گروه آنلاین روزنامه دنیای اقتصاد-فاطمه زارع‌پور نبیل؛ هوش مصنوعی فرصت کارآموزی و کسب مهارت را از تازه‌واردان بازار کار ربوده است. از معرفی آخرین فناوری چنین تحول‌آفرین بسیار گذشته است و چندان دور از ذهن نیست اکنون در سایه هوش مصنوعی بازارها شکل دیگری به خود گیرند. طبق برآوردها از سال ۲۰۲۳، آگهی شغلی برای کارمندان دفتری در ایالات متحده بیش از ۳۵ درصد کاهش یافته است.
شواهد متعددی وجود دارد که نشان می‌دهد هوش مصنوعی تهدیدی واقعی برای تعداد قابل‌توجهی از کارآموزی و مشاغل سطح پایینی است که معمولا به‌عنوان اولین گام برای هر نسل جدید از متخصصان عمل می‌کنند. افزون بر فضای در حال تحول بازار کار، عدم قطعیت در مورد تعرفه‌ها و وضعیت نه چندان مساعد تجارت جهانی احتمالا سد دیگری بر راه میلیون‌ها نفر از فارغ‌التحصیلان نسل زدی است که در سال ۲۰۲۵ وارد بازار کار می‌شوند.
اختلاف‌نظرهایی درباره میزان تاثیر هوش مصنوعی در این زمینه وجود دارد اما بر اساس یافته‌های جدید لینکدین، ۴۱ درصد از متخصصان می‌گویند سرعت تغییرات هوش مصنوعی بر سلامت روان آن‌ها تاثیر منفی گذاشته است. پیش از این موج تحولات در دهه ۱۹۸۰ موجب افت شدید در نیروی کار بخش تولید شد. اکنون کارمندان دفتری هستند که با همان نوع تهدید فناوری و اقتصادی روبه‌رو شده‌اند.
در حوزه فناوری، ابزارهای پیشرفته کدنویسی وظایفی مانند نوشتن کدهای ساده و اشکال‌زدایی را تحت تصرف خود درآورده‌اند؛ تکالیفی که پیش از این به عهده برنامه‌نویسان جوان و کارآموزان بود. در دفاتر حقوقی، پیش از این دستیاران حقوقی و وکلای سال اول در ابتدای مسیر شغلی خود مشغول بررسی اسناد بودند تا مهارت بیاموزند، اکنون هفته‌ها کار را به ابزارهای هوش مصنوعی واگذار می‌کنند تا در چند ساعت انجام شود. فارغ از شرکت‌ها و دفاتر بزرگ، حتی در کسب‌وکارهای کوچک چت‌بات‌های هوش مصنوعی وظیفه خدمات مشتریان را بر عهده گرفته‌اند که زمانی به همکاران جوان محول می‌شد.
مدیر ارشد فرصت‌های اقتصادی لینکدین در یادداشتی برای نیویورک تایمز می‌نویسد نرخ بیکاری برای فارغ‌التحصیلان دانشگاهی از سپتامبر ۲۰۲۲ تاکنون ۳۰ درصد افزایش یافته است، در حالی که این رقم برای کل اقتصاد حدود ۱۸ درصد بوده است.
شاخص اطمینان نیروی کار لینکدین، که معیاری برای اعتماد به شغل و حرفه با بررسی داده‌های مربوط به نزدیک به ۵۰۰ هزار متخصص است، به پایین‌ترین سطح خود رسیده است. گزارش لینکدین نشان می‌دهد اعضای نسل زد نسبت به آینده خود بیش از هر گروه سنی دیگری بدبین هستند.
از طرف دیگر، در نظرسنجی اخیر لینکدین از بیش از ۳ هزار مدیر اجرایی در سطح معاون یا بالاتر، ۶۳ درصد توافق داشتند که هوش مصنوعی در نهایت برخی از وظایف پیش‌پاافتاده‌ای که در حال حاضر به کارمندان سطح پایین اختصاص داده شده است را بر عهده خواهد گرفت.
البته می‌توان با واقع‌بینی گفت شرکت‌ها این دسته از مشاغل ابتدایی را یک‌شبه حذف نمی‌کنند و هنوز شواهد قطعی مبنی بر اینکه هوش مصنوعی نقش مهمی در تزلزل بازار کار ایفا می‌کند، وجود ندارد. انقلابی که هوش مصنوعی می‌تواند در بازار کار داشته باشد تنها به تولید خبرهای بد منجر نخواهد شد. مجمع جهانی اقتصاد پیش‌بینی می‌کند که حتی پس از حذف شغل‌های قابل انتظار، هوش مصنوعی می‌تواند تا ۷۸ میلیون فرصت شغلی جدید ایجاد کند.
با این حال تغییر در بازار کار و وضعیت شغلی در زمانی بسیار تاثیرگذار به ضرر نسل زدی‌ها آغاز شده است؛ شروع دیرهنگام می‌تواند پیشرفت حرفه‌ای افراد را تحت تاثیر قرار داده و کند سازد. مرکز پیشرفت آمریکا گزارش داده است افرادی که در سن ۲۲ سالگی شش ماه بیکاری را تجربه می‌کنند، انتظار می‌رود طی دهه بعدی حدود ۲۲ هزار دلار کمتر درآمد داشته باشند.
