گروه سیاست نامه‌نیوز: اختلاف نظری حقوقی میان روسیه و چین با کشورهای اروپایی وجود دارد مبنی بر اینکه اسناد بک فعال شده است یا خیر. از این رهگذر برخی باور دارند روسیه که رئیس دوره‌ای بعدی شورای امنیت است می‌تواند اقداماتی به نفع ایران انجام دهد اما چه اقداماتی؟

فؤاد ایزدی، تحلیلگر مسائل سیاست خارجی، درباره این موضوع به «نامه‌نیوز» گفت: «بازگشت تحریم‌ها ادعای انگلیس و فرانسه است. آنها می‌گویند تحریم‌ها دوباره فعال شده، اما این ادعا درست نیست. در سازمان ملل و شورای امنیت درباره این موضوع اختلاف وجود دارد؛ دو کشور انگلیس و فرانسه پیوسته تأکید می‌کنند که مکانیسم ماشه فعال شده است، در حالی که دو عضو دیگر یعنی روسیه و چین، صراحتا می‌گویند این مکانیسم فعال نشده است. کشورهایی که پیش از این در این زمینه اقدامی نمی‌کردند، اکنون هم اقدامی نخواهند کرد و روسیه و چین همچنان همکاری‌های خود با ایران را ادامه می‌دهند. البته این فضاسازی‌ها یک عملیات روانی بود که تأثیر گذاشت؛ در داخل کشور هم نگاه‌ها بیشتر سیاسی بود تا کارشناسی و همین امر باعث شد قیمت دلار افزایش پیدا کند».

او ادامه داد: «روسیه هم به دنبال منافع خود است، اما اگر با همین رویه فعلی پیش برود، بر اساس همان نامه رسمی که ارسال کرده و سخنان سفیرش، وقتی در تاریخ ۲۶ مهر برابر با ۱۸ اکتبر ریاست دوره‌ای شورای امنیت را برعهده بگیرد، باید رسما اعلام کند که قطعنامه ۲۲۳۱ به پایان رسیده و تحریم‌های پیشین لغو شده است. سفیر روسیه به‌صراحت گفته است که مکانیسم ماشه را به رسمیت نمی‌شناسند و بایذ یک بار دیگر هم به عنوان رئیس دوره‌ای شورا اعلام کند که این سازوکار فعال نشده است. در این صورت سندی در اختیار ایران قرار می‌گیرد که نشان می‌دهد مکانیسم ماشه اجرایی نشده است».

این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی همچنین بیان کرد: «باید توجه داشت که یک قطعنامه به‌تنهایی یک برگه کاغذ است و اجرای آن نیازمند تشکیل کمیته‌های کارشناسی و تحریم است و این کمیته‌ها تنها با همراهی اعضای دائم شورای امنیت می‌توانند کار کنند. از آنجا که روسیه و چین ادعاهای اروپایی‌ها را نمی‌پذیرند، می‌توانند مانع اقدامات یکجانبه غرب شوند. ایده کشورهای غربی این بود که سازوکاری طراحی کنند که هر زمان خواستند از برجام خارج شوند، روسیه و چین نتوانند آن را وتو کنند. اما فراتر از این قادر به طراحی نبودند؛ به‌عنوان مثال، نمی‌توانستند تضمین کنند که در صورت فعال شدن مکانیسم ماشه، روسیه در کمیته‌های مربوطه هیچ دخالتی نکند».

ایزدی در پایان گفت: «روسیه و چین متوجه شده‌اند که اقدامات غربی‌ها علیه ایران به ضرر خودشان هم هست. اکنون کمتر از بیست روز تا زمان تعیین‌شده باقی مانده و اگر روسیه با همین رویکرد جلو برود، انتظار می‌رود اقدام لازم را انجام دهد. البته باید توجه داشت که روابط بین‌الملل همیشه همراه با بده‌بستان و معامله میان کشورهاست».