عصر ایران؛ مهرداد خدیر- در پی فعالسازی مکانیسم ماشه یا بازگشت تحریمهای سازمان ملل علیه ایران سیاست رسمی وتبلیغی و توصیهای این است که رسانهها و فعالان سیاسی اصطلاحا توی دل مردم را خالی نکنند و آثار اسنپبک یا پسگشت را بیشتر روانی توصیف کنند و افزایش قیمت ارز و طلا را هم به حساب بالا رفتن تقاضا به خاطر نگرانی های ایجاد شده بر اثر تبلیغات بگذارند.
صدا وسیما هم طبعا باید همین سیاست را دنبال کند منتها میدانیم که گرایش سیاسی مدیریت آن به سعید جلیلی است که بعد از اسنپبک گویا دل او و رفقا غنج میرود و شادمانی خود را از آنچه تحقق بدبینیها میدانند پنهان نمیکنند.
او و جبهۀ پایداری فرصتی به دست آوردهاند تا حسن روحانی و جواد ظریف را متهم کنند دقت لازم را حین عقد قرارداد برجام به خرج نداده بودند و سر آنها بر سر مکانیسم ماشه کلاه رفته است.
استدلال موافقان برجام البته این است که هر توافقی تضمینی برای اجرا دارد و تضمین ما هم این بود که به غنی سازی قبلی بازنمیگردیم و چون بنای بازگشت نداشتیم نگران نبودیم که در توافق قید شود اگر غنی سازی بالا رود قطعنامهها بازمیگردند. سه سال هم به این روال گذشت و ثمرات آن را مردم در سال های 94 و 95 با تک رقمی شدن تورم چیدند. خروج ترامپ در اردیبهشت 97 البته بازی را تغییر داد و با این حال به اصرار روحانی که رییس جمهوری و رییس شورای عالی امنیت ملی بود ایران باز یک سال صبر کرد و از عدد غنی سازی برجام بالاتر نرفت و بعد از آن هم که غنی سازی را بالا بردند باز اعلام کردند تا تحریم ها را بردارند به حالت قبل بازگردد.
با این اوصاف تناقض اول این کارشناسان صدا و سیما یا تلویزیون پایداری است که اگر بگویند اسنپبک تأثیری ندارد آن وقت سر و صدای سعید جلیلی و دعوت آقای روحانی به مناظره را چگونه توجیه کنند؟ برای امری که اتفاق مهمی نیست میخواهد مناظره کند؟!
تناقض دوم این است که اگر اسنپبک را بزرگ کنند تا برجام را زیر سؤال ببرند آنگاه با سیاست رسمی که پرهیز از دامن زدن به تبعات پسگشت است چه کنند؟ نمیشود که رسانههای دیگر برحذر داشته شوند ولی صدا و سیما در بوق ماشههراسی بدمد.
تناقض سوم اما بامزهتر است. اگر بگویند اسنپبک تقصیر دولت روحانی است و باید پاسخگو باشند در واقع باید به خاطر بازگشت تحریمها باید توضیح دهند و فرض این گزاره این است که قطعنامههای تحریمی بد بوده. حال آن که همینها میگفتند کاغذپاره است و به سخره میگرفتند. بازگشت کاغذ پاره چرا باید جای نگرانی داشته باشد؟
تناقض چهارم اما مهمتر است و آن هم این که اگر بازگشت تحریمها و قطعنامههای تحریمی بد است این قطعنامهها در چه زمانی تصویب شد؟ جز در دوران احمدینژاد و بخشی از آنها هم در دورۀ مسؤولیت سعید جلیلی؟ تنها توجیه و مفرشان این بوده که یکی دو تا در دورۀ لاریجانی بوده منتها لاریجانی هم منصوب احمدی نژاد بود و کنار گذاشته شد و بعد جلیلی آمد و 6 سال سرگرم فلسفه بافی بود و تعیین شهر میزبان و قطعنامه پشت قطعنامه. روحانی و ظریف که آن قطعنامه ها را ولو برای 10 سال و ولو با ناددیه انگاشتن احتمال بازگشت در دقیقه 90 ملغا و بلااثر کردند به خاطر بازگشت آنها مقصرند اما آن که در زمان او تصویب شد و نتوانست جلوگیری کند بعد تصویب هم جدی نگرفت مقصر نیست! جل الخالق از این جماعت.
ملاحظه میکنید که صدا و سیما گرفتار چه تناقضی شده است؟!
یک بار دیگر مرور کنیم تا پیچیده نشود. اگر اسنپ بک بد است یعنی قطعنامه ها بد بوده. اگر قطعنامه ها بد بوده چرا تلاش برای خنثی و بی اثر کردن آنها زیر عنوان برجام را تخطئه کردید و در آن نمایش مضحک آتش زدید؟
می گویند باید پیش بینی میکردید! یک طرف ایران بود و طرف دیگر 6 کشور از جمله چین و روسیه عزیزتان و پای هر 6 تا روی گلوی ما بود. ظریف این پا را برداشت تو بگو نه برای همیشه که ده سال و تو بگو با قبول ماشه اگر دوباره غنی سازی را بالا بردیم خودکار برگردد و دست تان روی ماشه باشد و بچکانید! پای شان روی گلوی ما را نمیگویند و ماشه را میگویند!
به صورت خصوصی البته پاسخی دارند و آن هم این است که اگر 10 سال قبل درگیر برجام نشده بودیم طی این 10 سال هم در اقتصاد به خودکفایی رسیده بودیم و هم به شرق نزدیکتر شده بودیم و چین و روسیه ما را تجهیز و تسلیح کرده بودند نه آن که به خاطر نوسان ما و گرایش به اروپا سست شوند و هم در زمینۀ هستهای از 60 درصد هم فراتر رفته بودیم.
در فقره اول میتوان گفت بسیار خوب! روحانی مانع بود. چرا در سه سال مرحوم رییسی کلید آن را نزدید؟
دربارۀ نکته دوم هم باید یادآور شد چین و روسیه هم پای 6 قطعنامه را امضا کردهاند در حالی که اگر مخالفت میکردند تصویب نشده بود و موجودیت نداشت.
در فقره سوم هم طبعا جنگ 12 روزه جلو میافتاد و اجازه نمیدادند و تازه مگر روسیه و پاکستان و هند و اسراییل توانستند از بمبهای خود استفاده کنند که به فرض دستیابی ما که مغایر سیاست اعلامی رهبری هم هست- استفاده میکردیم؟
جان کلام اینکه: اگر برجام بد بود چرا از بازگشت به قبل از آن ناخرسندید و متهم میکنید و اگر خوب بود چرا آن قدر چوب لای چرخ آن گذاشتید و با قانون راهبردی سال 99 مانع احیای آن در دولت جو بایدن شُدید؟
همین تناقضهاست که صدا وسیما را گرفتار کرده و بر اساس آن میتوان حدس زد احتمال انجام مناظره بین حسن روحانی و سعید جلیلی دو مسؤول اسبق و سابق پرونده هستهای هم منتفی است چون رییس جمهوری پیشین ایران که هم کاملا مطلع است و هم مسلط و سخنور قطعا همین موارد را طرح خواهد کرد یا حتی ایدۀ رجوع به آرای عمومی بر سر ادامۀ مناقشه را طرح خواهد کرد و شیوۀ سعید جلیلی که جملهسازی با دو کلمه فرصت و ظرفیت و مبهم گویی است جواب نمیدهد.
کل حرف اهالی پایداری و جلیلی این است که ظریف نباید زیر بار مکانیسم ماشه میرفت. خوب نمیرفت. برجام هم امضا نمیشد و ما هم غنی سازی را بالا میبردیم. آنها هم لابد مینشستند و تماشا میکردند!
همین که الان چین و روسیه از ما حمایت میکنند به خاطر برجام است و اگر برجام نبود چگونه میتوانستیم به این دو دخیل ببندیم؟!
صدا و سیما گیرهای زیادی دارد ولی این گیر از همه جدیتر و پرتناقضتر است.