همشهری آنلاین، بهزاد رنجبر: در یک تحول تاریخی، سرمایه‌گذاری خودروسازان برقی چین در خارج از این کشور برای اولین بار در سال ۲۰۲۴ از سرمایه‌گذاری داخلی پیشی گرفته است. این تغییر جهت استراتژیک، نشان‌دهنده گذار صنعت خودروسازی چین از یک بازیگر داخلی به یک قدرت جهانی تمام‌عیار است.
صنعت خودروسازی چین که سال‌ها از یارانه‌های دولتی بهره می‌برد، اکنون با معضل جدی ظرفیت تولید مازاد روبرو شده است. این ظرفیت اضافی منجر به جنگ قیمت‌های بی‌امان شده که سودآوری صنعت را به سطح خطرناکی کاهش داده است.
آمار نشان می دهد حاشیه سود خالص صنعت از ۲.۷ درصد در سال ۲۰۱۹ به تنها ۰.۸۳ درصد در سال ۲۰۲۴ سقوط کرده است.
ترس کشورهای غربی از هجوم خودروهای برقی ارزان‌قیمت چینی، موجب بروز تنش‌های تجاری گسترده شده است.
اتحادیه اروپا، آمریکا، کانادا، ترکیه و برزیل تعرفه‌های سنگینی بر خودروهای برقی چینی اعمال کرده‌اند. بر همین اساس خودرو سازان چینی در حال توسعه فعالیت های خود در سایر نقاط دنیا هستد به طور مثال کارخانه خودروهای برقی چینی در مجارستان در پایان سال ۲۰۲۵ و در ترکیه در سال ۲۰۲۶ راه اندازی می شود.
آمارها نشان می دهد خودروسازان چینی با یک استراتژی منطقه محور در حال گسترش هستند و ایران در این نقشه غایب است.
کانون‌های جدید سرمایه‌گذاری چینی ها در خاورمیانه، عربستان و امارات، در آسیای جنوب شرقی هند و ویتنام و در اروپا،ترکیه و مجارستان هستند. همچنین روسیه و کشورهای آمریکای لاتین نیز در کانون تمرکز خودروسازان چینی از بی وای دی گرفته تا چری،گریت وال و جیلی هستند.
به طور کل سهم خاورمیانه از این سرمایه گذاری ها ۲۵ درصد و آسیا ۳۳ درصد است.
رقبای جذاب‌تر در همین منطقه
رویتر در گزارشی اشاره می‌کند که سرمایه‌گذاری‌ها به سمت آسیا و خاورمیانه متمایل شده است. اما این به معنای سرمایه‌گذاری در تمام خاورمیانه نیست، بلکه به معنای انتخاب بهترین گزینه‌ها است.
عربستان سعودی و امارات با ارائه مشوق‌های مالیاتی کلان، ثبات سیاسی نسبی، قوانین شفاف و دسترسی به بازارهای جهانی، گزینه‌هایی جذاب به حساب می آیند. ترکیه خود یک قطب تولید خودرو است و به بازار اروپا دسترسی ترجیحی دارد.
برای خودروسازان چینی، حضور در ایران از طریق صادرات خودروهای کامل (CKD) و همکاری‌های محدود مونتاژی به صرفه‌تر است. در این مدل نیاز به سرمایه‌گذاری کلان نیست، ریسک مواجهه با تحریم‌ها به مراتب کمتر است و سود سریع‌تر و مطمئن‌تری به دست می آید.
