همشهری آنلاین - محمد سرابی: به گفته مژگان رضازاده رییس دبیرخانه شورای سالمندان کشور نسبت افراد ۶۵ سال به بالا در جمعیت به چیزی در حدود ۱۲ درصد رسیده است اما این نسبت در استان‌های مختلف یکسان نیست.
دلیل تفاوت‌ها
الگوی توزیع سنی نشان می‌دهد استان‌های شمالی و برخی استان‌های مرکزی مسن‌ترند. استان‌هایی مثل آذربایجان شرقی، اصفهان و تهران نیز روند پیری واضحی دارند. اما استان‌های ساحل جنوبی کشور جوان هستند. توضیح دقیقی برای این تفاوت‌ها ارائه نشده است. می‌توان گفت که مراقبت‌های پزشکی و افزایش طول عمر دلیل پیر شدن جمعیت است و بارداری‌های بیشتر باعث تولد کودکان می‌شود و جمعیت را جوان نگه می‌دارد. سازمان بهزیستی گزارش کرده که بخش قابل‌توجهی از جامعه زیر پوشش آن (ً حدود یک‌سوم مددجویان) را سالمندان تشکیل می‌دهند ولی نمی‌توان دریافت که چند درصد از همه سالمندان کشور زیر پوشش بهزیستی هستند زیرا بسیاری از سالمندان نیازمند هنوز خارج از شبکه حمایتی رسمی قرار دارند. بررسی سرشماری سال ۱۳۹۰ نشان می‌دهد که اختلاف سنی بین استان‌های مختلف کشور از همان زمان قابل مشاهده بوده است.
دو استان ویژه
ساحل شمالی
استان گیلان بیشترین سالمند و کمترین کودک را دارد. سال قبل در کشور به ازای هر فرد فوت شده معادل ۲.۱۳ نوزاد متولد شده است در حالیکه در گیلان به ازای هر فردی که فوت شده تنها ۰.۸۷ نوزاد به دنیا آمد. گیلان تنها استان کشور است که سال ۱۴۰۳ تعداد فوتی‌های از تولدها بیشتر شد. ۱۹ هزار نفر در فوت کردند و ۱۷ هزار نفر به دنیا آمدند.
نوار جنوبی
استان سیستان و بلوچستان کمترین سالمند و بیشترین کودک را دارد. در این استان ۱۰۶ هزار نفر بالای ۶۵ سال دارند که فقط ۱۶۰ نفر از آن‌ها معادل یک هزارم در خانه سالمندان نگهداری می‌شوند. بر اساس فرهنگ سنتی این استان سالمندان همیشه در جمع خانواده خود باقی می‌مانند. در بخش‌های جنوب استان خانه سالمندان یافت نمی‌شود.
آمارهای گذشته
تغییرات جمعیتی در مدت زمان کوتاهی رخ‌داده است. بنا به داده‌های مرکز آمار ایران در سرشماری سال‌های ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۰ کمترین رشد سالانه جمعیت متعلق به استان ایلام با ۰.۴۳ درصد بود و بعد از آن استان لرستان با ۰.۴۴ قرار داشت. بیشترین رشد جمعیت هم به استان بوشهر با ۳.۱۱ و پس از آن استان البرز با ۳.۰۴ تعلق داشت. اگر روند رشد جمعیت به همین شکل ادامه داشت باید ایلام پیرترین و بوشهر جوانترین استان امروزی می‌شدند اما در یکی دو دهه رتبه‌های استانها تغییر کرده است.
تعداد کودکان
درصد جمعیت کمتر از ۱۵ سال
کل کشور ۲۳.۲
سیستان و بلوچستان - ۳۸.۳
هرمزگان - ۲۸.۵
خراسان جنوبی - ۲۸.۲
گیلان - ۱۵.۴
مازندران - ۱۷.۴
البرز - ۱۹.۲
تعداد جوانان
درصد جمعیت ۱۵ تا ۲۴ سال
کل کشور ۱۳.۳
سیستان و بلوچستان - ۱۷.۶
خراسان جنوبی - ۱۵.۱
هرمزگان - ۱۵
تهران - ۱۲.۱
گیلان - ۱۲.۱
همدان -
۱۲.۳
تعداد سالمندان
درصد جمعیت ۶۵ سال به بالا
- کل کشور ۷.۳
- گیلان - ۱۰.۸
- مازندران - ۹.۴
- مرکزی - ۹.۴
- سیستان و بلوچستان - ۳.۲
- هرمزگان - ۴.۵
- بوشهر - ۵.۴
در سرشماری سال ۱۳۹۰
- گیلان ۸.۱ درصد سالمند - پیرترین استان
- سیستان و بلوچستان ۳.۲ درصد سالمند - جوانترین استان
پرجمعیت‌ترین استان‌های کنونی
- تهران - ۱۴ میلیون و ۲۸۷ هزار نفر
- خراسان رضوی - ۷ میلیون و ۳۶ هزار نفر
- اصفهان - ۵ میلیون و ۴۰۲ هزار نفر
کم جمعیت‌ترین استانها
- ایلام - ۵۹۶ هزار نفر
- کهگیلویه و بویراحمد - ۷۵۵ هزار نفر
- سمنان - ۷۷۷ هزار نفر
