به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، بهرام عین اللهی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اعلام کرد: پارسال یک میلیون و ۲۰۰ هزار گردشگر سلامت از ملیت‌های گوناگون به ایران سفر کردند که یک میلیارد دلار ارز آوری داشت.

گردشگری سلامت
سفر به کشور‌های دیگر با هدف دریافت خدمات درمانی را گردشگری سلامت می‌گویند که این درمان می‌تواند شامل خدمات متنوع درمانی و سلامت شامل مراقبت از دندان، جراحی زیبایی، پیوند عضو و درمان ناباروری باشد.
با وجود تعاریف متفاوت درباره گردشگری سلامت در کشور‌های مختلف، به طور کلی سفر به کشور‌های دیگر برای دریافت خدمات درمانی را گردشگری سلامت می‌گویند که این درمان می‌تواند شامل خدمات متنوع درمانی و سلامت شامل مراقبت از دندان، جراحی زیبایی، پیوند عضو و درمان ناباروری باشد.
انگیزه‌های فردی برای انتخاب گردشگری سلامت به عنوان راه درمان می‌تواند متفاوت باشد؛ این انگیزه‌ها می‌توانند شامل کاهش هزینه‌های درمان، اجتناب از زمان انتظار، بهبود کیفیت و یا دسترسی به درمان‌هایی باشد که در کشور خود در دسترس نیست. همچنین گردشگری سلامت از روش‌های مختلف بر صادرات و واردات سیستم‌های مختلف پزشکی و درمانی تاثیر می‌گذارد.

گردشگری سلامت در ایران

در محدوده خاورمیانه، ایران مقصدی معتبر و مطمئن برای گردشگران سلامت است. ایران در مقایسه با رقبای منطقه‌ای خود از جمله ترکیه، امارات و عربستان سعودی هزینه کمتری در قبال ارائه خدمات درمانی با کیفیت دریافت می‌کند و در اولویت بالاتری برای گردشگری سلامت قرار دارد. گردشگران سلامتی که ایران را مقصد خود انتخاب می‌کنند بیشتر از کشور‌های عراق، افغانستان، پاکستان، عمان، بحرین، ارمنستان، تاجیکستان و کشور‌های حاشیه خلیج فارس هستند. ایجاد زیرساخت‌های مناسب و تمرکز بر ارائه خدمات درمانی باکیفیت و مسئولیت‌پذیری کادر درمان در فرایند گردشگری پزشکی موجب رشد و پیشرفت توریسم درمانی در ایران می‌شوند.
در این راستا بهرام عین اللهی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با اعلام اینکه اتباع عراق و افغانستان بیشترین مراجعان گردشگران سلامت را تشکیل می‌دهند، اعلام کرد: پارسال یک میلیون و ۲۰۰ هزار گردشگر سلامت از ۶۴ ملیت گوناگون به ایران سفر کردند که یک میلیارد دلار ارز آوری داشت.
وزیر بهداشت با بیان اینکه ۲۰ درصد از گردشگران ایران جز بیماران بین‌المللی هستند، افزود: اکنون موضوع گردشگری سلامت به سفارتخانه‌ها سپرده شده است و رایزن‌های سلامت این امور را انجام می‌دهند؛ نخستین سفارتی هم که این کار را انجام خواهد داد، سفارت ایران در بغداد است.
بهرام عین اللهی با اشاره به اینکه در ابتدای دولت سیزدهم فقط ۱۳۰ مرکز مجوز گردشگری سلامت وجود داشت و اکنون این آمار به ۲۸۰ مرکز رسیده است، گفت: به دلیل اینکه جمهوری اسلامی ایران قوی‌ترین حوزه سلامت منطقه را دارد، مردم کشور‌های همسایه تمایل دارند برای درمان به ایران مراجعه کنند و۲۰ درصد کل گردشگرانی که به ایران می‌آیند، با هدف درمان بیماری و سلامت سفر می‌کنند و امیدواریم با همکاری خوب بین وزارتخانه‌های بهداشت و گردشگری، بتوانیم شاهد رونق بیشتر این موضوع در سال‌های آینده باشیم.
وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ادامه داد: مشهد مقدس یکی از مناطقی است که در موضوع گردشگری سلامت فعال است و بیشترین گردشگر سلامت را به خود اختصاص داده است.
دکتر عین اللهی گفت: سیاست وزارت بهداشت تقویت گردشگری سلامت است و در صورت تمایل بخش خصوصی، مجوز‌های لازم طبق قوانین و مقررات به فعالان ذیصلاح این بخش داده خواهد شد.

گردشگری طب ایرانی، فرصتی مناسب برای رونق اقتصادی کشور

طب ایرانی با قدمت چند هزار ساله و پشتوانه غنی علمی و فرهنگی علاوه بر گردشگری پزشکی ظرفیت وسیعی در حوزه گردشگری تندرسی دارد که می‌تواند علاوه بر بیمار برای سایر افراد جامعه نیز جذاب باشد.
منظور از گردشگری تندرستی به کارگیری آموزه‌های طب ایرانی در زمینه خوراک، اقلیم، روش‌های پیشگیری از بیماری مانند ماساژ و بادکش و آب‌های معدنی و حمام‌های سنتی است و با برنامه ریزی و سرمایه گذاری در این حوزه می‌توان به رونق اقتصادی، ایجاد اشتغال، ارتقای سطح سلامت جامعه و معرفی فرهنگ و تمدن ایران به جهانیان کمک کند.
در همین ارتباط نفیسه حسینی یکتا مدیر کل دفتر طب ایرانی و مکمل وزارت بهداشت با اشاره به ظرفیت‌های منحصر به فرد ایران در زمینه طب سنتی و گیاهان دارویی همچون تنوع اقلیمی گفت: با استفاده از ظرفیت گردشگری طب ایرانی می‌توان توصیه‌های سبک زندگی، نحوه مواجهه با اقلیم‌های مختلف (بیابان، جنگل، دریا و...) و راهکار‌های حفظ و ارتقای سلامتی و روش‌های ساده و مؤثر درمانی را در قالب گردشگری طب ایرانی برای استفاده گردشگران فرهنگ‌سازی کرد.
نفیسه حسینی یکتا افزود: اقلیم‌های متنوع در ایران از جمله کوهستان، بیابان، کویر، دریاچه‌های نمک قابلیت‌های بزرگی در پیشگیری و کمک به درمان بیماری‌ها بر اساس آموزه‌های طب ایرانی دارند؛ بخشی از ظرفیت‌های طب ایرانی در صنعت گردشگری هستند که از نظر اقتصادی می‌تواند سهم مهمی از ارزآوری را برای کشور داشته باشد. همچنین توسعه دهکده‌ها و شهرک‌های سلامت با استفاده از ظرفیت‌ها و آموزه‌های طب ایرانی در توسعه اقتصاد سلامت و ارزآوری مؤثر و کارآمد است.

مدیرکل دفتر طب ایرانی و مکمل با بیان اینکه گردشگری سلامت می‌تواند مزایای متعددی برای کشور داشته باشد، گفت: کمبود تجهیزات و زیرساخت‌های لازم در مراکز ارائه دهنده خدمات طب ایرانی، کمبود شرکت‌های تخصصی گردشگری فعال در حوزه گردشگری طب ایرانی، معرفی نشدن و تبلیغات کافی ظرفیت‌های گردشگری طب ایرانی در سطح بین‌المللی، کمبود متخصصان طب ایرانی، نبود آموزش‌های کافی برای ارائه دهندگان خدمات گردشگری و توجیه نبودن فعالان و علاقه‌مندان گردشگری در خصوص ظرفیت‌های گردشگری طب ایرانی برخی از چالش‌های پیش روی این صنعت است.
به گفته نفیسه حسینی یکتا با رفع این چالش‌ها و با برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری مناسب، می‌توان شاهد رونق گردشگری طب ایرانی در ایران بود و از مزایای اقتصادی و اجتماعی آن بهره‌مند شد.

همچنین محمد پناهی دبیر کمیته مشترک گردشگری دفتر طب ایرانی و مکمل وزارت بهداشت با اشاره به ظرفیت‌های طب ایرانی در حوزه گردشگری، آن را بهترین روش ارزآوری برای کشور دانست و گفت: گردشگری طب ایرانی بر مبنای حفظ سلامت و دارو‌های گیاهی است.
دکتر پناهی افزود: طب ایرانی نیاز به وارد کردن محصول یا فن آوری سختی ندارد و زیرساخت‌های مبتنی بر طب سنتی و تمدن ایرانی دارد و این حوزه هم اکنون دارای جایگاه علمی و رفیع و متخصصان خوب است.
دبیر کمیته مشترک گردشگری طب ایرانی تاکید کرد: در ایران ۱۱ اقلیم از ۱۳ اقلیم جهان وجود دارد که ظرفیتی بی‌نظیر برای گردشگری طب ایرانی است.

فواید گردشگری سلامت

• ایجاد فرصت‌های شغلی و رونق اقتصادی
• ایجاد امکانات بهداشتی بیشتر و ارتقای سلامت جامعه
• دسترسی به جدیدترین فناوری‌ها در بخش پزشکی
• بهبود کیفیت زندگی همه افراد درگیر این فرایند
• مشارکت در بهداشت جهانی
• افزایش و رشد استاندارد‌های بهداشت جهانی
• تبادل دانش و تجربه متخصصان
• ایجاد درآمد خارجی برای کشور و واردات ارز
• مزایای اجتماعی، سیاسی و اقتصادی

 

مرجعیت علمی ایران در منطقه

سیدهاشم دریاباری رئیس مرکز نظارت و اعتباربخشی امور درمان وزارت بهداشت با بیان اینکه ایران دارای مرجعیت عملی در منطقه است که با این مرجعیت ظرفیت جذب گردشگر سلامت دارد، گفت: حدود ۲۰ تا ۲۵ درصد گردشگران کشورمان، گردشگران سلامت هستند و از عراق، پاکستان، افغانستان، عمان، بحرین و حاشیه‌های جنوبی خلیج فارس بیشترین گردشگران سلامت داریم؛ درمان ناباروری و زنان، درمان سرطان و پیوند اعضا، بیماری‌های چشم و ارتوپدی علت بیشتر مراجعه گردشگران سلامت است.
رئیس مرکز نظارت و اعتباربخشی امور درمان وزارت بهداشت تجهیزات پزشکی بروز جهان در ایران را یکی دیگر از علل جذب گردشگر سلامت دانست و با اشاره به رتبه بندی بیمارستان‌ها و مراکز مجاز به جذب گردشگر سلامت گفت: این بیمارستان‌ها و مراکز از نظر اعتبارسنجی به ۴ رتبه تقسیم بندی می‌شوند و تخصص و رتبه پزشکان و کادر درمانی، تجهیزات بیمارستانی و داشتن پایگاه‌های اطلاع رسانی به زبان‌های مختلف روز جهان از جمله مواردی است که در این رتبه بندی موثر است.

دلایل انتخاب گردشگری سلامت به عنوان یک راه درمان

دلایل زیادی وجود دارد که موجب می‌شود مردم برای درمان پزشکی به خارج از کشور مراجعه کنند که مهم‌ترین این دلایل عبارت اند از:
• ناامید شدن از درمان در کشور خود
• دسترسی نداشتن به مراقبت‌های پزشکی و درمانی در زمان و هزینه‌ی مناسب
• بیمه و درآمد ناکافی برای پوشش هزینه‌های خدمات درمانی محلی
• کیفیت بالای مراقبت‌های پزشکی و درمانی در کشور‌های در حال توسعه
• تنوع انتخاب روش‌های درمانی
• نبودن فهرست انتظار
• محبوبیت در حال رشد برای خدمات درمانی و پزشکی در خارج از کشور
• دسترسی به جدیدترین فنآوری‌ها

ظرفیت ایران در گردشگری سلامت نیازمند مدیریت واحد است

گردشگری درمانی و پزشکی (Medical Tourism)، طبیعت درمانی (Nature Cure) و گردشگری تندرستی (Wellness Tourism) ارکان اصلی گردشگری سلامت (Helth Tourism) هستند.
هم اکنون ۸۰ درصد گردشگری سلامت در جهان مبتنی بر طبیعت درمانی و تندرستی و ۲۰ درصد بر پایه گردشگری درمانی و پزشکی است، در ایران سهم طبیعت درمانی و تندرستی حدود ۱۰ درصد است در حالی ایران با وجود ظرفیت‌هایی مانند چشمه‌های آب‌های معدنی و گیاهان دارویی و سرمایه‌گذاری و اطلاع‌رسانی و بازایابی هدفمند، این حوزه را بیشتر به گردشگران و متقاضیان معرفی کرد.