عبور شاخص کل از مرز سهمیلیون واحد و رشد مستمر ارزش معاملات روزانه به بالای ۱۰هزار میلیارد تومان، نشان از بازگشت تدریجی اعتماد سرمایهگذاران دارد. بهویژه ورود گسترده پول حقیقی به بازار، نشانهای از تغییر فضای ذهنی فعالان بورسی از احتیاط به امیدواری است. در همین حال، گزارشهای مطلوب عملکرد شهریورماه شرکتها، بهبود نرخهای فروش در بورس کالا و احتمال تثبیت نرخ ارز تجاری در سطح ۹۰هزار تومان، زمینه را برای رشد سودآوری بنگاههای بورسی فراهم کرده است. به اعتقاد کارشناسان، بخش عمدهای از اخبار منفی پیشتر در بازار تخلیه شده و اکنون سرمایهگذاران در حال بازنگری در ارزشگذاری سهام هستند. هرچند برخی تحلیلگران نسبت به احتمال اصلاح کوتاهمدت شاخص در محدودههای مقاومتی هشدار میدهند، اما مجموع عوامل بنیادی از تداوم روند مثبت حمایت میکند.
در شرایطی که نرخ سود بدون ریسک در محدوده ۳۵ درصد مانع از جهش ناگهانی شاخص میشود، کارشناسان پیشبینی میکنند بازار در فاز تعادلی جدیدی نوسان کند تا در صورت تثبیت شرایط ارزی، امکان رشد مجدد تا محدوده ۳میلیون و ۴۰۰ هزار واحد فراهم شود. به نظر میرسد بازار سهام، پس از ماهها رکود و بیاعتمادی، بار دیگر در حال بازیابی نقش خود به عنوان مقصد اصلی سرمایههای خرد است، بهویژه در مقطعی که سایر بازارها جذابیت خود را از دست دادهاند.
شرط رشد ۱۰ درصدی شاخص
احمد اشتیاقی، تحلیلگر بازار سرمایه، با اشاره به وضعیت اخیر بازار سهام اظهار کرد: «اگر بخواهیم نگاهی تحلیلی به بازار داشته باشیم، باید به چند عامل مهم توجه کنیم. نخست اینکه بازارهای موازی مانند طلا و دلار در حال حاضر جذابیتی برای سرمایهگذاری ندارند. از سوی دیگر، با توجه به اظهارات اخیر آقای عراقچی به نقل از ولادیمیر پوتین مبنی بر کاهش سایه جنگ و شکلگیری صلح میان حماس و اسرائیل، فضای سیاسی کشور از حالت تنش و اضطراب فاصله گرفته است. در نتیجه، بازار سهام نیز بخش زیادی از اخبار منفی را پیشخور کرده و تاثیر آن در نرخ ارز تخلیه شده است. به نظر میرسد دلار برای مدتی در محدوده ۱۱۵ هزار تومان تثبیت شود.»
وی افزود: «در شرایطی که قیمت جهانی طلا رشد قابلتوجهی داشته و صندوقهای طلا دیگر جذابیت گذشته را ندارند، بخشی از سرمایههای جدید راهی بازار سرمایه شده است. این نقدینگی هوشمند که بخشی از آن از محل فروش واحدهای صندوقهای طلا و بخشی دیگر از وجوه صندوقهای با درآمد ثابت بوده، به سمت خرید سهام حرکت کرده است. از سوی دیگر، گزارشهای مطلوب شهریورماه و احتمال نزدیک شدن نرخ ارز تجاری یا همان ارز مبادله دوم به محدوده ۹۰ هزار تومان، چشمانداز فروش و سودآوری شرکتها را بهبود بخشیده است. همین موضوع باعث شده بازار به استقبال رشد برود و شاخص کل تا محدوده ۳میلیون و ۱۰۰ هزار واحد ظرفیت رشد داشته باشد. حجم معاملات نیز در روزهای اخیر از مرز ۱۰ هزار میلیارد تومان عبور کرده که عددی قابلتوجه است.»
اشتیاقی در ادامه تصریح کرد: «با این حال، باید توجه داشت که نرخ سود بدون ریسک صندوقهای با درآمد ثابت همچنان حول محور ۳۵ درصد است و همین موضوع میتواند در سطوح بالاتر از شاخص ۳میلیون و ۱۰۰ هزار واحد، روند رشد بازار را کند نماید. به نظر میرسد بازار در این محدوده برای مدتی وارد فاز تعادل شود تا وضعیت نرخ ارز تجاری بهطور قطعی مشخص شود. در صورتی که این نرخ بهطور عملی در سطح ۹۰ هزار تومان تثبیت شود، بازار میتواند حدود ۱۰ درصد دیگر رشد کند و حتی به محدوده ۳میلیون و ۴۰۰ هزار واحد نیز برسد. در مجموع، رشد اخیر بازار مبتنی بر اصلاح ارزش داراییها نسبت به افزایش نرخ ارز بوده و با تحقق کامل این نرخها، میتوان انتظار تداوم رشد منطقی بازار را داشت.»
رشد متمرکز بر نمادهای شاخصساز
بهنام علیخانی، تحلیلگر بازار سرمایه، در تحلیل خود از وضعیت اخیر بازار سهام اظهار کرد: «در هفته جاری، بورس تهران با روندی مثبت و هیجانی همراه بود. عبور شاخص کل از مرز سهمیلیون واحد و ورود قابلتوجه نقدینگی حقیقی به بازار، باعث جلب توجه گسترده سرمایهگذاران شد. این رشد عمدتا تحتتاثیر افزایش نرخ دلار آزاد و گمانهزنیها درباره احتمال رشد نرخ دلار توافقی قرار داشت. شاخص کل بورس تهران روز دوشنبه به محدوده سهمیلیون و 50هزار واحد رسید که نشاندهنده بازدهی بیش از ۱۵ درصدی بازار از ابتدای مهرماه تا آن روز بود. همچنین، ارزش معاملات برای ششمین روز متوالی از مرز ۱۰هزار میلیارد تومان عبور کرد که این امر نشانهای از بازگشت رونق و احیای جریان ورود سرمایه به بازار سهام است.»
وی افزود: «در این هفته، سرمایهگذاران حقیقی نقش پررنگی در رشد شاخصها ایفا کردند؛ بهگونهای که در روز یکشنبه حدود ۳۲۰۰میلیارد تومان نقدینگی از سوی حقیقیها وارد بازار شد. این میزان ورود سرمایه نشاندهنده افزایش اعتماد سهامداران خرد به تداوم روند صعودی بازار است. در مقابل، سرمایهگذاران حقوقی با احتیاط بیشتری عمل کردند و در برخی نمادها اقدام به فروش کردند که این رفتار ناشی از نگرانی آنها نسبت به احتمال اصلاح کوتاهمدت بازار بود. از منظر تکنیکال نیز شاخص کل در محدودهای مقاومتی قرار گرفته و احتمال اصلاح مقطعی وجود دارد، هرچند شاخص هموزن نشان میدهد رشد بازار در میان نمادهای کوچکتر نیز توزیع شده است.»
علیخانی در ادامه خاطرنشان کرد: «با توجه به ورود نقدینگی حقیقی و ارزندگی سهام، انتظار میرود روند صعودی بازار ادامه یابد. نکته قابلتوجه در رشد اخیر، تمرکز بیشتر معاملات بر نمادهای شاخصساز از جمله گروههای پالایشی، پتروشیمی، فلزات اساسی، خودرویی و اهرمی بوده است. علت این تمرکز را میتوان در نقدشوندگی بالاتر و حجم معاملات قابلتوجه این نمادها جستوجو کرد؛ امری که ناشی از ترس نهفته سهامداران از گیر افتادن در صفوف فروش نمادهای کممعامله است.» وی افزود: «با نزدیک شدن شاخص کل به سقف قبلی، فروش بخشی از سهام از سوی سرمایهگذاران اقدامی منطقی ارزیابی میشود، اما با در نظر گرفتن عواملی مانند رشد نرخ دلار نیما، شایعات مربوط به عرضه محصولات خودرویی در بورس کالا و اخبار ضد و نقیض از توافقات سیاسی، دستیابی شاخص به محدوده سهمیلیون و 400هزار واحد دور از ذهن نیست. هرچند به نظر میرسد پس از رشد اخیر، اصلاح زمانی در محدوده فعلی محتمل باشد. از سوی دیگر، کاهش جذابیت بازارهای طلا و ارز در ماههای اخیر نیز موجب هدایت بخشی از سرمایهها به سمت بازار سهام شده است؛ عاملی که میتواند محرکی تازه برای ادامه رشد شاخص کل باشد.»