‌رغم اینکه با کاهش جمعیت تهران در زمان جنگ، عمده افراد تصور می‌کردند که شمال کشور مقصد تهرانی‌ها در زمان جنگ بوده، اما بخش قابل‌توجهی از شهروندان تهرانی، در شهرهای اطراف تهران به‌ویژه پرند به‌طور موقت اقامت کردند. به گفته یکی از ساکنان شهر جدید پرند، در زمان جنگ تعداد قابل‌توجهی از شهروندان تهرانی برای اجاره موقت چند هفته‌ای به پرند آمدند و با قیمت بالاتر به صورت موقت ملکی را اجاره کردند.

دو علت کاهش خانه‌های خالی در پرند

جدیدترین بررسی‌ها از شهر جدید پرند حاکی از کاهش چشم‌گیر تعداد «خانه‌های خالی» در شهر جدید اطراف تهران نسبت به نیمه دهه90 دوم است. براساس مشاهدات شهروندان ساکن پرند و روایت آنها برای «دنیای‌اقتصاد»، تعداد «خانه‌های خالی» در این شهر حومه‌ای به شکل کاملا چشم‌گیری نسبت به نیمه دهه90، «کاهش» پیدا کرده است. این شهر تا حدود 5 سال پیش، همانند «شهر ارواح» در بازار مسکن شهرهای چین بود که به مناطقی که تعداد زیادی از برج‌ها، خالی از سکنه هستند، اطلاق می‌شود. البته در حال حاضر آمار رسمی در این باره در دسترس نیست اما ‌ وضعیت بصری ساختمان‌ها و شلوغی شهر تا حدودی این فرضیه را تایید می‌کند. آمارهای موجود حاکی از عبور کردن جمعیت ساکن در پرند از 300 هزار نفر است که این میزان رشد جمعیت نسبت به سال95 در مقایسه با شهر تهران (براساس پیش‌بینی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان)، 2 برابر است. علت کاهش خانه‌های خالی پرند ناشی از دو علت است.

دلیل اول به مهاجرت تهرانی‌ها به پرند طی سال‌های اخیر مربوط می‌شود که به‌دلیل افزایش چشم‌گیر قیمت مسکن و افزایش اجاره‌بها، بخشی از ساکنان پایتخت مجبور به مهاجرت از تهران به پرند شده‌اند تا به جای پرداخت اجاره‌های بالا در محلات پایین پایتخت، اقدام به خرید واحد مسکونی در پرند کرده و برای کار به تهران رفت و آمد می‌کنند. دلیل دوم افزایش جمعیت در پرند، مهاجرت افراد از دیگر شهرها و استان‌های ایران است که به‌دلیل مشکلات معیشتی و افزایش بیکاری در روستاها شهرهای کوچک و حتی بزرگ در دیگر استان‌ها و متمرکز شدن امکانات و خدمات در پایتخت، افراد در جست‌وجوی کار به تهران مهاجرت کردند و به دلیل بالا بودن هزینه مسکن چه در بخش خرید و چه در بخش اجاره‌بها، عمدتا در حاشیه تهران ساکن می‌شوند.

به گفته واسطه‌های ملکی در پرند، اگرچه نمی‌توان گفت، تعداد معاملات خرید آپارتمان امسال مانند سال گذشته است، اما میزان و عرضه و تقاضا در پرند در مقایسه با تهران قابل‌توجه است. برخی از واسطه‌های ملکی بر افزایش نسبی تقاضای خرید در دوران جنگ و پس از آن تاکید کرده‌اند که برخلاف تهران و دیگر شهرها که بازار مسکن در رکودی عمیق فرو رفته بود، در پرند اینگونه نبود. نکته قابل‌توجه بعدی در پرند، اینکه به‌رغم اینکه در سال‌های گذشته حتی تا 2 سال پیش بخشی از معاملات در پرند عمدتا برای سرمایه‌گذاری صورت می‌گرفت، اکنون با توجه به دلایل مهاجرت‌ها از تهران یا دیگر شهرستان‌ها به پرند، تعداد تقاضای مصرفی افزایش قابل‌توجهی پیدا کرده و بسیاری از خریداران فعلی با هدف مصرفی اقدام به خرید مسکن در پرند می‌کنند.

73 copy

مسکن پرند از تهران و پردیس جا ماند

 با توجه به آخرین تحقیقات صورت گرفته از شاخص «قیمت پیشنهادی» مسکن پرند و پردیس، میانگین «قیمت پیشنهادی» آپارتمان‌های عمدتا مسکن مهر عرضه شده به بازار، روند رو به رشدی را در این دو شهر جدید اطراف تهران نشان می‌دهد. بررسی‌های «دنیای اقتصاد» از میانگین قیمت پیشنهادی آپارتمان در این دو شهر حومه‌ای پایتخت نشان می‌دهد، سطح قیمت 24‌میلیون و 300 هزار تومان در هر مترمربع است، در شهر پرند کاهش 6.5درصدی قیمت در مقایسه با پاییز سال گذشته اتفاق افتاده و از 16.2میلیون تومان در مترمربع در آذر سال گذشته به مترمربعی 15‌میلیون تومان در مهر امسال رسیده است. این در حالی است که شهر جدید پردیس با افزایش 15درصدی قیمت از 29.3میلیون تومان به مترمربعی 33.7‌میلیون تومان رسیده است. در پردیس واسطه‌های ملکی عمدتا بر عدم تغییر آنچنانی قیمت مسکن طی یکسال اخیر در این بازار تاکید می‌کنند.

در مجموع با تغییر بسیار کمی همراه بوده و عمدتا در یک ثبات نسبی به سر می‌برد. البته نبض معاملات مسکن در این شهر در مقایسه با تهران همچنان می‌زند اما در مقایسه با سال گذشته با کاهش همراه بوده است. دلیل حضور تقاضا در پردیس در مقایسه با تهران به پایین‌تر بودن قیمت مسکن در این شهر نسبت به تهران مربوط می‌شود که افراد با سرمایه 2.5 تا 3‌میلیارد تومانی امکان خرید یک ملک متعارف (کم‌سن و میان متراژ) را خواهند داشت. این موضوع بسیاری از پایتخت‌نشینان را به سمت خرید ملک به این شهر جدید اطراف تهران سوق داده است. به گفته واسطه‌های ملکی در حال حاضر افراد تنها با هدف سرمایه‌گذاری در پردیس اقدام به خرید ملک نمی‌کنند و تقاضای مصرفی افزایش چشم‌گیری داشته است و بسیاری از افراد برای زندگی به این شهر مهاجرت کرده‌اند.اما، کاهش قیمت مسکن در پرند باعث شده نسبت متوسط قیمت تهران به این شهر به بالاترین میزان سال‌های اخیر یعنی 6.5 برابر برسد.

بررسی‌ها در این باره حاکی است، در شهر جدید پرند «سطح قیمت فروش آپارتمان‌ها در حال تنظیم با سطح کمی و کیفی خدمات شهری و سکونتی» است. یکی از مهم‌ترین و بزرگ‌ترین نقاط ضعف این حومه جنوب غرب تهران، زیرساخت‌های ضعیف و فاقد حمل‌ونقل بهینه و متناسب با ظرفیت شهر از جمله تاکسی، اتوبوس و مترو است. روایت شهروندان این شهر حومه‌ای که برای کار روزانه به تهران سفر می‌کنند حاکی از آن است که برگشت از تهران به پرند برای شهروندان، بدون خودروی شخصی 3 ساعت طول می‌کشد که این میزان به اندازه یک سفر از تهران به شمال کشور است و مسیر رفت به پایتخت حدود 2 ساعت زمان می‌برد. یعنی شهروندان حدود 5 ساعت از وقت خود را روزانه در مسیر رفت و آمد به و از تهران سپری می‌کنند. همچنین، سرفاصله 2 ساعته متروی پرند، ترافیک شدید جاده و کمبود اتوبوس و تاکسی بین مرکز و حومه به یک موضوع چالش برانگیز «زندگی در پرند» تبدیل شده است.

معضل رفت و آمد بین حومه و مرکز در زمان جنگ به شکل قابل‌توجهی خود را نشان داد و به‌دلیل نبود تاکسی و اتوبوس، صف‌های چند صد متری تشکیل می‌شد و حتی خودرویی برای انتقال مسافران وجود نداشت، البته بعد از جنگ به روال عادی برگشت اما میزان کرایه‌ها به 700 تا 800هزار تومان رسیده بود. تا قبل از افتتاح مترو پیش‌بینی‌ها حاکی از افزایش قیمت ملک بود. اما واقعیت با تصورات شهروندان پرندی در تضاد بود. هر دو ساعت یک رام قطار با سرعت 50 تا 60 کیلومتر بر ساعت برای انتقال مسافران تردد می‌کند. قبل از ایجاد مترو گفته می‌شد که یک ساعته به ایستگاه تجریش خواهید رسید، اما این اتفاق نیفتاد و هر 2ساعت یک رام قطار تا ایستگاه شاهد می‌رود و از آنجا باید خط مترو را تغییر داد و در دیگر مناطق تهران جابه‌جا شد. بنابراین در پرند هیچ چیزی برای تبلیغ وجود ندارد، در نتیجه قیمت مسکن کاهش پیدا کرده است.

علاوه بر قیمت مسکن، اجاره‌بها هم بیشتر از این، ظرفیت افزایش را ندارد زیرا امکاناتی وجود ندارد که بتواند افراد را جذب کند مگر با قیمت‌های پایین‌تر. با وجود افزایش ساخت‌وساز و جمعیت در پرند، اما سطح کیفیت زندگی در پرند پایین است، زیرا در ابتدای ساخت این شهر، زیرساخت‌های لازم و اصلی جهت بالا رفتن کیفیت زندگی ساکنان پرند در نظر گرفته نشد. اگرچه اکنون زیرساخت‌هایی ایجاد شده و نسبت به گذشته بهتر شده، اما کیفیت آن نه تنها نسبت به تهران حتی نسبت به شهرستان نیز پایین‌تر است. این عدم زیرساخت در شهر جدید بیش از همه مربوط به ضعف زیرساخت حمل‌ونقل در پرند است. پرند اگرچه شهر جدیدی است اما بسیار بزرگ با فازهای بسیار است که برای دسترسی به فازهای بالاتر و دسترسی به امکانات که عمدتا در فاز یک و صفر محدود هستند افراد باید وسیله نقلیه داشته باشند.

ضعف حمل‌ونقل در حومه

 اهالی شهر جدید پرند روایت می‌کنند، از هر فازی باید خود را به فاز یک و صفر برسانید و به مترو دسترسی پیدا کنید که آن‌هم هر دو ساعت یک‌بار می‌آید. در نتیجه تغییری در وضعیت شهروندان پرند ایجاد نشده و مثل زمانی است که مردم با قطار رفت و آمد می‌کردند. پرندی‌ها اگر بخواهند به نزدیک‌ترین مترو دسترسی داشته باشند باید حتما راس ساعت که همان هر 2ساعت یک‌بار هست در مترو حضور داشته باشند در غیر این صورت باید خود را به اتوبوس واحد برون شهری برسانند یا با تاکسی‌ها به ایستگاه صادقیه یا شاهد بروند و از آنجا بتوانند با مترو در تهران جابه‌جا شوند.

تنها نقطه مثبتی که می‌توان برای پرند ذکر کرد، کیفیت هوای مطلوب‌تر آن نسبت به تهران است. علاوه بر این «فقر فضاهای آموزشی و درمانی» به وضوح قابل مشاهده است که به‌رغم کیفیت پایین، اما هزینه‌های بسیار بالایی را بر ساکنان این شهر تحمیل می‌کند. در واقع با وجود جدید و کوچک بودن پرند، اما قیمت همه چیزش چند برابر است. عمده شهروندان به‌دلیل محدود بودن مراکز خرید در پرند و کیفیت پایین محصولات ارائه شده در مقایسه با تهران، اما با قیمت تهران، خریدهای خود را در پرند انجام نمی‌دهند و برای خریدهای خود به تهران، کرج یا شهریار می‌روند. فقر فضا‌های آموزشی نیز به مشکلی برای والدین دارای فرزند در مقاطع مختلف تحصیل تبدیل شده است.

به گفته این شهروند پرندی که برای رفت و آمد دختر پیش دبستانی‌اش فشار بسیاری بر آنها تحمیل شده است، علاوه بر هزینه بسیار بالا، مراکز آموزشی مناسب با کیفیت بالا به خانه آنها بسیار دورتر است. عمده مردم باید از فازهای دیگر فرزندان خود را به فاز یک و 2 برسانند تا به مرکز آموزشی با کیفیت فرستاده شوند. شهر جدید پرند حتی از منظر تفریحی نیز در سطح پایینی قرار دارد و پارک مناسبی برای کودکان وجود ندارد. در حال حاضر تنها یک پارک بازی و شهر بازی در فضای باز وجود دارد که نه در تابستان در اوج گرما می‌توان از آن استفاده کرد و نه در زمستان‌ها در برف و باران. به‌دلیل سرپوشیده نبودن این پارک، در همه فصول و ساعات امکان دسترسی به آن وجود ندارد.

71 copy

منبع خبر "دنیای اقتصاد" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد. (ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.