به گزارش خبرنگار مهر، ایوان کلیما نویسنده سرشناس اهل جمهوری چک که در سال ۱۹۳۱ میلادی متولد شده بود در سن ۹۴ سالگی درگذشت.
کلیما به نکات شاید به ظاهر ساده اما مهمی در نوشتههایش اشاره میکند؛ از جمله این سوال که «چرا مینویسم؟» و درباره همین سوال میگوید این سوالی است که بهندرت از نویسندهها میپرسند. نویسنده کتاب «کارِ گِل» از نوشتن، بهعنوان وظیفه یا ماموریتی یاد میکند که به او محول شده است؛ احساسی مثل همان احساسی که نیکوس کازانتاکیس در یکی از مصاحبههایش به آن اشاره کرده است. کلیما مانند بسیاری از نویسندههای دیگر، کتابخوانی را از سنین کودکی شروع کرده و به تعبیر خودش پس از جنگ جهانی دوم بوده که زیبایی و لذت خواندن را کشف کرده است.
وقتی جنگ جهانی دوم شروع میشود، ایوان کلیما در آستانه ۸ سالگی بوده و در آن ایام برای فرار از بیکاری در خانه، از صبح تا شب میخوانده؛ یعنی مطالعه میکرده است. خانواده کلیما در سال ۱۹۴۱ به اردوگاه یهودیان منتقل میشود و او به مدت ۳ سال و نیم کتابهایی برای مطالعه داشته که به تعبیر خودش، تنها منبع تغذیه روحیاش بودهاند.
کلیما در نوشتههایش درباره زبان و ادبیات مطالب جالبی دارد؛ از جمله در مطلب «فقر زبان» به این مساله اشاره دارد که زبان چک رو به انحطاط دارد و زبان محاورهای کشورش، بیشتر یادآور زبان منحط ژورنالیستهاست. همانطور که اشاره شد، «چرا مینویسیم؟» سوال مهمی است که کلیما در نوشتههای غیر داستانیاش مطرح کرده است. او با اشاره به قرون گذشته و سالهای بسیار دور میگوید در گذشته هر نوشتهای ادبیات محسوب میشد و ما امروز، آثار ادبیات کلاسیک و یونانی را بیشتر بهدلیل ارزش ادبیشان است که میخوانیم. کلیما معتقد است در چنین آثاری، خیال بر واقعیت غلبه دارد.