از زمان آلفرد نوبل تا امروز، جایزه صلح نوبل تنها به کنش های سیاسی پاداش نداده، بلکه در برابر تلاش روانی برای حفظ کرامت انسانی و معنابخشی زندگی در برابر خشونت ادای احترام کرده است.
صلح در منطق روانشناسی، یک مفهوم ایستا نیست بلکه صلح یعنی توانایی ذهن برای بازسازی خود پس از زخم و تفاوتی ندارد که در سطح فردی باشد یا در سطح ملت ها و جمعی.
امسال کمیته نوبل، ماریا کورینا ماچادو را به عنوان برنده ۲۰۲۵ معرفی کرد، در واقع این انتخاب به نوعی بر روان درمانی جمعی یک ملت مهر تأیید زده است؛ بانویی که به جای خشونت، مسیر گفتگو، شجاعت و تاب‌آوری را انتخاب کرد.
در روانشناسی یونگ این لحظه فعال سازی کهن الگوی « قهرمان شفا بخش » است یعنی فردی که در دل بحران و درد، رنج را به معنا تبدیل می‌کند.
از دیدگاه روا‌شناسی مثبت نگر، اعطای نوبل صلح را می توان نشانه ای از «بازسازی امید جمعی» قلمداد کرد: یادآوری اینکه ذهن بشر، حتی در تاریک ترین دوران ها، میل به ترمیم، شفقت و بازسازی دارد.
از این رو جایزه نوبل صلح، در واقع آینه ای از ناخودآگاه جمعی انسان معاصر است؛ آنجایی که جهان در برابر بی‌عدالتی ها، ترس ها و ازهم گسیختگی ها، دست به انتخاب نمادین می‌زند، انتخابی که می‌گوید: صلح پیش از آنکه سیاستی بیرونی باشد، فرآیندی روانی و در درون ما است.
در شرایطی که جهان شاهد موج جدیدی از سرکوب، پوپولیسم و نا امیدی است، انتخاب یک بانوی مبارز از ونزوئلا در حقیقت بازگشتن به مفهوم روانی امید جمعی است.
از منظر روانشناسی اجتماعی، این دسته از انتخاب ها کارکردی مشابه با ترمیم روان جمعی دارند به عبارت دیگر جامعه جهانی با این جایزه، خود را از احساس بی قدرتی نجات می دهد.
در روانشناسی یونگ، این دسته از انتخاب ها فعال سازی «کهن الگوی قهرمان زن» در ناخود آگاه جمعی است؛ فردی در برابر ظلم می‌ایستد، اما با شفقت و مهربانی، نه با خشونت.
ماریا کورینا ماچادو بطور نمادین، «آنیما» یا به عبارتی عنصر زنانه آگاه را در ساختار سیاسی مرد سالار ونزوئلا و جهان به نمایش گذاشته است. در سطح روانی، این انتخاب پاسخی به نیاز ناخود آگاه جهانی برای ایجاد توازن بین قدرت و لطافت، عقلانیت و احساس، اراده و شفقت است . از منظر روان تحلیلی، او بازتاب قدرت زنانه در مواجهه با تاریکی نظامی گری است.
در روانشناسی انسانگرا این الگوها نشان دهنده تبدیل رنج اجتماعی به معنا هستند.
ماچادو به‌عنوان نماد یک ملت تحت فشار، باعث فعال شدن فرافکنی مثبت در افکار عمومی شده است
مردمش در او، تصویری از خود رنج کشیده و مقاوم شان را می‌بینند. از این منظر، انتخاب نوبل نه صرفاً تقدیر از یک فرد، بلکه اعتراف جهانی به نیاز انسان برای بازسازی کرامت انسانی است.
همچنین در دنیایی که سیل گسترده ای از اخبارش را شکست، جنگ و فروپاشی ارزش‌ها تشکیل می دهد، انسان ناخودآگاه به دنبال نمونه ای از تاب آوری می‌گردد تا احساس ایمنی روانی اش را حفظ کند.
جایزه صلح نوبل با انتخاب چنین چهره‌هایی، درواقع الگوی درونی پایداری را به ناخودآگاه جمعی پیشنهاد می‌دهد.
انتخاب ماچادو در سال ۲۰۲۵، بازتعریف صلح بعنوان سفر روانی از ترس به آگاهی است نه فقط در سطح ملت ها، بلکه در ذهن هر انسانی .
او در مصاحبه ای گفته است همه چیز از خانه شان شروع شد، والدینش به او احساس تعلق و مسئولیت پذیری نسبت به ونزوئلا را آموختند؛ پدر با اخلاق کاری و مادر روانشناس اش به عنوان بخشی از جامعه مدنی.
