به گزارش اقتصادنیوز، مؤسسات فرهنگی غربی در حال انعقاد قراردادهای قابل توجهی با عربستان سعودی هستند. این بخش‌ها که زمانی به دلیل نقض حقوق بشر از این پادشاهی خلیج فارس انتقاد می‌کرد، اکنون به دنبال بهره بردن از دلارهای نفتی این کشور هستند.
به نوشته فایننشیال تایمز، در پی کشته شدن فاجعه‌آمیز جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار روزنامه واشنگتن پست در سال ۲۰۱۸ توسط مأموران دولتی سعودی، موزه‌هایی مانند موزه هنر متروپولیتن نیویورک، دریافت بودجه سعودی را متوقف کردند. هنگامی که بریتانیا در سال ۲۰۲۲ توافق‌نامه همکاری فرهنگی با ریاض امضا کرد، موزه‌های تیت، ویکتوریا و آلبرت و دیگران به طور قابل توجهی غایب بودند.
اما هفته گذشته، کولناگی لندن، یکی از قدیمی‌ترین گالری‌های هنری جهان، از قراردادی ۲.۷ میلیون دلاری برای افتتاح شعبه‌ای در ریاض خبر داد. این یکی از ۸۹ توافق‌نامه به ارزش ۱.۱۵ میلیارد دلار بود که به گفته برگزارکنندگان، در اولین مجمع سرمایه‌گذاری فرهنگی پادشاهی، با حضور مدیران عامل آرت بازل و ساتبیز، امضا شد.
کارشناسان می‌گویند برخی از این موسسات در حالی که با مشکلات مالی ناشی از همه‌گیری کووید-۱۹ دست‌و‌پنجه نرم می‌کنند - و اکنون هم با کاهش بودجه نهادهایی مانند موقوفه ملی هنرهای ایالات متحده مواجه شده‌اند- برای دریافت کمک به عربستان سعودی روی آورده‌اند.
ماه گذشته، اپرای متروپولیتن نیویورک -که طبق گزارش‌ها حدود ۱۲۰ میلیون دلار از بودجه خود را برای پوشش هزینه‌های عملیاتی از زمان همه‌گیری برداشت کرده- موافقت کرد که برنامه‌های زمستانی را در خانه اپرای سلطنتی الدرعیه جدید این پادشاهی رهبری کند. به گزارش نیویورک تایمز، ارزش این معامله بیش از ۱۰۰ میلیون دلار است.
یک پیشکسوت غربی در صحنه هنر خاورمیانه گفت: «برندهای فرهنگی جهانی باید منابع مالی جدیدی پیدا کنند و عربستان سعودی بزرگ‌ترین گزینه در این زمینه است. و هر کسی که فکر می‌کند این گزینه اصلی نیست، دروغ می‌گوید.»
کمدین‌های بزرگ آمریکایی و بریتانیایی، از جمله دیو چاپل، پیت دیویدسون و جیمی کار، در حال حاضر با موجی از انتقادات به خاطر شرکت در جشنواره کمدی ریاض -که با هفتمین سالگرد قتل خاشقجی در کنسولگری عربستان در استانبول همپوشانی دارد- روبرو هستند. این قتل که ریاض آن را به یک عملیات خودسرانه نسبت داد، محکومیت گسترده‌ای را در غرب به دنبال داشت.
با این وجود، این پادشاهی میزبان بسیاری از اسطوره‌های ورزشی و فرهنگی بوده است. نوازندگانی مانند کریستینا آگیلرا، ماریا کری و گروه کی-پاپ BTS برای مخاطبان سعودی اجرا داشته‌اند. قهرمانان بوکس جهان مانند الکساندر اوسیک و تایسون فیوری در آن‌جا مبارزه کرده‌اند، کریستیانو رونالدو، اسطوره فوتبال، چهارمین فصل حضورش در باشگاه النصر ریاض را سپری می‌کند و جده اکنون میزبان مسابقات سالانه جایزه بزرگ فرمول یک است.
مقامات سعودی اتهامات استفاده از ورزش و فرهنگ را به عنوان وسیله‌ای برای تطهیر سابقه حقوق بشری خود رد می‌کنند. آن‌ها می‌گویند که در این بخش‌ها سرمایه‌گذاری می‌کنند تا از رشد اقتصادی حمایت کنند و فرصت‌هایی را برای جمعیت جوان خود فراهم کنند که حدود دو سوم آن‌ها زیر 30 سال سن دارند.
محمد بن سلمان، ولی‌عهد پادشاهی سعودی، به شدت دستور کار آزادسازی اجتماعی را دنبال کرده است که شامل لغو ممنوعیت کنسرت‌ها و سایر اشکال هنر و سرگرمی است. این پادشاهی همچنین تلاش گسترده‌تری برای تنوع بخشیدن به اقتصاد خود و کاهش وابستگی به نفت انجام می‌دهد.
به گفته کریستین دیوان، محقق ارشد مقیم در موسسه کشورهای عربی خلیج فارس در واشنگتن: «کنترل خشم بین‌المللی دشوار است، به خصوص وقتی که انگیزه‌های مالی و حرفه‌ای برای مشارکت وجود دارد. و همیشه کسانی بودند که احساس می‌کردند مشارکت با عربستان سعودی در حمایت از گشایش اجتماعی این کشور کار درستی است. مت اپرا به فایننشال تایمز گفته: «همیشه به قدرت تبادل فرهنگی برای فراتر رفتن از سیاست و قوانین ملل مختلف اعتقاد داشته است».
شاهزاده بدر بن عبدالله بن فرحان، وزیر فرهنگ عربستان سعودی و از نزدیکان ولی‌عهد، اوایل امسال به رسانه‌های داخلی گفت که دولت قصد دارد سهم بخش فرهنگ در تولید ناخالص داخلی را از کم‌تر از ۱ درصد در سال ۲۰۱۶ به ۳ درصد یا ۸۴ میلیارد دلار تا سال ۲۰۳۰ افزایش دهد. این کشور از سال ۲۰۱۶ تاکنون در مجموع ۲۲ میلیارد دلار در حوزه فرهنگ سرمایه‌گذاری کرده است.
فعالان حقوق بشر از هنرمندان و کنش‌گران فرهنگی خواسته‌اند تا از رویدادهای تحت میزبانی عربستان سعودی برای ترغیب علنی دولت به آزادی زندانیان سیاسی و حمایت از آزادی بیان استفاده کنند. اما، اگرچه برخی از اجراهای استندآپ کمدی در جشنواره کمدی با بحث‌های صریح در مورد مسائل جنسی، مخاطبان سعودی را شوکه کرده، اما طبق گزارش‌ها هیچ انتقادی از دولت صورت نگرفته است.
جوی شیا، محقق عربستان سعودی در دیده‌بان حقوق بشر، گفت: «این توجیه در بحبوحه افزایش قابل توجه سرکوب، از جمله سرکوب آزادی بیان، که بسیاری از این کمدین‌ها از آن دفاع می‌کنند اما مردم عربستان سعودی کاملاً از آن محروم هستند، صورت می‌گیرد».
