به گزارش رکنا، یکی از مهم‌ترین رویدادهای بین‌المللی که هر ساله برگزار می‌شود و توجهات بسیاری را در سراسر جهان به خود جلب می‌کند، مراسم اعلام برندگان جوایز نوبل است؛ به ویژه جایزه صلح نوبل که اهمیت و جایگاه خاصی در میان جوایز دیگر دارد. این مراسم، بستری است برای تقدیر از افرادی که در زمینه‌های مختلف علمی، ادبی و انسانی، بیشترین فایده را برای بشر به ارمغان آورده‌اند.
جایزه صلح نوبل، بخشی از مجموعه جوایز نوبل است که طبق وصیت آلفرد نوبل، به افرادی که بیشترین خدمت را به بشریت کرده‌اند، تعلق می‌گیرد. اما چه کسی این جوایز را پایه‌گذاری کرد؟ و وصیت او چه تأثیری بر شکل‌گیری این مراسم داشت؟
طبق اطلاعات منتشر شده در پایگاه رسمی جایزه صلح نوبل، آلفرد نوبل که نام او با این جوایز پیوند خورده، در ۲۱ اکتبر ۱۸۳۳ (۲۹ مهر ۱۲۱۲) چشم به جهان گشود و در ۱۰ دسامبر ۱۸۹۶ (۲۰ آذر ۱۲۷۵) چشم از جهان فروبست. او مخترع، دانشمند، کارآفرین و نویسنده‌ای برجسته بود که علاقه زیادی به هنر شعر و نمایش داشت. این خصوصیات فرهنگی و علمی، در نوع جوایزی که او در وصیت‌نامه‌اش بنیاد نهاد، نمایان شده است.
آلفرد نوبل به‌خاطر اختراع دینامیت به شهرت رسید و دارنده ۳۵۵ حق ثبت اختراع بود. از این رو، او توانست ثروت هنگفتی گردآوری کند؛ ثروتی که بخشی عمده از آن را برای انتشار و اهدای جوایز نوبل، وقف کرد. او در سال ۱۸۹۵ در آخرین وصیت خود، تاکید کرد که دارایی‌اش باید برای جوایزی اختصاص یابد که به بهبود زندگی بشر کمک می‌کنند.
روایت‌های تاریخی بیان می‌کنند که انتشار آگهی اشتباه مرگ آلفرد نوبل، تاثیر عمیقی در تغییر دیدگاه او گذاشت. ماجرا از این قرار بود که در سال ۱۸۸۸، «لودویگ»، برادر آلفرد نوبل، درگذشت. یک روزنامه فرانسوی به اشتباه این خبر را مربوط به خود آلفرد نوبل دانست و او را با لقب «بازرگان مرگ» معرفی کرد. این توصیف منفی، اشاره به نقشی داشت که اختراعات نوبل، به ویژه دینامیت، در جنگ‌ها و ویرانی‌ها ایفا می‌کردند.
اگرچه این اشتباه بعداً اصلاح شد، اما مواجهه آلفرد با تصویری که می‌توانست از او بعد از مرگش در تاریخ باقی بماند، موجب شد او به فکر اصلاح میراث خود بیفتد. این رویداد یکی از محرک‌های اصلی برای نگارش وصیت او و اختصاص ثروتش به ایجاد جوایزی که برای بشریت مفید باشند، بود.
در آخرین وصیت‌نامه‌ای که آلفرد نوبل در ۲۷ نوامبر ۱۸۹۵ (۶ آذر ۱۲۷۴) به ثبت رساند، او بیشتر ثروت خود را به ایجاد جوایزی اختصاص داد که به پنج بخش عمده تقسیم می‌شوند. این جوایز شامل فیزیک، شیمی، فیزیولوژی یا پزشکی، ادبیات، و صلح هستند که هدف آنها تقدیر از دستاوردهای برجسته در زمینه‌های مذکور و خدمت به انسانیت است.
بر اساس وصیت نوبل، جایزه صلح باید به افرادی اهدا شود که «بیشترین تلاش‌ها را برای برقراری اخوت میان ملت‌ها، کاهش تسلیحات نظامی و برگزاری همایش‌های صلح‌طلبانه» انجام داده‌اند. همچنین نوبل مقرر کرده بود که جوایز صلح توسط کمیته‌ای متشکل از پنج نفر که توسط پارلمان نروژ انتخاب می‌شوند، تعیین و اهدا شوند.
هر ساله، جوایز نوبل در سالروز درگذشت آلفرد نوبل، یعنی ۱۰ دسامبر (۱۹ آذر)، به برندگان اهدا می‌شوند. این تاریخ اکنون به یک روز مهم در تقویم جهانی تبدیل شده، زیرا همراه با مراسمی خاص، از برگزیدگان در حوزه‌های گوناگون تقدیر به عمل می‌آید. جایزه صلح نوبل نیز در شهر اسلو، با حضور پادشاه نروژ اهدا می‌شود.
تاریخ اعلام برندگان هر ساله در ماه اکتبر صورت می‌گیرد. طبق اطلاعات منتشر شده در پایگاه رسمی جایزه نوبل، برنامه زمانی اعلام برندگان جوایز نوبل ۲۰۲۵ به شرح زیر است:
با فرا رسیدن اکتبر ۲۰۲۵، جهان بار دیگر شاهد اعلام نام‌هایی خواهد بود که به خاطر دستاوردهای برجسته خود، میراث علمی و فرهنگی آلفرد نوبل را زنده نگه داشته‌اند.
