خبرگزاری مهر، گروه بین‌الملل: آژانس همکاری بین‌المللی توسعه رژیم صهیونیستی (ماشاو)، که از سال ۱۹۵۸ تأسیس شده، ظاهراً برای به اشتراک گذاشتن تخصص این رژیم در زمینه‌های کشاورزی، بهداشت و آموزش با کشورهای در حال توسعه فعالیت می‌کند. با این حال، این آژانس ابزاری برای سفیدشویی (whitewashing) تصویر رژیم در سطح جهانی و ایجاد نفوذ در کشورهای هدف است. در حالی که رژیم صهیونیستی در حال نقض حقوق بشر، انجام سیاست‌های اشغالی و آپارتاید است، ماشاو با تمرکز بر پروژه‌های توسعه‌ای، تلاش می‌کند تا چهره‌ای انسانی و خیرخواه از این رژیم ارائه دهد. ماشاو مسئولیت مهمی در دیپلماسی نرم و پروپاگاندا رژیم اشغاگر ایفا می کند و در واقع این کمک‌ها، فراتر از اهداف توسعه‌ای، بخشی از استراتژی هاسبارا (hasbara) برای کاهش انزوای بین‌المللی رژیم هستند.
هاسبارا واژه‌ای عبری به معنای «توضیح» یا «روشنگری»، به تلاش‌های تبلیغاتی اسرائیل برای مشروعیت‌بخشی به اقداماتش و تأثیرگذاری بر افکار عمومی جهان اشاره دارد. این راهبرد از طریق تولید محتوا در شبکه‌های اجتماعی، رسانه‌ها، لابی‌گری و تربیت فعالان رسانه‌ای اجرا می‌شود.
زمینه تاریخی و اهداف پنهان ماشاو
ماشاو در دوران اولیه تأسیس رژیم صهیونیستی راه‌اندازی شد تا تخصص فنی این رژیم را با جهان به اشتراک بگذارد، اما از همان ابتدا به عنوان ابزاری دیپلماتیک عمل کرده است. طبق گزارش‌های رسمی، ماشاو تا کنون بیش از ۳۰۰,۰۰۰ نفر را در برنامه‌های آموزشی خود تربیت کرده و پروژه‌هایی در بیش از ۱۴۰ کشور اجرا کرده است.
با این حال این فعالیت‌ها بخشی از تلاش برای بهبود تصویر رژیم هستند، به ویژه پس از کنفرانس باندونگ ، زمانی که اسرائیل به دنبال شکستن تحریم‌های عربی از طریق روابط با کشورهای تازه استقلال‌یافته آفریقایی بود. سردمداران وقت رژیم در گذشته معتقد بودند که باید «پل‌هایی» به آفریقا بسازیم تا تحریم‌های عربی را بشکنیم، که نشان‌دهنده استفاده استراتژیک از کمک‌ها برای اهداف سیاسی است. پشت‌پرده، ماشاو به عنوان بخشی از ماشین هاسبارا عمل می‌کند، که هدف آن سفیدشویی چهره رژیم در برابر انتقادات جهانی است. گزارش‌ها نشان می‌دهند که این آژانس با تمرکز بر پروژه‌های کشاورزی و آبیاری، تصویر یک «نور بر ملت‌ها» را ترویج می‌کند، در حالی که سیاست‌های اشغالی ادامه دارد. برای مثال، در آفریقا، ماشاو پروژه‌های آبیاری قطره‌ای را به عنوان کمک به مبارزه با فقر تبلیغ می‌کند، اما منتقدان آن را ابزاری برای نفوذ اقتصادی و سیاسی می‌دانند.
سفیدشویی از طریق کمک‌های توسعه‌ای
یکی از اصلی‌ترین انتقادات به ماشاو، استفاده از آن برای سفیدشویی تصویر رژیم صهیونیستی در میان اتهامات نقض حقوق بشر است. سازمان‌هایی مانند عفو بین‌الملل، اسرائیل را به آپارتاید متهم کرده‌اند، اما ماشاو با پروژه‌های بشر دوستانه، تلاش می‌کند این اتهامات را کمرنگ کند. در حقیقت ماشاو «تحت پوشش ارتقای توسعه جهانی از طریق پروژه‌های آموزشی، طرح‌هایی را اجرا می‌کند که هدف آن سفیدشویی تصویر جنایتکارانه رژیم، کاهش انزوای جهانی آن و جمع‌آوری اطلاعات است.»
این رویکرد، به ویژه در کشورهای در حال توسعه با زیرساخت‌های ضعیف، وابستگی به فناوری‌های اسرائیلی ایجاد می‌کند و استقلال اقتصادی آن‌ها را تضعیف می‌نماید. ماشاو از کمک‌های خود حتی به عنوان اهرم فشار علیه کشورها استفاده می‌کند. برای نمونه، در سال ۲۰۱۶، اسرائیل پروژه‌های آبیاری ماشاو در سنگال را لغو کرد، زیرا این کشور از قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل علیه شهرک‌سازی‌های اسرائیل حمایت کرد.
این اقدام نشان‌دهنده استفاده از کمک‌ها به عنوان اهرم فشار برای کسب حمایت سیاسی است، نه توسعه واقعی. نتانیاهو در سخنرانی‌های خود، مانند اجلاس اکواس در ۲۰۱۷، تاریخ آفریقا و اسرائیل را مشابه توصیف کرد تا همدلی ایجاد کند، اما منتقدان آن را «دروغ‌های آشکار» برای پوشاندن چهره استعماری صهیونیسم می‌دانند. در زمینه جنگ غزه، سفیدشویی گسترده‌تر شده است. داوطلبین فعالیت در کمک های بین المللی به غزه سازمان‌های غیردولتی را متهم به سفیدشویی اقدامات اسرائیل کرده‌اند، جایی که زبان انتقادی محدود می‌شود تا مجوزهای عملیاتی حفظ شود.
علاوه بر آفریقا در آسیا و آمریکای لاتین، ماشاو از طریق مراکز آموزشی مانند MATC، متخصصانی را تربیت می‌کند و باشگاه‌های تحت عنوان «شالوم» را تشکیل می‌دهد تا شبکه‌ای از نفوذ ایجاد کند. این شبکه‌ها که با سفارتخانه‌های رژیم همکاری می‌کنند؛ به جمع‌آوری اطلاعات و نفوذ سیاسی کمک می‌کنند و فارغ‌التحصیلان را به «حامیان غیرمستقیم منافع اسرائیل» تبدیل می‌نمایند.
در پایان باید گفت ماشاو، که ظاهراً برای توسعه جهانی فعالیت می‌کند، در واقع ابزاری برای سفیدشویی تصویر رژیم صهیونیستی در برابر اتهامات نقض حقوق بشر و سیاست‌های اشغالی است. با تمرکز بر پروژه‌های آفریقایی مانند آبیاری در سنگال و شبکه‌های نفوذ در آسیا، این آژانس بخشی از ماشین هاسبارا است و کمک‌ها را به اهرم سیاسی تبدیل می‌نماید.
